ΔΙΕΘΝΗΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΩΝ ΜΗΤΡΙΚΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ

[amaretto]

UNICEF - ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜΗΤΡΙΚΟΥ ΘΗΛΑΣΜΟΥ 2006

25 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΤΟΥ ΜΗΤΡΙΚΟΥ ΘΗΛΑΣΜΟΥ

 

Μέσα από τον Διεθνή Κώδικα Εμπορίας Υποκατάστατων Μητρικού Γάλακτος

 

Η UNICEF, μαζί με την Παγκόσμια Συμμαχία για την Προώθηση του Μητρικού Θηλασμού (World Alliance form Breastfeeding Action - WABA), την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (Π.Ο.Υ.) και διεθνείς Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις σε 120 χώρες του κόσμου, συμμετέχει στον εορτασμό της Εβδομάδας Μητρικού Θηλασμού 2006.

 

Η Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού (1-7 Νοεμβρίου), εστιάζει το ενδιαφέρον της σε ένα και μόνο θέμα κάθε φορά. Φέτος το βασικό θέμα είναι «25 Χρόνια Προστασίας του Μητρικού Θηλασμού» και θα επικεντρωθεί στο Διεθνή Κώδικα Εμπορίας Υποκατάστατων του Μητρικού Γάλακτος (International Code of Marketing of Breastmilk Substitutes - στο εξής Κώδικας). Τη σύσταση του Κώδικα αυτού ενστερνίστηκε 25 χρόνια πριν η Παγκόσμια Σύνοδος Υγείας (WHA) για την προστασία των μητέρων και των βρεφών. Ήταν και συνεχίζει να είναι μία από τις ιδέες που υποστηρίχθηκαν διεθνώς με πάθος.

 

Οι εταιρείες χρησιμοποιούν πολλούς τρόπους για να πείσουν τις μητέρες να χρησιμοποιούν υποκατάστατα του μητρικού γάλακτος για τη διατροφή των μωρών τους, αντί να ακολουθούν το φυσικό τρόπο του μητρικού θηλασμού. Εκατομμύρια παιδικές ζωές θα μπορούσαν να σωθούν, αν οι εταιρείες αυτές ακολουθούσαν τους κανόνες για τη διαφήμιση και την προώθηση των προϊόντων τους.

 

Το παρόν πληροφοριακό υλικό βασίζεται κατά μεγάλο μέρος στο περιεχόμενο του επίσημου ενημερωτικού φάκελου της WABA. Ευχαριστούμε τους εθελοντές της UNICEF που συνεργάστηκαν για τη σύνταξή του.

 

«Οι ακατάλληλες διατροφικές πρακτικές παραμένουν η μεγαλύτερη απειλή για την υγεία και την επιβίωση του παιδιού σε όλο τον κόσμο»

Διακήρυξη Innocenti για τη βρεφική και παιδική διατροφή 2005.

 

Η UNICEF υποστηρίζει την Π.Ο.Υ. και τις οργανώσεις υγείας σε όλο τον κόσμο, συστήνοντας τον αποκλειστικό θηλασμό για τους πρώτους έξι μήνες της ζωής και κατόπιν τη συνέχισή του, ενώ παράλληλα παρέχονται έγκαιρα, επαρκώς θρεπτικές, ασφαλείς και κατάλληλες συμπληρωματικές τροφές για δύο χρόνια ή και περισσότερο.

 

• Ο μητρικός θηλασμός μπορεί να μειώσει τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα των βρεφών και των παιδιών, περισσότερο από κάθε άλλο υγειονομικό μέτρο.
  
• Οι συνεχιζόμενες αντιεπαγγελματικές μέθοδοι προώθησης και διαφήμισης των υποκατάστατων του μητρικού γάλακτος υπονομεύουν το μητρικό θηλασμό.
  
• Το 2006 μπορούμε γιορτάσουμε την επιτυχία του ότι περισσότερες από 70 χώρες υιοθέτησαν νομοθετικά μέτρα, που περιλαμβάνουν όλες ή τις περισσότερες από τις διατάξεις του Κώδικα, ο οποίος ρυθμίζει τη διαφήμιση και την προώθηση αυτών των ειδών.
  
• Υπάρχουν πολλά να γίνουν ακόμα. Οι πολυεθνικές επενδύουν εκατομμύρια για τη διαφήμιση και την προώθηση βρεφικών τροφών. Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι ορισμένες εταιρείες ξοδεύουν κάθε χρόνο κατά μέσο όρο 30 δολάρια ανά βρέφος για τη διαφήμιση των προϊόντων τους, ενώ αντίστοιχα οι κυβερνήσεις δαπανούν 21 σεντς ανά βρέφος για την προώθηση του μητρικού θηλασμού.
  

 

 

Εισαγωγή

 

Οι σωστές πρακτικές θηλασμού είναι τα θεμέλια μιας υγιούς ζωής. Επηρεάζουν θετικά την επιβίωση των βρεφών και των νηπίων και μακροπρόθεσμα την υγεία κάθε ενήλικα.

 

Θα έχετε προσέξει ότι οι εταιρίες παιδικών τροφών, μπιμπερό και θηλών διαφημίζουν τα προϊόντα τους. Αυτού του είδους η διαφήμιση παραβιάζει ευθέως το Διεθνή Κώδικα για την Εμπορία των Υποκατάστατων του Μητρικού Γάλακτος (τον Κώδικα) ο οποίος υιοθετήθηκε από την Παγκόσμια Σύνοδο Υγείας (World Health Assembly - WHA), το 1981.

