Τα τρία Σχολεία της Αγάπης

[Πάνος Β]

Ο άνθρωπος στην ζωή είναι ένας μαθητής. Στην δουλειά του, όπου προσπαθεί να γίνει καλύτερος, να πάρει αύξηση, προαγωγή. Στις σχέσεις του, όταν παλεύει να τις κρατήσει και να τις αναπτύξει, να τις κάνει καλύτερες, βαθύτερες. Στο σπίτι του, καθώς μαθαίνει να λειτουργεί με αποτελεσματικότητα. Κάποια μαθήματα είναι εύκολα. Να πετύχεις το σιδέρωμα του πουκάμισου ή την σύνδεση της παροχής νερού δεν γίνεται με την πρώτη αλλά είναι κάτι που μαθαίνεται, από την στιγμή που θα βάλεις το κεφάλι σου κάτω. Άλλα είναι πιο δύσκολα, και πάλι όμως τα μαθαίνουμε: οι σχέσεις, η ανατροφή των παιδιών, η προσωπική μας ισορροπία. Το δυσκολότερο σχολείο, αλλά και αυτό που θα φέρει τα μεγαλύτερα προσωπικά οφέλη, είναι η αγάπη.

 

Η αγάπη είναι το ιερό δισκοπότηρο όλων μας. Καταλαβαίνουμε την μυθική αξία του (την καταλαβαίνουμε πράγματι άραγε; ) αλλά δεν μπορούμε να εντοπίσουμε την υπόσταση της. Που είναι η αγάπη; Την έχω εγώ; Κι αν την έχω, πόσο την έχω; Μήπως έχω αρκετή ώστε να δώσω κιόλας; Η αγάπη είναι η ξένη γλώσσα που ποτέ δεν μάθαμε. Γιατί; Γιατί ήταν τόσο δύσκολη που την βαρεθήκαμε και παίξαμε με άλλα παιχνίδια: χαρά, απόλαυση, ικανοποίηση, επικράτηση. Επίσης με την αγάπη υπάρχει το εξής παράδοξο. Αν δεν την έχεις, δεν υπάρχει περίπτωση να εκτιμήσεις την αξία και τα οφέλη της. Μπορείς να εκτιμήσεις την δυσκολία της αλλά δεν μπορείς να βιώσεις τα οφέλη της. Είναι όπως με τα παιδιά. Πριν τα παιδιά, μπορείς να υπολογίσεις τα προβλήματα που φέρνουν. Τις οικονομικές απαιτήσεις τους, τους περιορισμούς που θέτουν, την θυσία σε χρόνο και προσωπικές προτιμήσεις που θα χρειαστούν. Δεν μπορείς όμως να καταλάβεις πόσο όμορφο είναι να έχεις παιδιά. Την αγάπη τους, την χαρά τους, την ολοκλήρωση που σου φέρνουν μονάχα να την βιώσεις μπορείς. Δεν υπολογίζεται ούτε κι από το πιο ακονισμένο μυαλό. Γιʼ αυτό και η συνήθης ερώτηση «να κάνω παιδιά ή να μην κάνω;» δεν έχει απάντηση. Άκου την δίψα σου. Follow your heart. Τι σου λέει; Παιδιά; Κάντα. Οι υπολογισμοί θα έρθουν αργότερα, όταν θα γνωρίζεις και τα δύο μέλη της εξίσωσης, τόσο τα καλά όσο και τα κακά.

 

