Ήρθε η ώρα για να πάρετε καινούρια παιχνίδια στο παιδί σας; Δείτε εδώ ποιά παιχνίδια είναι ιδανικά για αυτή την ηλικία, αλλά και πως να τα χρησιμοποιήσετε (από 2 ετών)
Τα παιδιά μέσω του παιχνιδιού, μαθαίνουν βιωματικά, αναπτύσσουν τις δεξιότητές και την παρατηρητικότητά τους, οξύνουν την αντίληψή τους.
Η επιλογή των κατάλληλων παιχνιδιών με τα οποία θα έρθει σε επαφή το παιδί σας σε καθημερινή βάση στο σπίτι σας, είναι λοιπόν πολύ σημαντική.
Τι είναι η λεπτή κινητικότητα; Δείτε πιο αναλυτικά εδώ: /2006/05/14/lepti-kinitikotita/
/2015/01/19/dimiourgikotita-tora-sto-spiti-sas/
Αγοράστε μικρούς πλάστες, κούπ πάτ και ειδικά “μαχαιράκια” για ζυμάρι.
Tο παιδί σας απο αυτή την ηλικία μπορεί να αρχίσει να πλάθει σχήματα που ναι μεν δεν είναι αναγνωρίσιμα αλλά το βοηθούν να αναπτύξει καλύτερα την αίσθηση της αφής και της επιδεξιότητας στα δάχτυλα – δεξιότητες που θα κάνουν πιό εύκολο το να κρατήσει ένα μαρκαδόρο/κηρομπογιά.
Δείτε εδώ συνταγές για ζυμάρια: /category/idees/zymaria/
Ακόμα και παιχνίδια χωρίς ζυμάρια που περιλαμβάνουν απλώς ανακάτεμα συγκεκριμένων υλικών, που στο εξωτερικό ονομάζεται messy play, ή αλλιώς βρώμικο παιχνίδι, έχει το ίδιο θετικά αποτελέσματα. Θα χρειαστείτε απλώς λεκανάκι, μπωλάκι & κάποια επιφάνεια ή χώρο που να καθαρίζεται εύκολα.
…επίσης είναι κάτι μαγικό για τα παιδιά. Δώστε τους μία μεγάλη επιφάνεια σε ένα χώρο που δεν πειράζει να λερωθεί ή καθαρίζεται έυκολα (π.χ. μπαλκόνι). Στρώστε ένα μεγάλο χαρτί στο πάτωμα (χαρτί του μέτρου, θα το βρείτε πολύ οικονομικά σε καταστήματα με χρώματα και εργαλεία), αφήστε τα να αυτοσχεδιάσουν με αυτοκινητάκια που θα βουτήξετε στο χρώμα, αγοραστές στάμπες ή σφουγγαράκια μικρά (παλιά σφουγγάρια που θα κόψετε σε μέγεθος καρυδιού).
Δείτε εδώ ιδέες για παιχνίδια με τα χρώματα: /category/idees/chromata/
Δείτε εδώ ιδέες για παιχνίδια με τα χρώματα και άλλα υλικά (πρώτα βήματα): /2008/12/27/ta-prota-vimata-me-chromata-ke-piramata/
Υπό την επίβλεψη και την καθοδήγησή σας πάντα, μπορεί να χρησιμοποιεί και ψαλιδάκι για παιδιά, κηρομπογιές και μαρκαδόρους. (Τα περισσότερα υλικά αναγράφουν ότι η χρήση τους είναι για παιδιά άνω των 3 ετών – αυτό δεν σημαίνει οτι εάν είναι παρόν ένας ενήλικας που θα ελέγχει διαρκώς το να μην τραυματιστεί ή φάει αυτά τα υλικά δεν μπορεί και ένα μικρότερο παιδάκι να τα χρησιμοποιήσει)
Ενθαρρύνετε το παιδί σας να δεί αυτές τις δραστηριότητες σαν μία διαδικασία που δεν έχει σχέση με το αποτέλεσμα. Στα αγγλικά αυτο ονομάζεται “open-end play”.