 

Ο Κώδικας και οι μεταγενέστερες αποφάσεις για τη βρεφική διατροφή παίζουν βασικό ρόλο στην Παγκόσμια Στρατηγική για την Βρεφική και Νηπιακή Διατροφή που υιοθετήθηκε από την Παγκόσμια Σύνοδο Υγείας το 2002.

 

Οι κυβερνήσεις συμμορφώνονται με τον Κώδικα, αλλά ισχυρές εταιρείες τις πιέζουν να τον αγνοήσουν. Χωρίς τον Κώδικα σε ισχύ, οι πρωτοβουλίες για την υγεία και την επιβίωση των βρεφών υπονομεύονται. Ελάχιστες κυβερνήσεις διεξάγουν εκστρατείες για την ενημέρωση σχετικά με τον Κώδικα, με αποτέλεσμα ο κόσμος να νιώθει ότι δεν τον γνωρίζει καλά και μερικοί να αγνοούν ακόμη και την ύπαρξή του. Ο Κώδικας είναι στην πραγματικότητα εξαιρετικά απλός. Όλοι μπορούν να μάθουν να τον παρακολουθούν.

 

Γιατί ο Κώδικας είναι σημαντικός

 

Για τα περισσότερα βρέφη, ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός για έξι μήνες ακολουθούμενος από συνεχιζόμενο μητρικό θηλασμό σε συνδυασμό με μια θρεπτική συμπληρωματική διατροφή, για δυο χρόνια ή περισσότερο είναι το κλειδί της υγείας. Όλες σχεδόν οι γυναίκες μπορούν να θηλάσουν εάν έχουν την υποστήριξη, ώστε να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και γνώση των σωστών τεχνικών. Οι πρακτικές προώθησης των προϊόντων υποβιβάζουν αυτές τις δεξιότητες μέσω υπόγειων διαφημιστικών τρικ και μέσω παραπληροφόρησης του υγειονομικού προσωπικού, των μητέρων και των οικογενειών τους. Η εφαρμογή του Κώδικα μπορεί να σταματήσει αυτή την κατάσταση.

 

Χάρη στη δουλειά απλών ανθρώπων, γονέων και επαγγελματιών στον τομέα υγείας, τα ποσοστά του μητρικού θηλασμού αυξάνονται σταδιακά: Σε όλο τον πλανήτη, αυξάνεται ο αριθμός των γυναικών που θηλάζουν αποκλειστικά κατά το πρώτο εξάμηνο. Ωστόσο ακόμη και εκεί όπου ο μητρικός θηλασμός είναι κομμάτι της παράδοσης, οι πρακτικές που εφαρμόζονται μπορεί να απέχουν πολύ από το να είναι ιδανικές και όπου είναι διαδεδομένη η τεχνητή διατροφή, οι πρακτικές μπορεί να είναι ανατριχιαστικές. Η αναστολή και ο περιορισμός του μητρικού θηλασμού και η παροχή άλλων τροφών και ποτών πριν από τους έξι μήνες είναι ακόμη συνηθισμένες πρακτικές. Τέτοιου είδους πρακτικές μειώνουν την γαλακτοφορία και αυξάνουν τον κίνδυνο μολύνσεων για τα βρέφη.

 

Οι βασικές διατάξεις του Κώδικα

 

Κώδικας είναι ένας κατάλογος από διαφημιστικούς κανόνες που έχουν σχεδιαστεί για να προστατεύσουν:

• τα βρέφη (αυτά που θηλάζουν και αυτά που τρέφονται τεχνητά)
  
• τους γονείς ή οποιονδήποτε φροντίζει ένα βρέφος
  
• το υγειονομικό προσωπικό
  

 

 

Το μωρό ενός εκατομμυριούχου που δεν θηλάζει, είναι φτωχότερο από ένα μωρό που τρέφεται αποκλειστικά με μητρικό γάλα και η μητέρα του ανήκει στη φτωχότερη κοινωνική τάξη.

Καθηγητής J. Stewart Forsyth, Νοσοκομείο και Ιατρική Σχολή Ninewells, Ντάντι, Σκωτία, Ηνωμένο Βασίλειο 2006.

 

Ο Κώδικας ρυθμίζει την προώθηση στην αγορά όλων των υποκατάστατων του μητρικού γάλακτος (όχι μόνο του βρεφικού γάλακτος) και των σκευών της βρεφικής διατροφής.

 

Αυτά περιλαμβάνουν:

• κάθε προϊόν που διατίθεται στην αγορά για τη βρεφική διατροφή των πρώτων έξι μηνών, είτε είναι κατάλληλο είτε όχι.
  
• κάθε προϊόν που διατίθεται στην αγορά για τη βρεφική διατροφή πέραν των έξι μηνών το οποίο αναπληρώνει το μητρικό γάλα στη διατροφή.
  
• κάθε είδος μπουκαλιού για το θηλασμό ή θηλής (η πιπίλα είναι θηλή).
  

 

 

Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι ο Κώδικας αφορά τα εξής:

• 
  
  • βρεφικό γάλα,
    
  • ειδικά σκευάσματα γάλακτος,
    
  • γάλα δεύτερης βρεφικής ηλικίας,
    
  • βρεφικά ροφήματα, μεταλλικό νερό ή χυμούς,
    
  • συμπληρωματικές τροφές εάν έχουν ετικέτα για χρήση πριν από τους έξι μήνες,
    
  • μπιμπερό και θηλές.
    