Δεν την γνωρίζουμε λοιπόν την αγάπη. Ή πολλοί από εμάς την γνωρίζουν με ένα τρόπο θεωρητικό. Αγαπάμε στο μυαλό μας. Αγαπάμε από απόσταση. Όταν έρθουμε κοντά στο αντικείμενο της αγάπης μας, είτε αυτός είναι ένας φίλος, συγγενής ή το έτερον ήμισυ, δεν τον αντέχουμε. Η συνύπαρξη μας πνίγει. Έτσι, αποκτάμε λίγη απόσταση και πιάνουμε τον εαυτό μας να αγαπάει πάλι. Η αγάπη όμως είναι πρακτική, δεν είναι θεωρητική. Η αγάπη βιώνεται, δεν υπολογίζεται. Η αγάπη δίνει, δεν υπόσχεται. Ο θεωρητικός άνθρωπος στα λόγια είναι πρώτος, υπόσχεται, ονειρεύεται, φαντάζεται. Την ώρα της πράξης όμως, όταν φτάνει η στιγμή να εκπληρώσει τα όνειρα και τις υποσχέσεις του, μπροστά στην αγάπη του, τα ξεχνάει, τα πισωγυρίζει. Ανακαλύπτει ότι δεν μπορεί να προσφέρει αυτά που υποσχέθηκε και αρχίζει τις περικοπές. Αντίθετα, όποιος αγαπάει βιωματικά, πρακτικά, σχεδόν πάντοτε δίνει περισσότερα από όσα υποσχέθηκε – αν και συνήθως ο άνθρωπος αυτός δεν υπόσχεται. Την ώρα που η αγάπη του δοκιμάζεται, εκείνος όχι μόνο δίνει όσα χρειάζονται αλλά βγάζει κι από το προσωπικό το κομπόδεμα και προσθέτει. Ένας ωραίος τρόπος να ζήσει κάποιος την ζωή του.

 

Ευτυχώς, σύμφωνα με τον τρόπο που είναι φτιαγμένος αυτός ο κόσμος, ο άνθρωπος περνάει τρία σχολεία στην αγάπη. Έχει τρεις ευκαιρίες να μάθει να αγαπάει. Το μόνο που χρειάζεται είναι να μην κάνει απουσίες. Να κρατάει σημειώσεις και να διαβάζει το μάθημα του. Ίσως, ποιος ξέρει, μια μέρα να αποφοιτήσει από τα σχολεία του με πτυχίο στην αγάπη

 

Το πρώτο σχολείο της αγάπης το περνάμε όταν είμαστε παιδιά, στο πατρικό μας σπίτι. Εκεί, ουσιαστικά, μαθαίνουμε να αγαπιόμαστε και μέσω αυτού, μαθαίνουμε την αξία της αγάπης. Μαθαίνουμε να αγαπάμε την αγάπη. Από την στιγμή που θα γεννηθούμε, οι γονείς μας αγαπάν και μας δίνουν πολλά περισσότερα από όσα μπορούμε να δώσουμε εμείς. Η ζυγαριά της αγάπης δείχνει αρχικά 100 – 0, καθώς το νεογνό ούτε ένα απλό χαμόγελο, ένα ευχαριστώ από καρδίας, δεν μπορεί να επιστρέψει. Οι μήνες και τα χρόνια περνάνε, όμως οι γονείς πάντοτε δίνουν πολλά περισσότερα από όσα δίνει το παιδί, κάτι σαν το 70 – 30 ή το 80 – 20. Και έτσι πρέπει. Ένα παιδί είναι απασχολημένο με την δική του ανατροφή, επομένως έχει κάθε λόγο να είναι εγωιστικό. Πρέπει να αναπτύξει την προσωπικότητα, τις γνώσεις και τις ικανότητες που θα χρειαστεί αργότερα στην ενήλικη ζωή.

 

Γιʼ αυτό και όσο περισσότερο αγαπηθεί ένα παιδί, τόσο μεγαλύτερο «ταλέντο» στην αγάπη θα έχει αργότερα. Και αυτό το σημείο έχει μεγάλη σημασία για όλους τους γονείς, ειδικά τους νέους που έχουν περισσότερο χώρο και ευκαιρίες να δράσουν. Μην αρχίζετε την πειθαρχία πολύ νωρίς. Μην φοβάστε μήπως «κακομάθετε» το παιδί. Αυτά έρχονται αργότερα. Στην αρχή θέλει όσο περισσότερη αγάπη έχετε. Έτσι, θα νιώσει την ασφάλεια και την αυτοπεποίθηση που χρειάζεται για να γνωρίσει τον κόσμο. Κι επειδή στην αγάπη δύσκολα θα είσαι αρκετός, μάθετε κι εσείς να αγαπάτε περισσότερο, ακόμα κι αν οι δικοί σας οι γονείς ήταν περισσότερο φειδωλοί στο μάθημα αυτό.

