Tα κονδυλώματα είναι η συχνότερη σεξουαλικώς μεταδιδόμενη πάθηση η οποία οφείλεται στον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (Human Papilloma virus - HPV). Ο κυριότερος παράγοντας της μετάδοσης της HPV λοίμωξης είναι η μη χρήση προφυλάξεων κατά την σεξουαλική επαφή (η χρήση προφυλακτικού αν και μειώνει σημαντικά δεν αποκλείει όμως 100% την πιθανότητα μετάδοσης). Άλλοι παράγοντες που παρουσιάζουν θετική συσχέτιση με την μετάδοση του ιού και την εμφάνιση κονδυλωμάτων είναι η συχνή εναλλαγή συντρόφων και οι σεξουαλικές συνήθειες.
Η ύπαρξη διαφόρων παθήσεων και καταστάσεων στον οργανισμό μας μπορεί να βοηθήσει την ανάπτυξη των κονδυλωμάτων. Παραδείγματα αποτελούν κάποιες συστηματικές παθήσεις (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης) και λοιμώδεις παθήσεις (π.χ. AIDS, σύφιλη).
Από την αρχική στιγμή της λοίμωξης απο τον ιό των κονδυλωμάτων HPV ο ασθενής είναι ασυμπτωματικός έως ότου η νόσος εκδηλωθεί. Η χρονική περίοδος αυτή μπορεί να διαρκέσει από λίγες εβδομάδες έως και ένα χρόνο. Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι υπάρχει μια μεγάλη ομάδα ασθενών που ενώ έχουν μολυνθεί απο τον ιό των κονδυλωμάτων δεν εμφανίζουν κλινικά την πάθηση. Αυτοί ανήκουν στην ομάδα των ασυμπτωματικών φορέων και είναι ικανοί να μεταδώσουν την πάθηση.
Τα κονδυλώματα μπορεί να θυμίζουν στο γυμνό μάτι κουνουπίδι σε μικρογραφία, είτε ελιά (σπίλος). Μπορεί να είναι επίπεδα ή ανάγλυφα και να έχουν χρώμα ρόδινο, άσπρο ή καφέ. Πολλές φορές δεν προκαλούν πόνο ή ενόχληση και έτσι το πρόβλημα δεν γίνεται άμεσα αντιληπτό από τον πάσχοντα, ενώ άλλες φορές προκαλούν αίσθημα κνησμού ή τσούξιμο στην περιοχή που εμφανίζονται.
Στον άνδρα τα κονδυλώματα εμφανίζονται κατά μήκος του πέους, στη βάλανο, στην ουρήθρα, στους όρχεις καθώς και στον πρωκτό.
Στη γυναίκα τα κονδυλώματα εμφανίζονται στα έσω ή έξω χείλη του αιδοίου, στην κλειτορίδα, στην περιοχή του κόλπου καθώς επίσης και στην περιοχή του πρωκτού.
Τα κονδυλώματα προκαλούν αλλοιώσεις (καλοήθεις και κακοήθεις) στο δέρμα και στους βλεννογόνους της περιοχής του γεννητικού συστήματος ή/και της περιοχή του πρωκτού όπου εμφανίζονται. Μπορεί να είναι οξυτενή (ανευρίσκονται στους βλεννογόνους) , βλατιδώδη (ανευρίσκονται κύριως στο κερατινοποιημένο επιθήλιο) ή κηλιδώδη (ανευρίσκονται στους βλεννογόνους). Για να χαρακτηριστεί η λοίμωξη HPV κλινική, θα πρέπει να υπάρχει οποιαδήποτε αλλοίωση που να είναι ορατή με γυμνό μάτι.
Έως σήμερα έχουν απομονωθεί και ταυτοποιηθεί περισσότεροι από εκατό γονότυποι του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), οι οποίοι και αναφέρονται με το νούμερό τους. Οι 40 από τους γονότυπους αυτούς ευθύνονται για τη μόλυνση από κονδυλώματα. Τα κονδυλώματα διακρίνονται σε «υψηλού κινδύνου» και «χαμηλού κινδύνου», με βάση την εμπλοκή τους στην καρκινογένεση. Είναι πλέον τεκμηριωμένο ότι η λοίμωξη απο υψηλού κινδύνου γονότυπους του ιού αποτελεί προδιαθεσικό παράγοντα του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας καθώς και του καρκίνου του πρωκτού.
Πρόκειται για νόσο η οποία παρουσιάζει υποτροπές και γιʼαυτο είναι πολύ βασικό το άτομο που έχει μολυνθεί από τον ιό των κονδυλωμάτων να κάνει συχνά επανεξέταση.