Ερωτήματα παιδιών

[Έσπερος]

Just now, xaroumenh mama είπε:

Πάνω σε αυτό θέλω να γράψω σε μια ερώτηση του γιου μου για τα σύννεφα δε τη θυμάμαι ακριβώς ο άντρας μου του απάντησε πως γεμίζουν νερό κ μετά τα ρίχνουν όπως κάνουμε εμείς τσισακια.. Όταν το άκουσα δεν ήξερα αν πρέπει να κλαίω η να γελάω.... 

Εντάξει είναι τραγικοί οι άντρες. τους γιούς μας να προσέχουμε μόνο να βγουν πιο πολιτισμένα όντα. 

[Anna3011]

Just now, Έσπερος είπε:

Αυτό συνειδητοποίησα ότι το κανω παρα πολύ. κ για τα φώτα το λέω γιατί τα θελει ολη τη μερα αναμμένα, κ για το ηλεκτρικό σκουπάκι που του αρέσει πολύ, γι αυτά βέβαια πιστεύω ότι κατα παραχώρηση μπορώ να το λέω γιατί κατα μια εννοια κάνουν κ αυτά οικονομία δυνάμεων. πρεπει να σταματησω για παιχνιδια ή αλλα αντικειμενα. αναρωτιεμαι αν το οτι η μαμα θελει να ξεκουραστει θα γινει εξισου αποδεκτό με το οτι κοιμαται η σφουγγαρίστρα! 

Φοβάμαι ότι στην ηλικία των παιδιών μας η ανάγκη της σφουγγαρίστρας για ξεκούραση γίνεται απόλυτα αποδεκτή, για την ανάγκη της μαμάς ούτε συζήτηση .

[xaroumenh mama]

Just now, Έσπερος είπε:

Εντάξει είναι τραγικοί οι άντρες. τους γιούς μας να προσέχουμε μόνο να βγουν πιο πολιτισμένα όντα. 

Εντάξει εκείνη τη περίοδο είχαμε κ το πονεμένο μας θέμα με την τουαλέτα κ ο άντρας μου πιάστηκε από αυτό... Αλλά..... Αλλά.... Πολλά. Αλλά.... 

[Mama_Anesti_]

Just now, xaroumenh mama είπε:

Πάνω σε αυτό θέλω να γράψω σε μια ερώτηση του γιου μου για τα σύννεφα δε τη θυμάμαι ακριβώς ο άντρας μου του απάντησε πως γεμίζουν νερό κ μετά τα ρίχνουν όπως κάνουμε εμείς τσισακια.. Όταν το άκουσα δεν ήξερα αν πρέπει να κλαίω η να γελάω.... 

Σε παρόμοια θέση βρέθηκα κι εγώ όταν άκουσα μία συζήτηση πατέρα-γιου σχετική με τους πλανήτες με αφορμή μία μπάλα που τους απεικόνιζε. Ρωτουσε ο μικρός ποιος πλανήτης είναι ο καθένας κ ακούω τον άνδρα μου να  αναλύει με λεπτομέρειες στο τριχρονο παιδί το ηλιακό μας συστημα!

 

 

 

 

[Sentir...natureza]

Oσον αφορα την βροχη, τα συννεφα, τον κυκλο του νερου γενικοτερα υπαρχει ενα πολυ ωραιο βιβλιο "Πεφτει, πεφτει η σταγονα" του Σαμ Γκοντουιν (μερικες λεξεις τις προσαρμοζα γιατι δεν θα τις καταλαβαινε πχ ελεγα "παρα πολλες" αντι για "εκατμμυρια" που γραφει το βιβλιο). Του το διαβαζα απο πολυ μικρο και ακομη ειναι απο αυτα που δεν τα εχει βαρεθει. Επιπλεον, βοηθαει το πειραμα με την κατσαρολα. Επισης, του εχω πει οτι  το νερο που πινουμε ειναι το ιδιο που επιναν και οι δεινοσαυροι (επειδη του αρεσουν και ειναι παλιοι), υπαρχει εδω πολυ πριν απο εμας και κανει τον ιδιο κυκλο απο τοτε που εμφανιστηκε. Ο ηλιος τραβαει τις σταγονες με τη ζεστη του ψηλα στον ουρανο και σιγα σιγα οι σταγονες αγκαλιαζονται και γινονται συννεφακι. Μολις το συννεφακι βαρυνει πολυ ξαναριχνει τις σταγονες σαν βροχη στη γη. Αν υπαρχουν πολλα φορτωμενα συννεφα τοτε τρακαρουν μεταξυ τους και δημιουργουν ρευμα που λεγεται κεραυνος.Τον εχω βαλει να ακουσει (πριν κανα χρονο) πως ακουγεται το ρευμα σε χαμηλη συχνοτητα και συγκριναμε το ρευμα του κεραυνου που ακουγεται το ιδιο αλλα πολυ πολυ πιο δυνατα. Παντα τον εξιταραν οι κεραυνοι, περιμενει πως και πως να τους δει και οταν εχει καθεται στο παραθυρο και περιμενει να δει τον επομενο  

[kotsifikos]

Δεν κατάφερα να τα διαβάσω όλα τα ποστ οπότε συγγνώμη αν πω κάτι που έχει ήδη ειπωθεί ξανά.

Στα παιδιά λέμε πάντα την αλήθεια και μόνο, με απλά λόγια ώστε να τα καταλάβει όμως πάντα την αλήθεια.

Εγώ απαντούσα και απαντάω μέχρι εκεί που θα με ρωτήσει, δεν θα το πάω παραπέρα γιατί θεωρώ ότι ίσως μην μπορεί να διαχειριστεί την πληροφορία, άσε που όταν θα μπορεί θα επανέλθει με νέε απορίες.