 

Το δεύτερο σχολείο της αγάπης είναι οι σχέσεις του ανθρώπου. Εκεί η ζυγαριά του δούναι και λαβείν είναι μάλλον στο 50 – 50, αν και τα νούμερα δεν είναι απόλυτα ακριβή μιας και εδώ παίζουν ρόλο και οι επιμέρους προσωπικότητες. Ο άνθρωπος μαθαίνει μέσω των ενήλικων σχέσεων και κυρίως του γάμου του να αγαπάει και να αγαπιέται εξίσου. Είναι ένα πολύ δύσκολο μάθημα γιατί ο άνθρωπος μαθαίνει πλέον σοβαρά να μοιράζεται. Επιπλέον, μαθαίνει να υποχωρεί και να συμβιβάζεται, μιας και μια ενήλικη σχέση τα έχει όλα αυτά. Σε μια σχέση οι συνιστώσες είναι δύο. Ο άντρας και οι γυναίκα. Η μάνα και η κόρη. Οι δύο φίλοι. Αν οι δύο συνιστώσες δείχνουν προς την ίδια κατεύθυνση, όλα καλά, αν όμως δείχνουν προς άλλες κατευθύνσεις τότε, όπως μας λέει η φυσική, το όχημα της σχέσης τους ακολουθεί την συνισταμένη των δυνάμεων, μια τρίτη κατεύθυνση η οποία είναι κατά κάποιο τρόπο ένας συμβιβασμός και για τους δύο. Κανένας δεν παίρνει αυτό ακριβώς που θέλει. Και οι δύο παίρνουν ένα μέρος από αυτό που θέλουν. Αν θα βγούμε σήμερα με τους δικούς σου φίλους, την άλλη φορά θα βγούμε με τους δικούς μου. Αν εσύ θες σπορ αμάξι κι εγώ στέισον βάγκον, ας πάρουμε ένα πολυμορφικό με δυνατή μηχανή.

 

Γιʼ αυτό και θεωρείται μια σχέση 50 – 50. Ότι δίνεις, παίρνεις. Εδώ βρίσκεται και ο πλούτος μιας σχέσης. Σαν ένας διαδραστικός κουμπαράς, σαν μια τραπεζική επένδυση, ότι δίνεις παίρνεις. Όσα πιο πολλά δίνεις, τόσα περισσότερα παίρνεις. Αλλά και αντίστροφα. Αν δίνεις λίγα, λίγα παίρνεις. Η σχέση είναι φτωχή. Φειδωλή. Ίσως ίσως και να μπαίνει στο μικροσκόπιο του εμπόρου μέσα μας. Αξίζει να την κρατήσω; Με τόσο μικρό κέρδος; Ή να αρκεστώ στα ψίχουλα;

 

Από την άλλη μεριά, αν και το δεύτερο σχολείο της αγάπης είναι σαφώς δυσκολότερο από το πρώτο, έχει ένα μεγάλο ελαφρυντικό. Ότι δώσεις, θα πάρεις. Η αγάπη σου θα επιστραφεί, είναι εγγυημένο. Και η ζυγαριά, συνολικά, για τα περισσότερα ζευγάρια, θα δείχνει πάντα 50 – 50. Κάτι που δεν ισχύει με το τρίτο σχολείο της αγάπης, την γονεϊκότητα. Εδώ το πρώτο σχολείο έχει πια αντιστραφεί. Όσα παιδιά έγιναν γονείς, βιώνουν τώρα την άλλη μεριά του νομίσματος. Ο γονιός μαθαίνει κατά βάση να αγαπάει χωρίς απαραίτητα να αγαπιέται, και δίνει σαφώς περισσότερα από όσα παίρνει. Εδώ θα ήταν καλό να διευκρινίσουμε ένα λεπτό σημείο. Ένα παιδί, φυσικά και αγαπάει τους γονείς του. Πιθανότατα τους αγαπάει με ένα τρόπο που ο ενήλικας δεν μπορεί πια να μιμηθεί. Το παιδί αγαπάει απόλυτα, ολοκληρωτικά, αφοσιωμένα. Όμως εμείς οι μεγάλη έχουμε μάθει να μετράμε την αγάπη με πράξεις. Με το χαμόγελο και την αγκαλιά, τον καλό λόγο, την καλή πράξη. Το παιδί όμως δεν ασχολείται με τέτοια. Δεν έχει χρόνο για αγκαλιές, δεν έχει μυαλό για λόγια, δεν έχει την ικανότητα για πράξεις. Τι δούναι και λαβείν; Πρέπει να έχεις για να δώσεις. Και το παιδί ακόμα αποκτά. Είναι στο στάδιο που μαζεύει τα υλικά που θα χρειαστεί στην ζωή του.