Τα παιδιά έχουν συνήθως κάτι στο μυαλό τους όσον αφορά το τί είναι αυτό που φτιάχνουν. Εσάς μπορεί να σας φαίνεται ένας σωρός απο μπαλάκια αλλά για το παιδί σας να είναι ένας πλανήτης των ζώων, ή ένα διαστημόπλοιο, μία πίτσα ή μία τούρτα. Αντί να ρωτήσετε τι είναι, ρωτήστε το “για πές μου για αυτό που έφτιαξες” και ρωτήστε το πως ή τι του/της αρέσει σε αυτό που έφτιαξε. Επιβραβεύστε το ότι και να έφτιαξε ακόμα και άν το έφτιαξε σε λίγα λεπτά.
Εάν το παιδί σας επιχειρήσει να “επεκτείνει” την δημιουργική δραστηριότητα στο υπόλοιπο σπίτι, καθοδηγήστε το ευγενικά τον χώρο που έχετε ορίσει απο πρίν. Είναι σκόπιμο να προβλέψετε αυτό το γεγονός και να επιλέξετε ένα χώρο με πάτωμα και έπιπλα που να καθαρίζονται εύκολα.
Σε αυτή την ηλικία τα παιδιά μπορούν – εάν θέλουν και εάν υπάρχει μια ακολουθία στην χρήση των διάφορων αντικειμένων – να συγκεντρωθούν για 20 λεπτά κατά μέσο όρο – ανάλογα με τα υλικά και τα υπόλοιπα ερεθίσματα που υπάρχουν τριγύρω.
Εάν η απασχόληση αφορά μονο ένα υλικό, ζυμάρι σκέτο, ή μονο μαρκαδόρους, ή μόνο κηρομπογιές, η συγκέντρωση των παιδιών μπορεί να διαρκέσει και λιγότερο απο ένα ή δυο τρία λεπτά.
Για αυτό συνιστάται ο συνδυασμός χρήσης αυτών των αντικειμένων μεταξύ τους.
Μια ακολουθία που είναι αποτελεσματική είναι:
Eλέγχουμε: κόλλησαν πραγματικά τα κομμάτια? Τι συμβαίνει οταν κουνήσουμε το χαρτί στον αέρα, πέφτουν τα κομματάκια?
Πριν απο κάθε πρώτη χρήση ενός αντικειμένου δείξτε με πολύ απλοικό τρόπο πως μπορεί να χρησιμοποιηθεί το αντικείμενο (πχ κόλλα ή ψαλίδι), χωρίς να κάνετε κάτι δύσκολο – κάτι που το παιδί απο μόνο του δεν μπορεί να καταφέρει.
Δείξτε λοιπόν μόνο κάτι που θα μπορούσε και το ίδιο το παιδί σας να κάνει. Εάν δείξετε για παράδειγμα πως το ψαλίδι κόβει μια καρδιά ή ένα αστέρι, αυτό θα μπορουσε να αποθαρρύνει το παιδί σας να κόψει, μιας και δεν μπορεί να το καταφέρει σε τέτοια ηλικία ακόμα – μπορεί να θεωρήσει οτι αφου δεν μπορεί να κόψει κατι τέτοιο, δεν εχει αξία η προσπάθειά του.
Σε αυτή την ηλικία (κάτω των 4 δηλαδή) σημασία έχει απλώς η εξοικείωση με την έννοια και τις βασικές κινήσεις του πως κόβουμε και κολλάμε και όχι η επίδειξη συγκεκριμένου αποτελέσματος ή η ζωγραφιά ενός συγκεκριμένου πράγματος. Συνεργαστείτε με το παιδί σας για να το καθοδηγήσετε στις πρώτες αυτές επαφές με τα νέα υλικά, επιβραβεύοντας όποιο και αν ειναι το αποτέλεσμα.