Δεν αφήνω ερωτήματα του αναπάντητα, ακόμα και αν δεν μπορώ να απαντήσω σε κάτι που ρώτησε εκείνη την στιγμή του λέω '' ωραία η απορία σου, άφησε με λίγο να το σκεφτώ και σου υπόσχομαι ότι σε λίγο θα σου απαντήσω'' και έτσι γίνεται.

On 5/6/2020 at 7:22 PM, mama16 said:

Στο ερώτημα της απάντησα ότι ήταν πολύ πολύ μεγάλη, αρρώστησε πολύ βαριά κ την πήρε ψηλά ο θεουλης μαζί του. Λογικά υπάρχουν πολύ καλύτερες απαντήσεις αλλά δεν ξέρω τι να πω, δεν έχω εξοικειωθεί με τον θάνατο κ δεν θέλω να φοβάται ότι κάποια μέρα θα συμβεί κ σε μένα κ στον μπαμπά της αυτό.. είναι μικρή ακόμα. Γενικά την λέξη του θανάτου ποτέ δεν της τον είχα αναφέρει αλλά σε αυτή την ηλικία ότι κ να λέμε αποτυπώνονται στο μυαλουδακι τους!

Καλό είναι στα παιδιά να μην χρησιομοποιείται η λέξη ''αρρώστησε'' γιατί τα παιδιά σε αυτή την ηλικία αρρωσταίνουν συνέχεια οπότε ενδεχομένως να αρχίσουν να φοβούνται. Πες ''ήταν πολύ πολυ γέρος'' ή '' η καρδούλα του δεν λειτουργούσε καλά επειδή ήταν πολύ γέρος'', (εγώ χρησιμοποιούσα αυτή την λέξη γιατί στο ''μεγάλος'' νόμιζε πως εννοούσα τον όγκο).

Ακόμα και σε ερωτήσεις όπως το αν θα πεθάνουμε όλοι πάλι με ειλικρίνεια απαντάω''ναι κάποια στιγμή όλοι, αλλά τώρα είμαστε όλοι πολύ νέοι, αυτό θα γίνει σε πολλά πολλά πολλά χρόνια, θα μεγαλώσεις, θα πας δημοτικό, θα πας γυμνάσιο, θα πας λύκειο, θα πας πανεπιστήμιο, θα ξεκινήσεις να δουλεύεις, θα παντρευτείς, θα κάνεις παιδιά, θα γίνουν μεγάλα τα παιδιά σου..'' ε μέχρι να φτάσω εκεί μου λέει ''κατάλαβα σε πάαααααααρα πολλά χρονια''.

Γενικά νομίζω πως θέλουν ειλικρίνεια σε όλα αλλά με πολύ απλά λόγια. Εγώ σκέφτομαι πχ πως αν του πω σε κάτι ψέματα πχ ''δεν θα πεθάνουμε ποτέ'' και κάποια στιγμή καταλάβει ότι αυτό δεν ισχύει θα μου πει πως του έλεγα ψέματα και θα αρχίσει να αμφισβητεί πολλά από αυτά που λέω.

 

On 5/6/2020 at 8:01 PM, mama16 said:

Όταν βγαίνουμε έξω της λέω να μην μου αφήνει το χέρι γιατί μπορεί να την χτυπήσει κάποιο αυτοκίνητο κ μετά ρωτάει κ τι θα γίνει μετά? Κ εγώ της λέω ότι θα χτυπήσει πάρα πολύ κ θα πάμε στο νοσοκομείο. Εσείς σε τέτοια περίπτωση τι λέτε? Αυτό λέτε η επεκτείνετε κ περαιτέρω? Η άλλες φορές μπορεί να ανέβει στο τραπέζι κ να της πω ότι να κατέβει γιατί μπορεί να πέσει με το κεφάλι κ να το σπάσει κ μου απαντάει ότι θέλω να σπάσει.. Λέτε τι μπορεί να συμβεί σε αυτήν την περίπτωση? Που δεν θέλω να σκεφτώ καν κάτι τέτοιο..

Δεν ξέρω σε ποια ηλικία είναι η κόρη σου, αλλά εμένα πχ στα τρία που το έλεγε αυτό και είχε μνήμες πολλές από νοσοκομείο και του εξηγούσα με τις εικόνες που είχε βοήθησε.

On 5/6/2020 at 10:28 PM, vicky86 said:

Οι πιο δύσκολες ερωτήσεις είναι με θάνατο κ μωρα. Προσπαθώ να μην πω ότι θα μάθουν όταν μεγαλωσουν. Αλλα να προσπαθώ να εξηγήσω απλα ότι μπορεί να είναι κατανοητο

 Είναι πράγματι οι πιο δύσκολες ερωτήσεις, και για τα δύο όμως θα πρέπει να μάθουν από εμάς.

Εμένα είναι 4 1/2 και όταν με ρώτησε για το πως μπήκε στην κοιλιά μου το εξήγησα όσο πιο απλά μπορούσα, ομως και πάλι βασιζόμενη στην αλήθεια για το πως γίνονται τα παιδία, στο μέλλον που θα μπορεί να επεξεργαστεί περισσότερα πράγματα θατου εξηγήσω πως ήρθε με εξωσωματική για την΄ ώρα δεν μπορεί να το δουλέψει.

Το ίδιο έκανα και όταν ρώτησε πως βγήκε από την κοιλιά μου.

Το ίδιο επίσης έκανα όταν με ρώτησε πως είναι ένας άνρθωπος που πεθαίνει.