   

   

 

 

Ο Κώδικας σχεδιάστηκε για να ισχύσει διεθνώς και:

• απευθύνεται σε εταιρείες και κυβερνήσεις,
  
• αποτελεί βάση αναφοράς ώστε κάθε κυβέρνηση (ή εταιρεία) να έχει τη δυνατότητα να τον ενισχύσει για να τον κάνει πιο αποτελεσματικό,
  
• οι εταιρείες υποχρεούνται να τον εφαρμόσουν ακόμη και στην περίπτωση που κάποια κυβέρνηση δε διαθέτει ρυθμιστικά μέτρα,
  
• μπορεί να εφαρμοστεί μέσω των κυβερνητικών ρυθμίσεων ή της νομοθεσίας.
  

 

 

«Έφτασε η ώρα για τους ηγέτες και την κοινωνία να προστατεύσουν τις μητέρες και τα παιδιά στην Αφρική, και στην πραγματικότητα σε όλο τον κόσμο, από τα διαφημιστικά προγράμματα των πολυεθνικών επιχειρήσεων. Η εφαρμογή του Κώδικα είναι ένας ευγενής στόχος για ένα καλύτερο μέλλον»

Felicite Tchbindat, Υπεύθυνη για τη Διατροφή, UNICEF Τανζανία, 2006.

 

Ο Κώδικας είναι απόφαση της Παγκόσμιας Συνόδου Υγείας, που σημαίνει ότι είναι μια συλλογική απόφαση σε διεθνές επίπεδο για να αντιμετωπισθούν τα παγκόσμια προβλήματα υγείας. Όταν οι εθνικοί μας αντιπρόσωποι προσυπογράφουν μιαν απόφαση της Παγκόσμιας Συνόδου Υγείας, δεσμεύουν τους λαούς τους να εφαρμόσουν αυτή την απόφαση για λογαριασμό μας. Όπως συμβαίνει με όλες τις αποφάσεις της Παγκόσμιας Συνόδου Υγείας, ο Κώδικας ανήκει σε όλους μας.

 

Από την υιοθέτηση του Κώδικα το 1981, έντεκα άλλες αποφάσεις της Παγκόσμιας Συνόδου Υγείας, έχουν ξεδιαλύνει συγχύσεις και έχουν ασχοληθεί με νέες απειλές κατά της υγείας των βρεφών και των νηπίων. Όλες τους αναδιατυπώνουν πόσο σημαντικό είναι να κάνουμε τον Κώδικα να λειτουργήσει. Σε εμάς έγκειται να υπενθυμίσουμε στις κυβερνήσεις μας τις αποφάσεις αυτές και να τις βοηθήσουμε να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους απέναντι στον Κώδικα και τις αποφάσεις. Το 1990 μόνο εννιά κυβερνήσεις είχαν υιοθετήσει τον Κώδικα με νόμο. Περί το 2006 περισσότερες από 70 κυβερνήσεις είχαν νομοθετήσει όλες ή πολλές από τις διατάξεις του Κώδικα.

 

Έλλειψη γνώσης, ανεπαρκής επαγγελματική εκπαίδευση στον τομέα της υγείας και αδιαφορία/έλλειψη σεβασμού στα δικαιώματα των γυναικών, συμβάλλουν στις κακές πρακτικές βρεφικής διατροφής. Οι αρνητικές επιπτώσεις της προώθησης των προϊόντων χειροτερεύουν την κατάσταση. Οι εταιρείες επενδύουν εκατομμύρια στη διαφήμιση, επειδή είναι αποτελεσματική. Κάθε φορά που ένας επαγγελματίας υγείας πείθεται να συστήσει ένα προϊόν, τα κέρδη της εταιρείας αυξάνονται. Κάθε φορά που μια μητέρα αποφασίζει ότι πρέπει να χρησιμοποιήσει ένα εμπορικό προϊόν, αυξάνεται ο κίνδυνος να αρρωστήσει το μωρό της. Ο Κώδικας έχει σχεδιαστεί για να σταματήσει αυτού του είδους την προπαγανδιστική προώθηση προϊόντων.

 

 

ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ KΩΔΙΚΑ

 

 

• Απαγορεύεται η διαφήμιση όλων των υποκατάστατων του μητρικού γάλακτος (κάθε προϊόντος που διατίθεται στην αγορά ή αντιπροσωπεύεται σε αντικατάσταση του μητρικού γάλακτος), των μπουκαλιών θηλασμού και των θηλών.
  
• Απαγορεύονται τα δωρεάν δείγματα ή η δωρεάν ή με χαμηλή τιμή τροφοδοσία.
  
• Απαγορεύεται η προώθηση προϊόντων μέσα ή μέσω υγειονομικών υπηρεσιών.
  
• Απαγορεύεται η επαφή του προσωπικού προώθησης των προϊόντων με τις μητέρες (συμπεριλαμβανομένου του υγειονομικού προσωπικού που πληρώνεται από την εταιρία για να συμβουλεύσει ή να διδάξει).
  
• Απαγορεύονται τα δώρα ή τα προσωπικά δείγματα σε εργαζόμενους υγείας ή στις οικογένειές τους.
  
• Οι ετικέτες πρέπει να είναι γραμμένες στην κατάλληλη γλώσσα και να μην έχουν λέξεις ή εικόνες που εξιδανικεύουν τον τεχνητό θηλασμό.
  
• Μόνο επιστημονική και τεκμηριωμένη πληροφόρηση να δίνεται στους εργαζόμενους υγείας.
  