Αντίστοιχα σε ηλικίες κάτω των 4 ετών έτοιμες ζωγραφιές ή φωτοτυπίες (που δυστυχώς χρησιμοποιούνται αρκετά σε παιδικούς σταθμούς στην Ελλάδα) τις οποίες τα παιδιά καλούνται να χρωματίζουν εντός του πλαισίου δεν προωθούν την δημιουργικότητα, αποτελούν στην πραγματικότητα προγραφική άσκηση και όχι δημιουργική δραστηριότητα και δεν συνιστάται να χρησιμοποιείται πάνω απο μια φορά την εβδομάδα σε παιδιά κάτω των 4 ετών – ενώ σε παιδιά κάτω των 3 ετών προτείνεται να μην χρησιμοποιείται καθόλου.
Πέραν της πρώτης καθοδήγησης και εξοικείωσης που διαρκεί κάποιους μήνες, όταν μετέπειτα αφήνετε τα παιδιά σας να εξερευνούν τα υλικά χωρίς μεγάλη παρότρυνση ή περιορισμό, βοηθάτε την ανάπτυξη της δημιουργικότητάς τους, τον τρόπο επίλυσης προβλημάτων, την καλύτερη αντίληψη για τις τρείς διαστάσεις όπως και τον συνδυασμό πράξης-αποτελέσματος. Οι έννοιες αυτές θα χρειαστούν αργότερα, πλησιάζοντας τις μαθηματικές έννοιες και τις φυσικές επιστήμες.
Δείτε εδώ μια ιδέα η οποία θα αποτελέσει αφετηρία για πολλές κατασκευές και δημιουργικά παιχνίδια: http://parents.org.gr/psych/a178
Αυτοκινητάκια, μικρά πλαστικά ζωάκια, κούκλες, εργαλεία του γιατρού, είδη μαναβικής και το κατάλληλο περιβάλλον – γκαράζ, φάρμα, κουκλόσπιτο κτλ.
Μέσω αυτών των παιχνιδιών, το παιδί σας μπαίνει σε ρόλους, εκφράζεται μέσω αυτών και βρίσκεται σε καταστάσεις που αυτό επιθυμεί. Θα γίνει πυροσβέστης, αστυνόμος, μαμά, μπαμπάς (όπου οι ρόλοι μπορούν και να αντιστραφούν – ένα αγοράκι μπορεί να παίξει την μαμά, ή ένα κοριτσάκι τον μπαμπά), να γίνουν άγρια και δυνατά ζώα, ή ζωάκια μικρά που αναζητούν σε ένα άλλο παιδάκι να παίξει μαζί τους τον ρόλο του αφεντικού ή άλλου μικρού κουταβιου.
Είναι προφανές ότι με αυτά τα παιχνίδια, τα παιδιά υποσυνείδητα διαλέγουν τις καταστάσεις που τους είναι πιό γνώριμες ή αυτές που θα ήθελαν να έχουν ή αυτές που φοβούνται, ενώ σε συνδυασμό με το παιχνίδι με άλλα παιδιά, μαθαίνουν και άλλες αντίθετες καταστάσεις, παρηγορούνται απο άλλα παιδιά ή και εκφοβίζονται απο άλλα παιδιά σε αυτούς τους ρόλους.
Εκεί ο γονέας και ο παιδαγωγός καλείται να παίξει έναν εξισσοροπιστικό ρόλο και να βοηθήσει το κάθε παιδί να παίξει τον ρόλο που αυτό επιθυμεί αλλά μπορεί και να αναγνωρίσει σε αυτό, πτυχές του χαρακτήρα του παιδιού που χρειάζονται περισσότερη υποστήριξη ή καθοδήγηση.