On 5/7/2020 at 1:23 AM, little lamb said:

Πολύ υλικό για τέτοιες ερωτήσεις έχει η ομάδα "ενσυναίσθηση" στο fb. Σε μερικά πράγματα είναι λίγο υπερβολικές οι απόψεις αλλά σε γενικές γραμμές μαθαίνεις πολλά από τα αρχεία. Για τον θάνατο λένε ότι δεν πρέπει να λέμε τίποτα μεταφορικό όπως πήγε στον ουρανό, κοιμαται, έγινε αστέρι κλπ γιατί μπερδεύουν κ φοβίζουν το παιδί περισσότερο. Μόνο τα βιολογικά που λέει η sentir. Παρεμπιπτόντως δεν έχω δει ποτέ κουνούπια να ζευγαρώνουν, εντυπωσιάστηκα!

Και εγώ αυτό σκέφτομαι.

Ο γιος μου πριν έξι μήνες και ενώ έχουμε πει πως είναι ο άνθρωπος που πεθαίνει , μου λέει ένα βράδυ πως δεν θα κοιμηθεί γιατί ένας φίλος του του είπε πως όταν πεθαίνει κάποιος κοιμάται για πα΄ντα και φοβόταν μην κοιμηθεί για πάντα. Φυσικά το ξανασυζητήσαμε του εξήγησα πάλι τι συμβαίνει και έτσι ηρέμισε. Παρόλο που το είχαμε συζητήσει από πριν φοβήθηκε και τον προβλημάτισε.

[little lamb]

Ναι αυτό το παράδειγμα έχω διαβάσει κι εγώ για το "κοιμαται". Έχω διαβάσει όμως και ότι δεν πρέπει να διαβεβαιώνουμε το παιδί ότι μόνο οι γέροι πεθαίνουν γιατί ναι μεν δεν πρέπει να φοβούνται, όμως αν πεθάνει κάποιος νέος θα δει ότι δεν ισχύει.

[kotsifikos]

Just now, little lamb said:

Ναι αυτό το παράδειγμα έχω διαβάσει κι εγώ για το "κοιμαται". Έχω διαβάσει όμως και ότι δεν πρέπει να διαβεβαιώνουμε το παιδί ότι μόνο οι γέροι πεθαίνουν γιατί ναι μεν δεν πρέπει να φοβούνται, όμως αν πεθάνει κάποιος νέος θα δει ότι δεν ισχύει.

Όταν το παιδί ακούσει για κάποιον νέο ότι πεθαίνει θα έρθει πάλι να σε ρωτήσει.

Εγώ σε αυτή την περίπτωση του είπα πως ναι μπορεί να συμβεί αυτό, μπορεί πχ η καρδιά ενός νέου ανθρώπου να μην λειτουργέι σωστά και να συμβεί αυτό, όμως προσπάθησα και να τον καθησυχάσω πως  ο γιατρός έχει δει την καρδιά μας και λειτουργεί καλά κτλ. Γενικά προσπαθώ και να του λέω την αλήθεια αλλά και να τον καθησυχάζω έτσι ώστε να μην ζει με τις ανασφάλειες αυτές.

Γενικά είναι πολύ δύσκολα διαχειρίσιμα αυτά τα πράγματα.

[little lamb]

Just now, kotsifikos είπε:

Όταν το παιδί ακούσει για κάποιον νέο ότι πεθαίνει θα έρθει πάλι να σε ρωτήσει.

Εγώ σε αυτή την περίπτωση του είπα πως ναι μπορεί να συμβεί αυτό, μπορεί πχ η καρδιά ενός νέου ανθρώπου να μην λειτουργέι σωστά και να συμβεί αυτό, όμως προσπάθησα και να τον καθησυχάσω πως  ο γιατρός έχει δει την καρδιά μας και λειτουργεί καλά κτλ. Γενικά προσπαθώ και να του λέω την αλήθεια αλλά και να τον καθησυχάζω έτσι ώστε να μην ζει με τις ανασφάλειες αυτές.

Γενικά είναι πολύ δύσκολα διαχειρίσιμα αυτά τα πράγματα.

 

Ναι εννοείται θα ξαναρωτησουν απλώς καλό είναι από πριν να μην θεωρουν δεδομένο ότι μόνο αν είσαι γέρος πεθαίνεις, αυτό εννοώ γιατί μετά θα είναι πιο δύσκολο να εξηγήσεις, θα σου πουν "μα μου είχες πει ότι ο θάνατος έρχεται όταν είσαι πολύ γέρος". Να ξέρουν ότι τα γηρατειά είναι ένας απ' τους παράγοντες, ο πιο πιθανός.

Επεξεργάστηκαν 8 Μαίου,2020 by little lamb

[kotsifikos]

Just now, little lamb said:

 

Ναι εννοείται θα ξαναρωτησουν απλώς καλό είναι από πριν να μην θεωρουν δεδομένο ότι μόνο αν είσαι γέρος πεθαίνεις, αυτό εννοώ γιατί μετά θα είναι πιο δύσκολο να εξηγήσεις, θα σου πουν "μα μου είχες πει ότι ο θάνατος έρχεται όταν είσαι πολύ γέρος". Να ξέρουν ότι τα γηρατειά είναι ένας απ' τους παράγοντες, ο πιο πιθανός.

Nαι εννοείται.