• Οι κυβερνήσεις οφείλουν να διασφαλίσουν ότι παρέχεται αντικειμενική και συνεπής πληροφόρηση σε θέματα βρεφικής και νηπιακής διατροφής.
  
• Κάθε πληροφορία σχετική με την τεχνητή βρεφική διατροφή πρέπει να εξηγεί με σαφήνεια τα πλεονεκτήματα του μητρικού θηλασμού, να προειδοποιεί για τις επιβαρύνσεις και τους κινδύνους που σχετίζονται με τον τεχνητό θηλασμό.
  
• Ακατάλληλα προϊόντα, όπως το συμπυκνωμένο ζαχαρούχο γάλα, δεν επιτρέπεται να διαφημίζονται για βρέφη.
  
• Όλα τα προϊόντα πρέπει να είναι άριστης ποιότητας και να λαμβάνονται υπ' όψη οι κλιματικές και αποθηκευτικές συνθήκες στη χώρα όπου προορίζονται να χρησιμοποιηθούν.
  
• Κατασκευαστές και διανεμητές οφείλουν να συμμορφώνονται με τον Κώδικα (και όλες τις μεταγενέστερες αποφάσεις της WHA), ανεξάρτητα από τις κυβερνητικές ενέργειες για την εφαρμογή του.
  

 

 

Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO) Ευρωπαϊκή Έκδοση Νο 87, 2000, σελ. 150.

 

ΜΕΡΙΚΑ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΤΗΣ WHA ΓΙΑ ΤΗ ΒΡΕΦΙΚΗ ΚΑΙ ΤΗ ΝΗΠΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ 1984-2005

 

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 25 ετών, 11 νέες αποφάσεις για τη βρεφική διατροφή υιοθετήθηκαν από την WHA για να διευκρινίσουν και να ενισχύσουν τον κώδικα και να αντιμετωπίσουν νέες προκλήσεις. Αυτές περιλαμβάνουν τα εξής σημεία:

• Το γάλα δεύτερης βρεφικής ηλικίας δεν είναι απαραίτητο.
  
• Απαγορεύεται η δωρεάν ή επιχορηγούμενη παροχή ποσοτήτων υποκατάστατων του μητρικού γάλακτος σε οποιοδήποτε κομμάτι του συστήματος υγείας.
  
• Οι κυβερνήσεις πρέπει να εξασφαλίσουν ότι η οικονομική ενίσχυση και άλλα κίνητρα για τους ειδικούς που ασχολούνται με την υγεία των βρεφών και των νηπίων δεν δημιουργούν σύγκρουση συμφερόντων.
  
• Οι κυβερνήσεις πρέπει να εξασφαλίσουν την πραγματικά ανεξάρτητη παρακολούθηση εφαρμογής του Κώδικα και των μεταγενέστερων αποφάσεων.
  
• Έξι μήνες είναι η ιδανική περίοδος για αποκλειστικό μητρικό θηλασμό.
  
• Η έρευνα για τον ιό HIV και το βρεφικό θηλασμό πρέπει να είναι ανεξάρτητη.
  
• Οι συμπληρωματικές τροφές δεν πρέπει να διαφημίζονται με τρόπους που υπονομεύουν τον αποκλειστικό και συνεχή μητρικό θηλασμό.
  
• Ανανέωση της δέσμευσης μέσω της Παγκόσμιας Στρατηγικής.
  
• Να παρέχεται η πληροφόρηση στις ετικέτες των προϊόντων για την πιθανότητα εσωτερικής μολύνσεως από το βρεφικό γάλα σε σκόνη.
  
• Να θεσπιστούν κανόνες για τα δικαιώματα διατροφής και υγείας.
  

[amaretto]

Κατά πόσο εφαρμόζεται ο Κώδικας σε όλο τον κόσμο;

 

Σήμερα μετά από 25 χρόνια:

 

Μόνο 32 χώρες έχουν θεσπίσει νομοθετικά μέτρα, τα οποία περιλαμβάνουν όλες ή τις περισσότερες σχεδόν από τις διατάξεις του Κώδικα και τα μεταγενέστερα σχετικά ψηφίσματα. Στις χώρες αυτές αξίζουν τα πιο θερμά συγχαρητήρια.

 

Ακόμα 44 χώρες διαθέτουν νομοθεσία, που ελέγχει μερικώς τη διαφήμιση και την προώθηση των υποκατάστατων του μητρικού γάλακτος. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των οποίων η νομοθεσία δεν είναι αρκετά αυστηρή.

 

Τέλος, 18 χώρες έχουν διατάξεις που περιλαμβάνουν όλες σχεδόν τις διατάξεις του Κώδικα, αλλά δεν διαθέτουν ισχυρούς μηχανισμούς για την αυστηρή εφαρμογή τους.

Ο Κώδικας σε 193 χώρες (η Κλίμακα του Δικτύου IBFAN)

 

• Σε 32 χώρες: Νόμος
  Σε 44 χώρες: Πολλές διατάξεις - Νόμος (Στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες και την Ελλάδα)
  Σε 18 χώρες: Πολιτική ή εθελοντικό μέτρο
  Σε 25 χώρες: Λίγες διατάξεις - Νόμος
  Σε 21 χώρες:
  Μερικές διατάξεις εθελοντικά - κατευθυντήριες γραμμές για τα νοσοκομεία
  Σε 22 χώρες: Μέτρα σχεδιασμένα, σε αναμονή τελικής έγκρισης
  Σε 17 χώρες: Υπό μελέτη
  Σε 9 χώρες: Καμιά ενέργεια
  Σε 5 χώρες: Καμιά πληροφορία
  

 

 

Ο Κώδικας έθεσε απλούς και βασικούς κανόνες που διέπουν τις επιβλαβείς πρακτικές προώθησης και διαφήμισης. Αυτοί οι κανόνες είναι οι εξής:

• Δεν διαφημίζονται υποκατάστατα του μητρικού γάλακτος, μπιμπερό, θηλές, κτλ.
  