Εάν ένα παιδί πετάει ή χτυπάει τα αντικείμενα αυτά με δύναμη και οργή, μπορείτε να του πείτε: “Άχ! Αου! πω, πω… το ζωάκι πόνεσε…! να το χαιδέψουμε?..πώ πώ… κλαίει, μπορεί να θέλει αγκαλίτσα..” έτσι ώστε να καλλιεργηθεί η έννοια της ενσυναίσθησης.
Εάν ένα παιδί διαλέγει αδύναμους χαρακτήρες (π.χ. προβατάκι, πολύ μικρά ζωάκια) μπορείτε να του πείτε: “πω πω… αυτό πεινάει, έτσι μου ψιθυρίζει στο αυτί! πάμε να κάνουμε μία βόλτα στο δάσος για να βρεί κάτι να φάει.” Το σενάριο μπορεί να περιλαμβάνει ένα απειλητικό/κακό λιοντάρι ή λύκο το οποίο το μικρό ζωάκι μπορεί να γαργαλήσει και να ξεγελάσει και να περάσει κάτω απο τα πόδια του! Έτσι το παιδακι θα νιώσει δυνατό που μπορεί να ξεγελάσει ένα πιό μεγάλο ζώο ή μία απειλή. Ή να του φωνάξει με δυνατή φωνή τόσο που το λιοντάρι να το πονέσουν τα αυτιά του και να γυρίσει στη σπηλιά του να κοιμηθεί.
Οι ρόλοι αυτοί είναι καθοριστικοί για την ιδιοσυγκρασία ενός παιδιού και τον χαρακτήρα του όσον αφορά τις έννοιες που αναφέρθηκαν παραπάνω (ανάπτυξη της δημιουργικότητάς τους, τον τρόπο επίλυσης προβλημάτων και τον συνδυασμό πράξης-αποτελέσματος).
Για παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας (απο 4- 5 ετών) το συμβολικό παιχνίδι μπορεί να καλλιεργηθεί επιπλέον σε μία ομάδα θεατρικού παιχνιδιού.
Tούνελ, τραμπολίνο, μικρές μπάρες ισορροπίας, στεφάνια, μπάλες γιόγκα.
Με αυτά τα παιχνίδια ένα παιδί θα βοηθηθεί στην ευλυγισία, ακρίβεια των κινήσεών του, την δύναμή του, την σωματική του διάπλαση, αλλά και στην καλύτερη κατανόηση της έννοιας του χώρου.
Αυτά τα παιχνίδια είναι αντίστοιχα με αυτά που υπαρχουν σε μία παιδική χαρά, ή και με ήπιας μορφής αθλητισμό (π.χ. κολύμπι) – παιχνίδια που συνήθως κατά τη διάρκεια του χειμώνα δεν είναι ελεύθερα στην διάθεση των παιδιών.
Τα βιβλία, το διάβασμα των παραμυθιών. Από την ηλικία των 3 ετών μπορεί να δοθεί έμφαση στα εξής – η επισήμανση από τον γονέα ή παιδαγωγό, όλων των σημείων στην καθημερινή ζωή όπου υπάρχουν γράμματα. Το πρώτο γνώριμο σημείο είναι στα παραμύθια, όπου μπορεί να γίνει μία επεξήγηση ότι και τα γράμματα μας λένε την ιστορία. Μετά στο σαμπουάν, στα φαγητά, στις πινακίδες στον δρόμο – όπου υπάρχουν επιγραφες.
Η μουσική, τα τραγούδια ή παιχνίδια που χρειάζεται να πούν τα παιδιά κάποιες λέξεις, δίνουν μέσω του παιχνιδιού κίνητρο στα παιδιά να εκφραστούν λεκτικά. Διαβάστε εδώ περισσότερα για την μουσική.
Τι είναι η μαθηματική αντίληψη; : /2005/11/24/mathimatiki-antilipsi/
Μαγειρική: ποσότητες, χρόνος. Διαβάστε εδώ περισσότερα για την μαγειρική.
Κηπουρική: ποσότητες (νερό, χώμα), ακολουθία, έννοια του χρόνου.