Απλά εγώ απαντώ μέχρι εκεί που ρωτάει οπότε δεν θα του πω για τον νεότερο σε ηλικία μέχρι να ρωτήσει, πράγμα το οποίο έκανε όταν ήρθε η ώρα  και σίγουρα θα ξαναρωτήσει κάποια στιγμή. Για αυτό και νωρίτερα είπα πως απαντώ σε ότι ρωτάει, δεν πάω ένα βήμα παρακάτω πριν . Μπορεί να είναι και λάθος δεν ξέρω για να είμαι ειλικρινής.

[Sentir...natureza]

Κι εγω του εχω πει οτι οταν καποιος γινει "πολυ παππους" πεθαινει αλλα εχει τυχει να συζητησουμε και για νεους που πεθανανε επειδη πχ οδηγουσαν μηχανακι χωρις κρανος και επεσαν και χτυπησαν δυνατα το κεφαλι τους ή δεν προσεχαν και οδηγουσαν γρηγορα το αυτοκινητο και τρακαραν. Κυριως δηλαδη για την ευθυνη που εχει ο καθενας μας να κραταει τον εαυτο του ασφαλη. Δηλαδη δεν εχω αναφερει κατι για περιπτωσεις αρρωστιας και θανατου σε νεαρη ηλικια (πχ μαμαδες ή μπαμπαδες), ισως μονο για αρρωστα παιδακια αλλα οχι σε συνδεση με τον θανατο. Εχουμε πει καποια στιγμη με σχετικη αφορμη οτι υπαρχουν παιδακια που πεθαινουν πχ επειδη δεν προσεχαν και επεσαν απο μπαλκονι ή επειδη δεν εχουν φαγητο και νερο αλλα δεν τον εχει επηρεασει ιδιαιτερως, περα απο την στιγμη που το συζηταμε και μου λεει "ωωω...εγω στεναχωριεμαι". Γενικως, οταν συζηταμε τετοια θεματα προσπαθω να μην ειμαι πολυ συναισθηματικη, απλα απανταω και συζηταμε με γνωστικο/επιστημονικο χαρακτηρα.

[little lamb]

Just now, kotsifikos είπε:

Nαι εννοείται.

Απλά εγώ απαντώ μέχρι εκεί που ρωτάει οπότε δεν θα του πω για τον νεότερο σε ηλικία μέχρι να ρωτήσει, πράγμα το οποίο έκανε όταν ήρθε η ώρα  και σίγουρα θα ξαναρωτήσει κάποια στιγμή. Για αυτό και νωρίτερα είπα πως απαντώ σε ότι ρωτάει, δεν πάω ένα βήμα παρακάτω πριν . Μπορεί να είναι και λάθος δεν ξέρω για να είμαι ειλικρινής.

 

Ναι καλέ δεν σου λέω ότι είσαι λάθος. Απλώς πρόσθεσα αλλη μια παράμετρο. Εξάλλου θεωρίες είναι όλα αυτά, δεν υπάρχει κάτι αντικειμενικά σωστό ή λάθος. Για τη γιαγιά πχ το "σωστό" είναι το ότι ο γίγαντας παίζει ντραμς, δεν το λέει για κακό.

[kotsifikos]

Just now, little lamb said:

 

Ναι καλέ δεν σου λέω ότι είσαι λάθος. Απλώς πρόσθεσα αλλη μια παράμετρο. Εξάλλου θεωρίες είναι όλα αυτά, δεν υπάρχει κάτι αντικειμενικά σωστό ή λάθος. Για τη γιαγιά πχ το "σωστό" είναι το ότι ο γίγαντας παίζει ντραμς, δεν το λέει για κακό.

Μα ναι το κατάλαβα, αλίμονο, συζήτηση κάνουμε, απλά σου λέω το σκεπτικό μου, για αυτό λέω πως δεν ξέρω αν είναι σωστό.

Με ενδιαφέρει να διαβάσω και την τακτική που ακολουθούν άλλες μάμαδες.

[Mama_Anesti_]

2 ώρες πρίν, kotsifikos είπε:

Εγώ απαντούσα και απαντάω μέχρι εκεί που θα με ρωτήσει, δεν θα το πάω παραπέρα γιατί θεωρώ ότι ίσως μην μπορεί να διαχειριστεί την πληροφορία, άσε που όταν θα μπορεί θα επανέλθει με νέε απορίες.

Εγώ ή αλήθεια είναι πως το πάω παραπέρα, δίνω αρκετές πληροφορίες με απλές λέξεις ή άγνωστες εξηγώντας την σημασία τους. Οι απορίες του σχετίζονται με τα καιρικά φαινόμενα, την φυσιολογία του ανθρωπου, το ζωικό βασίλειο, με το φυσικό περιβάλλον γενικότερα. Δεν το είχα σκεφτεί οπως εσυ. 

 

Για τον θάνατο δεν με έχει ρωτήσει ακριβώς και  αποφευγω να αναφερθω ακόμη. Θα ξεκινησω να του μιλάω για τα ζωάκια που συναντάμε στο δρόμο. Και εμένα δεν μου αρέσει ή φράση "κοιμάται και δεν θα ξανά ξυπνήσει". Σκέφτομαι να του μιλήσω για δυσλειτουργίες/προβληματα του κάθε οργανισμού, απροσεξιες, ατυχήματα. 

 

Σας ευχαριστώ όλες που μοιραζεστε τις εμπειρίες και τις γνωμες σας και έτσι έχουμε την ευκαιρία να πάρουμε ιδέες, να αλληλοβοηθηθουμε. 

 

Just now, little lamb είπε:

Για τη γιαγιά πχ το "σωστό" είναι το ότι ο γίγαντας παίζει ντραμς, δεν το λέει για κακό.