• Δεν παρέχονται δωρεάν δείγματα στις μητέρες.
  
• Δεν προωθούνται διάφορα είδη υγιεινής και δεν παρέχονται σκευάσματα δωρεάν ή έναντι μικρού κόστους.
  
• Δεν επιτρέπεται η επικοινωνία του προσωπικού των εταιρειών κατασκευής υποκατάστατων του μητρικού γάλακτος με τις μητέρες.
  
• Δεν επιτρέπεται η παροχή δώρων ή δωρεάν δειγμάτων στο νοσηλευτικό προσωπικό. Οι νοσηλευτές δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να εφοδιάζουν τις μητέρες με δωρεάν δείγματα.
  
• Δεν επιτρέπεται να υπάρχουν φωτογραφίες μωρών ή κείμενα που εξιδανικεύουν τα υποκατάστατα του μητρικού γάλακτος στις ετικέτες αυτών των προϊόντων.
  
• Η ενημέρωση του νοσηλευτικού προσωπικού πρέπει να είναι επιστημονική και αντικειμενική.
  
• Οι πληροφορίες για τη διατροφή του μωρού με υποκατάστατα του μητρικού γάλακτος ακόμα και στις ετικέτες των προϊόντων, πρέπει να εξηγούν τα πλεονεκτήματα και την ανωτερότητα του μητρικού θηλασμού, καθώς και τους κινδύνους που σχετίζονται με την έλλειψή του.
  

 

 

Ποτέ μην αμφιβάλλεις ότι μια μικρή ομάδα συνειδητών, αφοσιωμένων πολιτών μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, στην πράξη μόνο αυτό συμβαίνει.

Margaret Mead, Ανθρωπολόγος

 

Ο Κώδικας και οι συμπληρωματικές τροφές

 

Αποφάσεις της Παγκόσμιας Συνόδου Υγείας που επέχουν το ίδιο κύρος όπως και ο Διεθνής Κώδικας Εμπορίας Υποκατάστατων Μητρικού Γάλακτος, δίνουν ξεκάθαρες κατευθύνσεις για την εμπορική προώθηση συμπληρωματικών τροφών και ποτών:

• 
  
  • - Δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ή να προωθούνται εμπορικά με τρόπους που υπονομεύουν το μητρικό θηλασμό (WHA 49.15 1996). Αυτό έχει ισχύ για όλη την περίοδο κατά την οποία φυσιολογικά θα συνεχιζόταν ο μητρικός θηλασμός.
     
    - Δεν πρέπει να έχουν ετικέτες, να διαφημίζονται ή να προωθούνται εμπορικά πως είναι κατάλληλα για βρέφη κάτω των 6 μηνών (WHA 39.28 1986, WHA 54.2 2001).
     
    - Πρωτοβουλίες για την βελτίωση της συμπληρωματικής διατροφής οφείλουν να συστήνουν την ευρύτατη δυνατόν χρήση εγχώριων πλούσιων θρεπτικά τροφών (WHA 54.2 2001).
    

   

 

 

Η διατροφή με υποκατάστατα του μητρικού γάλακτος είναι μια επικίνδυνη τακτική.

 

Ο κώδικας προστατεύει τα βρέφη που τρέφονται με υποκατάστατα του μητρικού γάλακτος μέσω της ποιότητας των προϊόντων και της επιστημονικής ενημέρωσης. Είναι πλέον γνωστό, ότι τα παιδικά γάλατα σε μορφή σκόνης μπορεί να περιέχουν νοσογόνα βακτηρίδια, τα οποία έχουν βλάψει την υγεία και έχουν σκοτώσει μωρά. Ο Ομοσπονδιακός Οργανισμός Φαρμάκων των Η.Π.Α. (United States Federal Drug Administration FDA), έχει απαγορεύσει τα γάλατα αυτά σε όλους τους βρεφικούς σταθμούς. Τα σκευάσματα σόγιας είναι επίσης επικίνδυνα και αρκετές κυβερνήσεις, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται εκείνες της Νέας Ζηλανδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, αποθαρρύνουν έντονα τη χρήση τους. Επιπλέον, τα προϊόντα αυτά διαφημίζονται, χωρίς να αναφέρουν προειδοποιήσεις στις ετικέτες τους. Γιατί το Μητρικό Γάλα συνεχίζει να είναι Ιδανική Τροφή για Βρέφη και νεαρά παιδιά άνω των 6 μηνών:

 

• Το Μητρικό Γάλα είναι τροφή υψηλής ποιότητας.
  Είναι τροφή πλούσια σε θρεπτικά στοιχεία και ενέργεια που είναι εύπεπτη. Περιέχει παράγοντες που βοηθούν στην απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων.
  