 

Έτσι, στην πράξη, η ζυγαριά της αγάπης γέρνει προς το μέρος του παιδιού. Ο γονιός έρχεται απότομα και πειστικά αντιμέτωπος με την καινούργια του πραγματικότητα, το τρίτο σχολείο της αγάπης, ένα σχολείο στο οποίο κατά βάση μαθαίνει να δίνει. Από αυτή την άποψη, η αγάπη του γονιού είναι η πεμπτουσία του χριστιανισμού. Ο ενήλικας μαθαίνει να δίνει, χωρίς να περιμένει να πάρει. Μου είχαν εξηγήσει κάποτε ότι η οικογένεια είναι ο δρόμος του κοσμικού ανθρώπου – δηλαδή του ανθρώπου του κόσμου, αυτού που δεν θα μονάσει – προς το Θεό. Έχει λογική. Ο ρόλος του γονιού μεταμορφώνει τον εγωκεντρικό άνθρωπο του παρελθόντος στον αλτρουιστή του μέλλοντος. Ο γονιός είναι ένας ήρωας, έστω καθημερινός, έστω άσημος και ρακένδυτος, γιατί θυσιάζεται για την οικογένεια του. Τα θέλω του μπαίνουν στο μπαούλο. Τα χόμπυ του στο ψυγείο. Δεν χρειάζεται να φοράς πανοπλία για να είσαι ήρωας. Δεν χρειάζεται να κυκλοφορείς με το F1. Αυτοί οι άνθρωποι είναι πράγματι ήρωες, διότι αψηφούν την ζωή τους για το κοινό καλό. Υπάρχουμε όμως κι μεις, οι καθημερινοί ήρωες. Κι εμείς αψηφούμε την ζωή μας. Την βάλαμε σε παρένθεση, άλλοι περιμένοντας την τρίτη ηλικία και άλλοι παίρνοντας το απόφαση ότι έτσι είναι πια τα πράγματα και δεν αλλάζουν. Κι εμείς το κάνουμε για το κοινό καλό. Η αναπαραγωγή είναι η ύψιστη επιταγή του είδους μας. Επιβιώνουμε μέσω της αναπαραγωγής. Συνεχίζουμε την ύπαρξη μας. Συμβάλλουμε στο κοινό καλό, ανατρέφοντας τα καινούργια μέλη της φυλής μας. Γιʼ αυτό κι αν παρατηρήσετε σε κάθε πολιτισμό, σε κάθε τόπο ή χρόνο, αν και στους δικούς μας τους καιρούς τείνουν να εκφυλιστούν πολλές από αυτές τις ανθρώπινες συνήθειες, η κοινωνία σέβεται και υποστηρίζει τον γονιό.

 

Μην χάσετε λοιπόν την ευκαιρία. Όσοι γίνατε γονείς, σημαίνει ότι με οποιοδήποτε τρόπο αποφοιτήσατε από τα πρώτα δύο σχολεία και μπήκατε στο πανεπιστήμιο της αγάπης, στο τρίτο και τελευταίο σχολείο της. Ακόμα κι αν δεν είστε σίγουροι πως καταφέρατε να περάσετε τα μαθήματα των άλλων δύο σχολείων, αφοσιωθείτε στο τρίτο. Για οποιοδήποτε λόγο, ακόμα κι αν δεν το θέλατε, μπήκατε στο πανεπιστήμιο. Μην χάσετε λοιπόν την ευκαιρία. Πέστε με τα μούτρα στο «διάβασμα», κάντε όλες τις ασκήσεις σας. Μην πάρετε τον εύκολο δρόμο. Μην σκεφτείτε ότι το σπίτι θέλει πάλι καθάρισμα, παιδί είναι και θα κλάψει, άσε με τώρα κι έχω τις μαύρες μου. Δεν υπάρχει ωραιότερος κόσμος από τα παιδιά. Μην λοιπόν αρνείστε την πρόκληση ενός παράδεισου, για να βουλιάξετε στην ασφάλεια ενός καθημερινού βούρκου, που τον κάνετε χρόνια και τον ξέρετε. Οι αποδοχές του κόσμου της αγάπης είναι στο ύψος των δυσκολιών του. Τα τελευταία τρία χρόνια έχω γίνει άλλος άνθρωπος. Τα οφέλη της αγάπης είναι απίστευτα. Μπορώ επιτέλους να σχετιστώ, να επικοινωνήσω, να χωρέσω τον κόσμο όλο μέσα στην καρδιά μου. Χάρις στα παιδιά μου. Χάρις στην αγάπη.