Σίγουρα ή πρόθεση της ήταν καλή, ήθελε μέσα από το παραμύθι να καταρρίψει τον φόβο του. Παρόλα αυτα το σωστότερο είναι ή αλήθεια. 

[Deena]

Just now, kotsifikos είπε:

Μα ναι το κατάλαβα, αλίμονο, συζήτηση κάνουμε, απλά σου λέω το σκεπτικό μου, για αυτό λέω πως δεν ξέρω αν είναι σωστό.

Με ενδιαφέρει να διαβάσω και την τακτική που ακολουθούν άλλες μάμαδες.

 

Δεν υπάρχει εύκολος τρόπος να μιλήσεις για τον θάνατο.

 

Ο γιος μου ξεκίνησε λίγο μετά τα 5 να έχει έντονες ανησυχίες για το θέμα, μου το είχε επισημάνει η νηπιαγωγός του ότι οι σκέψεις που έκανε και οι απορίες που είχε ήταν πολύ ασυνήθιστες για την ηλικία του, πολλά βράδια πριν κοιμηθεί ήταν πολύ ανήσυχος και μας ρωτούσε συνέχεια "Τί γίνεται όταν πεθαίνουμε?" ή έλεγε "Φοβάμαι πώς θα είναι όταν πεθάνω, δεν θέλω να μην νιώθω τίποτα" κλπ. Το μόνο που είχα καταφέρει να κάνω ήταν να τον καθησυχάζω λέγοντάς του ότι κι εγώ φοβάμαι και ότι κάθε φορά που φοβάμαι σκέφτομαι πόσο ωραία είναι η ζωή που ζω και έτσι ο φόβος φεύγει σιγά-σιγά και ότι όταν θα έχουμε ζήσει μια μεγάλη ευτυχισμένη ζωή θα φτάσουμε να μην φοβόμαστε τόσο πολύ τον θάνατο. Η κουβέντα από μόνη της τις περισσότερες φορές τον βοηθούσε, έστω κι αν εγώ ένιωθα ότι δεν έλεγα τίποτα βοηθητικό ή ουσιώδες.

 

Όταν χρειάστηκε να αντιμετωπίσει τον θάνατο του παππού του, ο οποίος συνέβη ξαφνικά με αποτέλεσμα να μην έχει υπάρξει καμία προετοιμασία στα παιδιά, τον αντιμετώπισε "εγωιστικά" (δεν το λέω με αρνητική χροιά), δηλαδή παραπονιόταν γιατί τα άλλα παιδιά έχουν δύο παππούδες και αυτός μόνον έναν πια και δεν ήθελε να βλέπει κανέναν μας στενοχωρημένο γιατί μας έλεγε ότι του χαλούσε η διάθεση, έλεγε στην γιαγιά να μην φοράει μαύρα γιατί δεν του αρέσουν κλπ.

[samsympan]

Πολύ ωραίο θέμα @Mama_Anesti_!

Εμάς η μεγάλη είναι σχεδόν 4μισι. Κι εμείς προσπαθούμε να απαντάμε στις ερωτήσεις της με αλήθεια και σε ευαίσθητα θέματα με γλυκύτητα αλλά και ρεαλισμό. Όχι με συναισθηματικά φορτισμένες απαντήσεις. Εννοείται πως έχω απαντήσει και μπούρδες κατά καιρούς. Και πολύ συχνά μέσα από τις ερωτήσεις του παιδιού μου, αναγνωρίζω το μέγεθος της αμάθειας μου για καθημερινά φαινόμενα (φυσικά, χημείας, βιολογίας, κλπ). Και μετά με συνειρμούς καταλήγω στο πόσο στείρα γνώση λάβαμε κατά καιρούς στο σχολείο. Και εν'τέλει καταλήγω να googlάρω πράγματα. Και μετά κάνω άλλους συνειρμούς για την διαδυκτιακή πληροφορία και πάει λέγοντας. 

 

Ως προς το θέμα του θανάτου ήθελα να μοιραστώ ένα προσωπικό βίωμα.

Όταν χάσαμε συγγενικό πρόσωπο (ηλικιωμένο) το οποίο το παιδί είχε γνωρίσει (είχε δει αρκετές φορές σε οικογενειακές συνευρέσεις, είχαμε πάει βόλτα μαζί, είχαν μιλήσει), πήγαμε μαζί στην κηδεία. 3μισι η μεγάλη τότε και με την μικρή, μηνών στο καρότσι. Για εμένα ήταν αυτονόητο. Ήταν ένας αποχαιρετισμός από όλους μας, και από το παιδί φυσικά που είχε γνωρίσει αυτόν τον άνθρωπο. (Η πρώτη φράση της μητέρας μου στο τηλέφωνο ήταν "Δεν θα έρθετε με τα παιδιά εννοείται, έτσι;") Και μια καλή ευκαιρία για "μάθημα". Της είχα εξηγήσει τι συνέβη στον άνθρωπο αυτό (αρρώστησε βαριά) και πέθανε. Και ότι δεν θα είμαστε παρέα πια. Με είχε ρωτήσει που θα είναι τώρα. Της είχα πει στο χώμα και εκεί προβληματίστηκε κάπως, δεν μπορούσε να το κατανοήσει εννοείται. "Δηλαδή πως στο χώμα; Και πότε θα βγει από εκεί;" Και κάτι άλλο ρώτησε που δε θυμάμαι ακριβώς. Αλλά δεν επέμεινε. Πήγαμε λοιπόν στην κηδεία. Και στον ναό, πριν κλείσουν το φέρετρο, την πλησίασα κάπως (όχι από πάνω) για να δει τον νεκρό. Λοιπόν το παιδί, τα αντιμετώπισε όλα αυτά με φυσικότητα και ενδιαφέρον (ήταν μια καινούργια εμπειρία το ότι βρέθηκε σε κηδεία). Η κυρία του γραφείου κηδειών μόνο που δεν έπαθε κρίση όταν με είδε να πλησιάζω με το παιδί αγκαλιά... Εν τέλει το παιδί ακολούθησε και στην ταφή, ήπιε και τον χυμό του στον "καφέ", μίλησε με κόσμο και χάρηκε που ήταν η ατραξιόν ας πούμε. Και βίωσε μια δυσάρεστη περίσταση όπως ταιριάζει σε ένα παιδί 3μισι ετών. Χωρίς φόβο, χωρίς σκοτεινές σκέψεις, με ενδιαφέρον-κάποιες απορίες και παιδική ανεμελιά. Ξέρω βέβαια πως πλέον δεν θα είναι το ίδιο. Και όσο μεγαλώνει θα είναι διαφορετικά όταν βρεθούμε σε αντίστοιχη περίσταση. Η απώλεια θα της στοιχίσει .