• Μωρά που συνεχίζουν να θηλάζουν δεν πεινούν ποτέ.
  Τα κατά βούληση θηλάζοντα μωρά ρυθμίζουν τα ίδια την πρόσληψη της τροφής τους. Όταν πεινάσουν κλαίνε και αναζητούν να θηλάσουν. Όταν συνεχίζει ο μητρικός θηλασμός χωρίς περιορισμούς ταυτόχρονα με την παροχή άλλων τροφών, τα μωρά εξακολουθούν να έχουν τον έλεγχο της ποσότητας που τρώνε. Αν δεν τους αρέσει ένα ορισμένο φαγητό ή τους προσφέρεται ανεπαρκής ποσότητα μπορούν να θηλάσουν περισσότερο.
  
• Το Μητρικό Γάλα παρέχει προστατευτικούς παράγοντες.
  Ο ανοσοποιητικοί παράγοντες στο μητρικό γάλα προσφέρουν προστασία κατά των ασθενειών κα μειώνουν την βαρύτητά τους όταν αυτές συμβαίνουν. Αυτή η προστασία συνεχίζει να βοηθά και μετά τους 6 μήνες επειδή παρέχοντας άλλες τροφές και ποτά μπορεί να εκθέσουν το μωρό σε περισσότερες μολύνσεις και τροφικά παθογόνα σε μια περίοδο που το ανοσοποιητικό σύστημα του βρέφους ακόμα ωριμάζει. Κάποια προστασία προσφέρεται ακόμα και αν ο μητρικός θηλασμός ελαττωθεί σε λίγες φορές την ημέρα.
  
• Ο Μητρικός Θηλασμός βοηθά στην ανάρρωση.
  Τα άρρωστα μωρά συχνά δεν έχουν διάθεση να φάνε αλλά συνήθως θέλουν να θηλάσουν. Οι μητέρες μπορούν να ανταποκριθούν σε κρίσεις ασθενειών με θρεπτικό παρηγορητικό και θεραπευτικό θηλασμό. Αναπτυξιακοί παράγοντες στο μητρικό γάλα επιταχύνουν την αποκατάσταση των εντέρων μετά τη διάρροια. (Αν τα μωρά είναι τόσο άρρωστα που δεν επιθυμούν να θηλάσουν, πρέπει να διακομιστούν επειγόντως σε ένα κέντρο υγείας.)
  
• Ο Ιδιαίτερος δεσμός μητέρας-παιδιού συνεχίζεται.
  Ο μητρικός θηλασμός παρέχει συναισθηματικό στήριγμα για τις μητέρες και τα μωρά που είναι πολύτιμο και ευχάριστο και πολύ μετά τους 6 μήνες.
  

 

 

 

Ο Κώδικας προστατεύει τα παιδιά που τρέφονται τεχνητά μέσω του ελέγχου ποιότητας των προϊόντων, της ακριβούς επιστημονικής πληροφόρησης και της αναγραφής των προειδοποιήσεων για τον κίνδυνο στις ετικέτες.

Μητρικός Θηλασμός: Προτεραιότητα στη Δημόσια Υγεία

 

Η αύξηση των γυναικών που θηλάζουν σώζει ζωές και ειδικά στις φτωχές κοινότητες. Ο μητρικός θηλασμός μπορεί να μεταμορφώσει τις συνθήκες υγιεινής στις πιο εύπορες περιφέρειες, όπου οι επιπτώσεις των ασθενειών οι οποίες σχετίζονται με τα υποκατάστατα του μητρικού γάλακτος, αντιμετωπίζονται με δαπανηρές ιατρικές υπηρεσίες. Κάθε χώρα δεσμεύτηκε να επιτύχει τους στόχους της Στρατηγικής για τη Βρεφική και την Παιδική Διατροφή της Π.Ο.Υ. και της UNICEF του 2002, η οποία διακήρυξε ότι η εφαρμογή του Κώδικα είναι το κλειδί για τη βρεφική και την παιδική υγεία.

 

Η αναστολή και ο περιορισμός του μητρικού θηλασμού και η χορήγηση άλλων προϊόντων, πριν το βρέφος συμπληρώσει έξι μήνες ζωής, αποτελούν κοινή πρακτική, η οποία όμως αυξάνει τη βρεφική θνησιμότητα, καθώς και τον κίνδυνο εμφάνισης μολύνσεων, αλλεργιών και δυσίατων ασθενειών ή και θανάτων. Η άγνοια, η ανεπαρκής εκπαίδευση του νοσηλευτικού προσωπικού και η παραμέληση των δικαιωμάτων των γυναικών επιτείνουν τα προβλήματα αυτά. Τίποτα όμως δε συγκρίνεται με τα επιβλαβή αποτελέσματα της προώθησης των προϊόντων. Τα εκατομμύρια που ξοδεύονται για προώθηση και διαφήμιση, ανταγωνίζονται ευθέως το μητρικό θηλασμό.

Επιπρόσθετες πληροφορίες για τον αποκλειστικό μητρικό θηλασμό

 

 

Οι ειδικοί τώρα συμφωνούν ότι το μητρικό γάλα εξασφαλίζει όλα όσα ένα μωρό φυσιολογικά χρειάζεται τους πρώτους έξι μήνες, χωρίς να χρειάζεται επιπλέον υγρά ή συμπληρωματικές τροφές σε αυτή τη περίοδο. Αποκλειστικός μητρικός θηλασμός σημαίνει ότι στο μωρό δίνεται μόνο μητρικό γάλα από την μητέρα του, η μια τροφό ή μητρικό γάλα που έχει συλλεγεί και καμία άλλη στερεά ή υγρή τροφή. Επιπλέον, η UNICEF και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO), συνιστούν ότι ο μητρικός θηλασμός πρέπει να συνεχίζεται με κατάλληλες συμπληρωματικές τροφές για δύο χρόνια ή και περισσότερο.