 

Πιθανότατα θα γελάτε μαζί μου. Θα σκέφτεστε ότι είμαι γραφικός, συναισθηματικός ή απλά ανισόρροπος. Μακάρι να υπήρχε τρόπος να μεταδώσω το καλό που μου δόθηκε. Είναι όμως ένα καλό που βιώνεται, δεν περιγράφεται. Γιʼ αυτό, όσοι από εσάς δεν είναι τόσο σίγουροι για το αν θέλουν να αποφοιτήσουν, δεν γουστάρουν το «διάβασμα» ή είναι πολύ απασχολημένοι για να ξοδέψουν περισσότερο χρόνο στα παιδιά τους, να σας θυμίσω ότι ο άνθρωπος είναι το σύνολο των πράξεων του. Αν εργάζεστε καθημερινά μέχρι τις 8 και Σαββατοκύριακα, τότε αυτό είσαστε. Μια καριέρα. Τα χρόνια θα περάσουν και η καρδιά σας θα μιλάει αυτό από το οποίο είναι γεμάτη. Την καριέρα της. Αν πάλι είσαστε μια φανατική της καθαριότητας και ξοδεύετε ώρες πολλές ώστε τα πάντα να είναι στην εντέλεια, τότε δεν είσαστε τίποτα άλλο παρά ένα καθαρό σπίτι.

 

Κι εδώ βρίσκεται η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου. Ποιος άνθρωπος θέλετε να είσαστε; Αυτός που στον μικρόκοσμο της εργασίας του είναι σημαντικός και παντού αλλού άγνωστος; Εκείνη που παινεύουν το σπιτικό της και την νοικοκυροσύνη της αλλά πελαγώνει σε όλες τις βασικές της σχέσεις; Ή ο άνθρωπος που σχετίστηκε με άλλους ανθρώπους, αγάπησε και αγαπήθηκε και κάθε μέρα που περνάει ο θησαυρός του μεγαλώνει;

 

Φυσικά, το να θες να είσαι γονιός αφοσιωμένος και αγαπησιάρης, δεν σημαίνει ότι και μπορείς. Αυτό το σημείο ισχύει ακόμα περισσότερο για εμάς τους άντρες. Αν πρέπει να δουλέψεις, πρέπει να δουλέψεις. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν έχεις δικαίωμα στην αγάπη. Απλά σημαίνει ότι έχεις μια επιπλέον δυσκολία να ξεπεράσεις. Δεν έχεις άπλετο χρόνο. Όταν άλλοι συμφοιτητές σου στην αγάπη παρακολουθούν οκτάωρα ή δωδεκάωρα καθημερινά, εσύ έχεις δύο με τρεις ώρες, με εξαιρέσεις. Κάνε λοιπόν το καλύτερο που μπορείς, στο χρόνο που έχεις. Μην παίζεις με τα παιδιά σου, σκεφτόμενος την επόμενη μέρα στο γραφείο. Ζήσε την στιγμή. Μην βαριέσαι όλα εκείνα τα μικροπράγματα που συνοδεύουν την φροντίδα ενός παιδιού. Η ευτυχία βρίσκεται στην απλότητα. Πάρε την ευκαιρία και συνδέσου με το παιδί σου, στην αλλαγή πάνας, στο γεύμα της οικογένειας, στο ντύσιμο και το πλύσιμο. Οι κοινές πράξεις συνδέουν τους ανθρώπους. Δεν χρειάζεται να φτύσουμε αίμα και ιδρώτα σε χαρακώματα, προκειμένου να συνδεθούμε. Και ένα νανούρισμα αρκεί. Δεν σου πάει; Δοκίμασε το και μετά αποφάσισε. Δεν κάνουν οι άντρες τέτοια; Μην κρύβεσαι πίσω από ταμπέλες που τελικά φυλακίζουν τον άνθρωπο. Δεν ξέρεις νανούρισμα; Τραγούδα Νταλάρα. Πιάσε Κατσιμίχες. Κι ο Πανούσης καλός είναι. Ότι πεις με αγάπη, καλό είναι. Έτσι κι αλλιώς το παιδί δεν θα καταλάβει την αιχμηρή πρόζα του Τζιμάκου.