[Έσπερος]

Just now, samsympan είπε:

συχνά μέσα από τις ερωτήσεις του παιδιού μου, αναγνωρίζω το μέγεθος της αμάθειας μου για καθημερινά φαινόμενα (φυσικά, χημείας, βιολογίας, κλπ). Και μετά με συνειρμούς καταλήγω στο πόσο στείρα γνώση λάβαμε κατά καιρούς στο σχολείο. Και εν'τέλει καταλήγω να googlάρω πράγματα. Και μετά κάνω άλλους συνειρμούς για την διαδυκτιακή πληροφορία και πάει λέγοντας. 

Συμφωνώ κ εγώ σ αυτό. Δεν μ εχει ρωτησει ακομα κατι ο μικρος αλλα πολλες φορες νιωθω οτι απλα φυσικα φαινόμενα δεν μπορώ να τα εξηγήσω. Μεγαλη ελλειψη του σχολειου αυτο. εγω εδωσα πανελληνιες σ ολα τα μαθηματα τρομαρα μ κ αρίστευσα σε όλα κ αν πάω να εξηγήσω τι είναι η βροχη θα κολλήσω. 

[Sentir...natureza]

Just now, samsympan είπε:

Εμάς η μεγάλη είναι σχεδόν 4μισι. Κι εμείς προσπαθούμε να απαντάμε στις ερωτήσεις της με αλήθεια και σε ευαίσθητα θέματα με γλυκύτητα αλλά και ρεαλισμό. Όχι με συναισθηματικά φορτισμένες απαντήσεις. Εννοείται πως έχω απαντήσει και μπούρδες κατά καιρούς. Και πολύ συχνά μέσα από τις ερωτήσεις του παιδιού μου, αναγνωρίζω το μέγεθος της αμάθειας μου για καθημερινά φαινόμενα (φυσικά, χημείας, βιολογίας, κλπ). Και μετά με συνειρμούς καταλήγω στο πόσο στείρα γνώση λάβαμε κατά καιρούς στο σχολείο. Και εν'τέλει καταλήγω να googlάρω πράγματα. Και μετά κάνω άλλους συνειρμούς για την διαδυκτιακή πληροφορία και πάει λέγοντας. 

Eιναι απιστευτο το ποσο μας βοηθανε οι αποριες των παιδιων να εμπλουτισουμε τις γνωσεις μας αλλα και να το δυσκολοτερο: πως να τις διδαξουμε 

 

Just now, samsympan είπε:

Όταν χάσαμε συγγενικό πρόσωπο (ηλικιωμένο) το οποίο το παιδί είχε γνωρίσει, είχε δει αρκετές φορές σε οικογενειακές συνευρέσεις, είχαμε πάει βόλτα μαζί, είχαν μιλήσει, πήγαμε μαζί στην κηδεία. 3μισι η μεγάλη τότε και με την μικρή, μηνών στο καρότσι. Για εμένα ήταν αυτονόητο. Ήταν ένας αποχαιρετισμός από όλους μας, και από το παιδί φυσικά που είχε γνωρίσει αυτόν τον άνθρωπο. (Η πρώτη φράση της μητέρας μου στο τηλέφωνο ήταν "Δεν θα έρθετε με τα παιδιά εννοείται, έτσι;") Και μια καλή ευκαιρία για "μάθημα". Της είχα εξηγήσει τι συνέβη στον άνθρωπο αυτό (αρρώστησε βαριά) και πέθανε. Και ότι δεν θα είμαστε παρέα πια. Με είχε ρωτήσει που θα είναι τώρα. Της είχα πει στο χώμα και εκεί προβληματίστηκε κάπως, δεν μπορούσε να το κατανοήσει εννοείται. "Δηλαδή πως στο χώμα; Και πότε θα βγει από εκεί;" Και κάτι άλλο ρώτησε που δε θυμάμαι ακριβώς. Αλλά δεν επέμεινε. Πήγαμε λοιπόν στην κηδεία. Και στον ναό, πριν κλείσουν το φέρετρο, την πλησίασα κάπως (όχι από πάνω) για να δει τον νεκρό. Λοιπόν το παιδί, τα αντιμετώπισε όλα αυτά με φυσικότητα και ενδιαφέρον (ήταν μια καινούργια εμπειρία το ότι βρέθηκε σε κηδεία). Η κυρία του γραφείου κηδειών μόνο που δεν έπαθε κρίση όταν με είδε να πλησιάζω με το παιδί αγκαλιά... Εν τέλει το παιδί ακολούθησε και στην ταφή, ήπιε και τον χυμό του στον "καφέ", μίλησε με κόσμο και χάρηκε που ήταν η ατραξιόν ας πούμε. Και βίωσε μια δυσάρεστη περίσταση όπως ταιριάζει σε ένα παιδί 3μισι ετών. Χωρίς φόβο, χωρίς σκοτεινές σκέψεις, με ενδιαφέρον-κάποιες απορίες και παιδική ανεμελειά. Ξέρω βέβαια πως πλέον δεν θα είναι το ίδιο. Και όσο μεγαλώνει θα είναι διαφορετικά όταν βρεθούμε σε αντίστοιχη περίσταση. Η απώλεια θα της στοιχίσει .