 

Το μητρικό γάλα είναι κάτι περισσότερο από μία τροφή. Είναι ένας ζωντανός ιστός με πολλούς αμυντικούς παράγοντες και δίνει στο μωρό συνεχή ενεργό προστασία για τις λοιμώξεις, όταν το σώμα του μωρού δεν μπορεί ακόμα να προστατευτεί από μόνο του. Για τις πρώτες μέρες μετά τον τοκετό η μητέρα δίνει την ιδανική προστασία στο μωρό της με το πρωτόγαλα που είναι πολύ πλούσιο σε αντισώματα. Η ποσότητα του πρωτογάλατος είναι μικρή, αλλά είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται το μωρό σε αυτή την ηλικία. Τα παιδιά που θήλασαν αποκλειστικά είναι πιο υγιή από τα μωρά που σιτίστηκαν με τεχνητή η μικτή διατροφή που είναι πιο συχνά άρρωστα με διάρροια, πνευμονία και άλλες λοιμώξεις.

 

Το μητρικό γάλα περιέχει ακριβώς στη σωστή αναλογία ενέργεια, πρωτεΐνες, βιταμίνες και άλλα διατροφικά στοιχεία για ένα μωρό στους έξι πρώτους μήνες της ζωής και επίσης όλο το νερό που χρειάζεται. Τα διατροφικά του στοιχεία είναι τέλεια ποιοτικά για ένα μωρό και είναι πιο ευκολοχώνευτο από οποιοδήποτε άλλο γάλα ή τροφή. Τα μωρά που θηλάζουν δεν κινδυνεύουν από μελλοντική παχυσαρκία όπως τα μωρά τεχνητής διατροφής, έχουν μικρότερη συχνότητα αλλεργιών και υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης.

 

Πολλές μητέρες βρίσκουν τον αποκλειστικό μητρικό θηλασμό για τους πρώτους έξι μήνες πολύ απλό. Δεν χρειάζεται να ανησυχούν αν το μωρό τρέφεται σωστά και δεν υπάρχουν δυσκολίες και έξοδα προετοιμασίας τροφών που δεν είναι απαραίτητες.

 

 

• Αποκλειστικός θηλασμός, σημαίνει να μην παρέχεται στο παιδί κανενός άλλου είδους τροφή σε υγρή ή στερεά μορφή, αλλά το παιδί να θηλάζει συχνά και χωρίς χρονικούς περιορισμούς.
  

 

 

Η UNICEF προωθεί το Μητρικό Θηλασμό

 

Στο πέρασμα των χρόνων, το αίτημα για προώθηση και εφαρμογή του μητρικού θηλασμού εκφράστηκε έντονα από τη UNICEF σε συνεργασία με κυβερνήσεις και μη κυβερνητικούς οργανισμούς που εργάζονται για το Παιδί και την Οικογένεια. Η UNICEF πρωτοστάτησε επίσης και στην ολοκλήρωση διεθνών συμβάσεων που κατοχυρώνουν μεταξύ άλλων και την αναγκαιότητα του μητρικού θηλασμού.

 

Η UNICEF προσπαθεί να δημιουργήσει ένα περιβάλλον που επιτρέπει τις βέλτιστες επιλογές στις πρακτικές βρεφικής και παιδικής διατροφής, υποστηρίζοντας το μητρικό θηλασμό και τις προσπάθειες για τη σωστή συμπληρωματική διατροφή των χωρών συνεργατών και των συν-αδελφικών μη Κυβερνητικών Οργανώσεων σε τρία επίπεδα:

• Βελτιώνοντας εθνικούς κανονισμούς και αβλεψίες.
  
• Επεκτείνοντας τις γνώσεις και τις δεξιότητες του υγειονομικού προσωπικού, και
  
• Αυξάνοντας την επιτυχία σε επίπεδο κοινότητας παρέχοντας υποστήριξη σε κάθε νέα μητέρα ώστε να κάνει τις καλύτερες επιλογές στη διατροφή των παιδιών της.
  

 

 

Η UNICEF υποστηρίζει σε πολλές χώρες γυναικείες υποστηρικτικές ομάδες για τις μητέρες που επιθυμούν να θηλάσουν τα παιδιά τους. Οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να υποστηρίζουν την ίδρυση και λειτουργία τέτοιων ομάδων και να παραπέμπουν εκεί τις μητέρες, ιδιαίτερα τις καινούργιες και άπειρες, μετά το εξιτήριό τους από το νοσοκομείο ή την κλινική. Επίσης, κάθε μαιευτική υπηρεσία οφείλει να διαθέτει εκπαιδευμένο υγειονομικό προσωπικό σε τεχνικές που κρίνονται αναγκαίες για να φέρνει σε πέρας η διαδικασία του θηλασμού.

 

Πως θα διευρύνουμε τη γνώση σχετικά με τον Κώδικα

 

• Η Διεύρυνση της Γνώσης για τον Κώδικα δε χρειάζεται να στηρίζεται στην αντιπαλότητα. Ενώ οι εταιρείες μπορεί να περιφρονούν τον Κώδικα από πρόθεση, πολλοί ιδιώτες κάνουν το ίδιο, επειδή δε γνωρίζουν τίποτε γι' αυτόν. Δε βοηθάει η αντιπαράθεσή μας με αυτούς, εάν παραβαίνουν τον Κώδικα. Χρειάζονται ενημέρωση και όχι κριτική.
  