 

Πάντα φιλικά,

 

Πάνος

[Melduck]

Πανο καλημερα

ωραια τα λες, εχεις πιασει τη θεωρια της ζωης και την περιγραφεις με ομορφα λογια

ολα οσα λες λογικα μου ακουγονται

συμπερασμα (επειδη ειμαι και πρακτικος ανθρωπος) : οποιος δεν κανει παιδια δεν περναει στο πανεπιστημιο

[GEOELI]

Πανο, υπεροχο το κειμενο σου και ειναι πράγματι η αλήθεια. Δεν πρέπει να ειμαστε φειδωλοι στην αγαπη, η αγαπη μόνο καλό κανει. Να αισθανομαστε και να δινουμε αγαπη σε όλους όσους νοιωθουμε κοντά μας. Μονο καλο κάνει και σε εκεινους αλλα ακομα περισσοτερο σε εμας. Και ιδιαιτερα στα παιδια μας η αγάπη ειναι το μονο πραγμα που δεν πρεπει να τους λειπει. Οση περισσοτερη αγαπη παιρνουν τοσο πιο δυνατα, πιο ασφαλη και πιο ευτυχισμενα τα κανουμε. Ευχομαι ολοι οι γονεις να δινουν απλοχερα την αγαπη τους στα παιδια τους χωρις να περιμενουν ανταλλάγματα. Τα αποτελέσματα θα τα δουν σιγουρα όταν τα παιδια τους θα μεγαλώσουν.

[Πάνος Β]

Καλημέρα Μελίνα,

 

(επειδη ειμαι και πρακτικος ανθρωπος) : οποιος δεν κανει παιδια δεν περναει στο πανεπιστημιο

 

Από μια μεριά ίσως αυτό προκύπτει από το κείμενο μου αλλά δεν είναι αλήθεια. Ο παραλληλισμός με το δημοτικό, το γυμνάσιο και το πανεπιστήμιο λειτουργεί μέχρι ένα σημείο, όχι παραπάνω. Αλίμονο αν έλεγα ότι πρέπει να κάνεις παιδιά για να μάθεις να αγαπάς!

 

Για παράδειγμα, γνωρίζω μια κοπέλα 15 χρονών η οποία έχει ήδη πάρει το πτυχίο της στην αγάπη! Αν και "απόφοιτος" του δημοτικού της αγάπης, είναι ένα φυσικό ταλέντο σε αυτήν. Κάθε φορά που την συναντώ, ένα μεγάλο μπαμ ακούγεται στο χώρο. Είναι το σαγόνι μου που πέφτει με δύναμη στο πάτωμα από την έκπληξη μου

 

Με άλλα λόγια, πτυχίο παίρνεις από οποιαδήποτε από τα τρία σχολεία. Τα σχολεία αυτά είναι οι τρεις μεγάλες ευκαιρίες που έχει ένας άνθρωπος για να μάθει να αγαπάει. Από την άλλη μεριά, οι ευκαιρίες αυτές δεν είναι ίδιες μεταξύ τους. Ο χαρακτηρισμός της γονεϊκότητας ως πανεπιστήμιο είχε αυτό το λόγο. Να δείξει δηλαδή ότι έχει περισσότερες δυσκολίες από το να είσαι σε μια ενήλικη σχέση (με εξαιρέσεις βέβαια).