Εμενα το μονο που θα με φρεναρε απο το να τους παρω μαζι μου θα ηταν αν υπηρχαν ανθρωποι που εκλαιγαν με λυγμους, εντονα κλπ αλλα εφ'οσον ηταν αρρωστος ηλικιωμενος μαλλον δεν θα υπηρχε καποια "ακραια" αντιδραση οποτε ισως και να το εκανα. Παντως, σε κηδεια με χαρα και χορους οπως γινεται σε καποιους πολιτισμους της γης θα τους πηγαινα χωρις δευτερη σκεψη!

[samsympan]

Just now, Sentir...natureza είπε:

Εμενα το μονο που θα με φρεναρε απο το να τους παρω μαζι μου θα ηταν αν υπηρχαν ανθρωποι που εκλαιγαν με λυγμους, εντονα κλπ αλλα εφ'οσον ηταν αρρωστος ηλικιωμενος μαλλον δεν θα υπηρχε καποια "ακραια" αντιδραση οποτε ισως και να το εκανα. 

Ακριβώς! Σωστά υπέθεσες. Υπήρχε θλίψη, αλλά συγκρατημένη.

Just now, Sentir...natureza είπε:

Παντως, σε κηδεια με χαρα και χορους οπως γινεται σε καποιους πολιτισμους της γης θα τους πηγαινα χωρις δευτερη σκεψη!

Πάντως και στην Ελλάδα γίνονται κηδείες με τραπέζια με φαγητό, που θυμίζουν γιορτή. Έτσι ήταν η κηδεία της γιαγιάς μου στο χωριό. Μου έχει μείνει στην μνήμη (ήμουν 10-12 νομίζω) ακριβώς για αυτόν τον λόγο. Μου έκανε εντύπωση που ήταν μια συνεύρεση ανθρώπων με θλίψη αλλά και με ζωντάνια. Με δάκρυα αλλά και γέλια. Και οι Πόντιοι αν δεν κάνω λάθος έχουν έθιμο όπου συντρώγουν παρέα με τους νεκρούς τους στο νεκροταφείο και η μέρα είναι γιορτινή (πολύ ωραίο έθιμο).

Επίσης η ορθόδοξη χριστιανική παράδοση αντιμετωπίζει τον θάνατο με χαροποιό πένθος και δεν τον θεωρεί μακάβριο τέλος, αλλά φωτεινό πέρασμα. Τα μαύρα ρούχα και ο θρήνος ο εκφρασμένος με υπερβολή είναι συνέχεια της αρχαιοελληνικής παράδοσης.

[little lamb]

Μπράβο που πήρατε τα παιδιά μαζί! Εμενα η μαμά μου είναι σαν τη μαμά σου, δεν μας πήραν ούτε στης γιαγιάς μου (5 εγώ, 10 η αδελφή μου, πες οκ), ούτε στου παππού μου (10 εγώ, 15 η αδερφή μου) και το κορυφαίο ούτε στην προγιαγια μου (13 και 18, λες κι ήμασταν μωρα!) Και είναι και προκατειλημμένη σε κάποια πράγματα, πχ όταν πέθανε ο παππούς μου κ ήμασταν αρραβωνιασμένοι, πήγαμε κι εγώ κι ο άντρας μου με μαύρα και ειχε φρικαρει κι εκείνη κ άλλοι μεγάλοι κι έλεγαν "μαυροφορεθηκαν τα αρραβωνιασμενα". Και 2-3 μέρες μετα το γάμο μου που πέθανε φίλη μου κ πήγα στην κηδεία "μην πας, είσαι νιόπαντρη"! 

[mama16]

Εγώ κορίτσια δεν ξέρω κατά πόσο είναι καλό το να πάνε τα μικρά παιδιά σε κηδείες (δική μου άποψη βέβαια). Πρώτη φορά που πήγα ήταν στην Τρίτη Δημοτικού κ από τότε μέχρι κ Δευτέρα ή Τρίτη Γυμνασίου είχα πάει περίπου 5 φορές. Μου έχουν μείνει πολύ έντονα στην μνήμη μου, από τότε δεν έτυχε να ξανά πάω κ μόνο που σκέφτομαι ότι κάποια στιγμή θα πρέπει να πάω πάλι με πιάνει ταχυκαρδία κ τρόμος! Θυμάμαι ότι κ στους 2 παππούδες που πέθαναν τους έβλεπα μετά συνέχεια στον ύπνο μου κ ξυπνούσα με φόβο, δεν θα ήθελα να αντιμετωπίσουν κάτι τέτοιο τα παιδιά μου! Μπορεί βέβαια να είμαι κ εξαιρετική περίπτωση κ τα άλλα παιδάκια να το παίρνουν πιο χαλαρά..