Όλα τα μη αιχμηρά κουζινικά εργαλεία όπως χωνί, σουρωτήρι, μεζούρες βοηθούν τα παιδιά στο παιχνίδι με την άμμο ή με μικρά όσπρια (μια μεγάλη λεκάνη με φακές ή ρεβύθια, ρύζι, καλαμπόκι). Μέσω του παιχνιδιού με αυτά τα υλικά, τα χέρια τους μαθαίνουν την αίσθηση της ποσότητας, του βάρους και του όγκου των μικρών αυτών αντικειμένων.
Τα τουβλάκια που υπάρχουν σε διάφορες μορφές, εξασκούν την αίσθηση του χώρου και τον συγχρονισμό ματιού χεριού, με ένα διαφορετικό τρόπο αλλά απαιτούν αυξημένες ικανότητες συγκέντρωσης – κάτι που μπορεί να δυσκολέψει παιδιά κάτω των 3 ετών: τα μαλακά τουβλάκια, ή μαλακά πάζλ με ομόκεντρους δακτύλιους, ή κουτιά που μπαίνουν το ένα μέσα στο άλλο, είναι κατάλληλα για τις μικρότερες ηλικίες. Βοηθούν μεταξύ άλλων και στο μέτρημα (καθώς για την κατασκευή κάποιου συμμετρικού σχήματος θα πρέπει να υπάρξει σύγκριση/μέτρημα).
Η κοινωνία διέπεται από κανόνες, που όταν τηρούνται μπορούμε να συνυπάρχουμε και να περνάμε καλά. Τα επιτραπέζια παιχνίδια στα οποία ο καθένας παίζει στην σειρά του, πρέπει να περιμένει να έρθει η σειρά του, μπορεί να χάσει ή να κερδίσει αλλά παρόλα αυτά καλλείται να συμμετάσχει με τρόπος που είναι ευχάριστος για όλη την ομάδα, είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα βιωματικής μάθησης αυτών των κανόνων.
Υπάρχουν πλέον επιτραπέζια παιχνίδια ακόμα και για παιδιά ηλικίας 2-3 ετών, στα περισσότερα καταστήματα. Αξίζει να εντάξετε αυτή την κατηγορία συστηματικά στο παιχνίδι του παιδιού σας.
Τα πάζλ, στην αρχή ξύλινα σφηνώματα, μετά σκληρά μεγάλα χαρτονένια κομμάτια και μετέπειτα μικρότερα & περισσότερα κομμάτια, που επίσης υπάρχουν ακόμα και για πολύ μικρές ηλικίες (από 2 ετών), βοηθούν στον συλλογισμό, την στρατηγική, στην αυτοσυγκέντρωση.
Δεν προσφέρουν τίποτα από τα παραπάνω, ενώ αντιθέτως μαθαίνουν στο παιδί να μην χρησιμοποιεί καμία από τις αισθήσεις ή δεξιότητες που θα μπορούσε να αναπτύσσει στον χρόνο αυτό. Κάθε ώρα στην οποία ένα παιδί μαθαίνει να μην χρησιμοποιεί το σώμα, τις αισθήσεις ή τις δεξιότητες του, την υπομονή κ επιμονή που είναι απαραίτητη για τα μη ηλεκτρονικά παιχνίδια, είναι ώρα στην οποία το ενθαρρύνουμε ότι διασκέδαση ισούται με μια γρήγορη και εύκολη κατανάλωση ερεθισμάτων σε ένα παθητικό πλαίσιο. Εάν κάποια στιγμή αποκτήσετε τέτοιες συσκευές προσπαθήστε να περιορίσετε την χρήση τους μόνο για εξαιρέσεις και ειδικές περιστάσεις. Δείτε και το παρακάτω σχετικό άρθρο:
Μ.Στυλιανάκη
(δεν επιτρέπεται αναδημοσίευση του άρθρου)
Διαφημίσεις (5)