 

Γεοέλι καλημέρα,

 

πράγματι συμφωνούμε σε αυτή την τόσο βασική τοποθέτηση στην ζωή και την ανατροφή.

 

Ξέρεις η αγάπη έχει και μια εγωιστική διάσταση. Σε τελική ανάλυση, ο κερδισμένος είναι αυτός που δίνει, όχι αυτός που παίρνει. Από μια μεριά, αγαπάμε για μας. Σε μας κάνει καλό η αγάπη. Διότι δίνοντας, είμαστε ελεύθεροι. Από τι; Από αυτό που δίνουμε. Με το που το δώσαμε, ελευθερωθήκαμε από αυτό.

 

Όλοι οι άνθρωποι έχουμε πολύ έντονη την αίσθηση της ιδιοκτησίας, μια αίσθηση η οποία δυστυχώς ενισχύεται από το καταναλωτικό πνεύμα της εποχής. Η ιδιοκτησία όμως είναι μια φυλακή. Ορίζει την ιδιοκτησία μας. Ορίζει την προσωπικότητα μας. Και πολλές φορές, στην εξέλιξη των καιρών, είναι ένα βαρίδι που πρέπει να κουβαλήσουμε ή να μείνουμε πίσω μαζί του. Χαρίζοντας λοιπόν την ιδιοκτησία μας, την επιθυμία μας, την ελπίδα μας, κόβουμε τους δεσμούς μας από αυτήν. Την επόμενη φορά, είμαστε σε καλύτερη θέση να αγαπήσουμε. Γι' αυτό λένε ότι η αγάπη είναι ικανότητα. Και σαν μια ικανότητα, σαν μια τέχνη, χρειάζεται εξάσκηση, χρειάζεται προπόνηση. Η αγάπη είναι μια προσπάθεια που ποτέ δεν σταματά και ποτέ δεν τελειώνει. Όσο πιο ελεύθεροι είμαστε, τόσο πιο έτοιμοι είμαστε να αγαπήσουμε, όχι όπως θέλουμε εμείς αλλά με τον τρόπο που επιθυμεί ο συνάνθρωπος μας. Στην ζωή αυτή θέλουμε να είμαστε αέρας στα πανιά των συντρόφων μας, όλων των συντρόφων μας. Γιατί και τα παιδιά μας είναι σύντροφοι στο ταξίδι της ζωής. Πίσω από το ρόλο που έχει ο κάθε ένας από εμάς, είμαστε όλοι αδερφές ψυχές που παλεύουν με τα κύματα και χαίρονται τις καλοκαιρίες. Το ίδιο και με τους δικούς μας τους γονείς, τους συγγενείς, τους φίλους κ.ο.κ.

 

Κοιτάω γύρω μου, κοιτάω μέσα μου, και ανακαλύπτω ότι είμαι βαρίδι στα αμπάρια των συντρόφων μου, όχι αέρας στα πανιά τους. Γιατί; Γιατί έχω ανάγκες. Δεν ακούω τι ζητάν από εμένα. Επειδή τους ξέρω χρόνια, έχω έτοιμη την κρίση, έτοιμη την γνώμη μου γι' αυτούς. Δεν βλέπω τις δικές τους τις ανάγκες. Γιατί; Γιατί φοβάμαι. Φοβάμαι μην χάσω τα κεκτημένα μου, φοβάμαι μήπως τους δώσω δύο και ζητήσουν άλλα δύο, φοβάμαι μήπως όσο δίνω σε αυτούς πεινάσουν κάποιοι άλλοι, πιο κοντινοί μου. Καμιά φορά εύχομαι να είχα ένα κουμπί off . Να μπορούσα να το πατήσω ώστε κατά καιρούς να σταματάω να σκέφτομαι. Διότι οι φόβοι μου, ως επί τω πλείστον, είναι προϊόν μιας τέτοιας άτυχης σκέψης. Μιας σκέψης που από μια υπόθεση, μια υποψία, έβγαλε ολόκληρο σενάριο. Και μετά έβγαλε και την ετυμηγορία. Ερήμην ολονών. Μόνο εγώ και το μυαλό μου.