• Κανένας δεν επιθυμεί τα μωρά να πεθαίνουν ή οι μητέρες να υποφέρουν. Όταν μάθουν και κατανοήσουν πόσο επιζήμια είναι η διαφήμιση, οι καλοπροαίρετοι άνθρωποι πάντα επιθυμούν να βρουν ένα τρόπο για να αλλάξουν τις πρακτικές.
  
• Διάδωσε τις γνώσεις σου για τον Κώδικα για να συμβάλεις στη βελτίωση των πρακτικών με την ελπίδα πως και άλλοι άνθρωποι θα «δανειστούν» τις ιδέες σου.
  
• Δούλεψε μαζί με άλλους, δεν μπορείς να τα καταφέρεις μόνος σου. Η δημιουργικότητά σου είναι μοναδική εσύ θα έχεις τις καλύτερες ιδέες για την κατάσταση στην περιοχή σου.
  
• Ο Κώδικας δεν απαγορεύει την πώληση των προϊόντων. Εκείνο που ζητά, είναι η διακοπή της διαφήμισης και της προώθησης, έτσι ώστε οι οικογένειες να έχουν αντικειμενική πληροφόρηση και να αποφασίζουν τι είναι καλύτερο.
  
• Ο Κώδικας απαγορεύει πρακτικές προώθησης όπως η διαφήμιση, οι ανακριβείς ενδείξεις στις ετικέτες των προϊόντων, η παροχή δειγμάτων, οι αφίσες, τα ημερολόγια και τα δώρα στις μητέρες, τις νοσοκόμες και τους γιατρούς.
  
• Οι κυβερνήσεις των διαφόρων χωρών θα πρέπει να συμπεριλάβουν αυτούς τους κανόνες στην εθνική τους νομοθεσία, ή να λάβουν άλλα μέτρα, που θα προστατεύσουν τις μητέρες και τα βρέφη από το βομβαρδισμό τους με αντιεπαγγελματικές μεθόδους προώθησης και διαφήμισης.
  
• Όταν όλο και περισσότεροι άνθρωποι πληροφορηθούν, για την ύπαρξη των κανόνων που προαναφέρθηκαν, τόσο περισσότεροι θα είναι εκείνοι οι οποίοι θα διαμαρτυρηθούν για την παραβίαση του Κώδικα από τις εταιρείες. Έτσι, περισσότερες κυβερνήσεις θα παρακινηθούν να αναλάβουν δράση και όλο και λιγότερες εταιρείες θα αποπειραθούν να διαφημίσουν τα προϊόντα τους. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα την πληρέστερη προστασία των μητέρων και των βρεφών.
  

[haido]

Πολύ ενδιαφέρον!

Είναι παρήγορο που στην Ελλάδα είναι Νόμος. Αλλά ακόμη και τώρα, δεν έχει την εφαρμογή που θα έπρεπε. Πριν 10 μέρες γέννησε η φίλη μου τον 3ο γιο της στο Ιπποκράτειο, εκεί που γεννάνε συνήθως οι αλλοδαπές και -φοβάμαι- πιο λίγο ενημερωμένες, νεότατες, συνήθως μητέρες. Η φίλη μου -υπέρμαχος του θηλασμού φυσικά- έγινε μάρτυρας του εξής περιστατικου: νοσηλεύτρια μάλωσε -η λέξη "μάλωσε" χρησιμοποιείται κυριολεκτικά- πρωτότοκη μητέρα που θήλαζε το μωρό της και αρνιόταν να πάρει μπουκαλάκι με ξένο γάλα, διότι το μωρό έκλαιγε πολύ, και της έλεγε: "και μπουκάλι να δώσεις, όχι μόνο στήθος, πεινάει το μωρό, δεν το βλέπεις?"...

Τι καταγγελία μπορέι να κάνει κανείς?

Ότι έξω από το δωμάτιο που βρίσκονται τα νεογέννητα, στο Ιπποκράτειο, βρίσκεται ένα ταψί (κυριολεκτώ!) με μπουκάλια ξένο γάλα, που το παίρνουν οι λεχώνες να ταίσουν τα παιδιά τους, τι σας λέει? Κάτω από την αφίσα που διαφημίζει το μητρικό θηλασμό...

[amaretto]

Κάποιοι που δεν τηρούν τον κώδικα, εδώ και δεκαετίες με αποτέλεσμα να αρρωσταίνουν και να πεθαίνουν πολλά παιδιά κάθε χρόνο:

 

http://parents.org.gr/health/a374

 

 

http://www.babymilkaction.org/pages/boycott.html

[margiota]

www.ibfan.gr

Πανελλήνιο Δίκτυο Δράσης για την βρεφική και παιδική διατροφή. Για την πρόασπιση της υγείας των βρεφών και των παιδιών μ...ας. Για την προστασία του μητρικό θηλασμού στην Ελλάδα. Μέλος του παγκόσμιου δικτύου ενεργοποιημένων πολιτών, γονέων και επαγγελματιών υγείας International Baby Food Action Network

Έχετε παρατηρήσει τον τελευταίο καιρό πρακτικές εταιριών οι οποίες παραβιάζουν το Διεθνή Κώδικα ή τα μετέπειτα ψηφίσματα; Καταγγείλτε το εδω http://ibfan.gr/wp-content/uploads/2012/03/Φόρμα-καταγραφής-παραβίασης.doc