[Mama_Anesti_]

Just now, samsympan είπε:

αναγνωρίζω το μέγεθος της αμάθειας μου για καθημερινά φαινόμενα (φυσικά, χημείας, βιολογίας, κλπ). Και μετά με συνειρμούς καταλήγω στο πόσο στείρα γνώση λάβαμε κατά καιρούς στο σχολείο. Και εν'τέλει καταλήγω να googlάρω πράγματα. Και μετά κάνω άλλους συνειρμούς για την διαδυκτιακή πληροφορία και πάει λέγοντας. 

Κι εγώ πολύ συχνά ανατρεχω στο διαδίκτυο για να βεβαιωθω πως αν αυτό που θα του πω είναι σωστό, να θυμηθω λεπτομέριες, σωστούς όρους αλλά και για όσα δεν γνωρίζω. 

  Πολλές φορές βλέπουμε μαζί και βιντεακια με αφορμη τις απορίες του πχ με ρώτησε γιατί κάποια αεροπλανα έχουν ρόδες και άλλα όχι. Του εδειξα την προσγείωση κ απογείωση που κατεβαίνουν κ ανεβαίνουν οι ρόδες αντίστοιχα. Με ρώτησε πώς γίνεται η κάμπια πεταλούδα. Όλα αυτά κ πολλά άλλα για μένα γίνονται πιο κατανοητά αν τα δει και εξηγω παράλληλα απ το να τα πω. Επιπλέον οι απορίες λύνονται άμεσα και δεν συσσωρεύονται ή ξεχνιούνται. 

 

Just now, samsympan είπε:

βίωσε μια δυσάρεστη περίσταση όπως ταιριάζει σε ένα παιδί 3μισι ετών. Χωρίς φόβο, χωρίς σκοτεινές σκέψεις, με ενδιαφέρον-κάποιες απορίες και παιδική ανεμελιά

Πιστευω αυτες οι φράσεις είναι τόσο αμεσες οσο και αληθινες .

 

Καταλαβαίνω πως κ ή δική σου (και όλης της οικογένειας προφανώς) στάση την βοήθησε να γνωρισει με φυσικότητα την καινούργια αυτη εμπειρία. Εγώ δεν θα μπορούσα να τον πάρω μαζί μου, δεν έχω την δύναμη σε τέτοιες περιστασεις να ανταποκριθω με την ανάλογη ψυχραιμία.  

 

 

 

[little lamb]

Ίσως εξαρτάται από το παιδί και αυτό δυστυχώς δεν μπορείς να το προβλέψεις. Άλλοι λένε ότι αν το παιδί δεν έρθει, μπορεί να νιώσει ότι δεν του έδωσες την ευκαιρία να τον αποχαιρετήσει. Και όντως μπορεί ένα παιδί να νιώσει αυτο, άλλο να νιώσει όπως εσύ κλπ. Εγώ που πρωτοπήγα μετά τα 18 έχω πάει σιγουρα σε δέκα ως τώρα (είμαι 30) κ θέλω οπωσδήποτε να πηγαίνω, νιώθω ότι αποχαιρετώ, αν δεν πήγαινα θα ένιωθα ότι κόπηκε απότομα η σχέση μου με τον εκάστοτε ανθρωπο. Και έγκυος πήγα (πάλι γκρινιαζε η μαμά μου - περίμενα ότι δεν θα με ενημέρωνε κιόλας αλλά πάλι καλά) και από επαρχία αυθημερόν είχα έρθει για άλλη κηδεία. Δεν ξέρω αν σχετίζεται με το ότι δεν πήγαινα μικρη, μπορεί να είναι τυχαίο (πχ άλλος να μην πηγαινε μικρός αλλά να μην πηγαίνει ούτε τώρα κι άλλος να πήγαινε μικρός κ να μην έχει θέμα), μπορεί ναι μπορεί και όχι.

(Πολλή κηδεία έπεσε βραδιάτικα, εγώ φταίω!)

[vicky86]

Είναι λίγο δύσκολο θέμα γενικα ο θάνατος. Έχουμε πει κάποια πράγματα με την μεγάλη, αλλα ως τώρα ευτυχως δ χρειάστηκε να παραβρεθούμε σε κάποια κηδεία, δ ειμαι σιγουρη τι θα κάνω γτ εξαρτάται από την περίπτωση. 

Θυμαμαι που σαν παιδακι οι γονεις μου με πήγαν, κ ηταν κ η νονα μου που θεώρησε ότι ήμουν μικρή κ με απομάκρυνε να είμαι εκεί αλλά πιο μακριά. Αλλα δ μου έμεινε σαν κτ εντονο

Πιο πρόσφατα πήγα σε μια κηδεία που υπήρχαν πολύ έντονες αντιδράσεις, ακομη κ εγω σφιχτηκα, σε κτ τετοιο δ θα ηθελα να ηταν παρον(δ χρειάστηκε να πανε τα παιδια, ουτε συζητήσαμε γι αυτόν τον θάνατο γτ δ ηταν κάποιος που είχαν επαφή) 

[little lamb]

Ναι ακόμα κι εγώ που λέω με παράπονο ότι δεν μας πήραν στους παππουδογιαγιαδες μας δεν ξέρω τι θα κάνω όταν προκύψει κάτι. 9 μηνών πάντως η κόρη μου είχε πάει ήδη σε δύο μνημόσυνα (με τα συνήθη σχόλια της μαμάς μου!) Στην ομάδα που ανέφερα λένε ότι το συζητάς με το παιδί, του λες πώς θα είναι και επιλέγει αν θέλει να έρθει.

Ξέχασα να πω ότι μπορεί να μην μας είχαν πάει στις κηδείες αλλά πηγαίναμε πολύ συχνά στο νεκροταφείο για το καντήλι κι έτσι ήμουν εξοικειωμένη με αυτό.