Όλα όσα θα πρέπει να γνωρίζετε για να πλοηγείστε με ασφάλεια στο διαδίκτυο!
Η χρήση του διαδικτύου μπορεί να είναι πολύ ευχάριστη και ενημερωτική, όταν ο χρήστης γνωρίζει “τα κατατόπια”. Μπορεί να είναι ένας παράδεισος γνώσης και ανταλλαγής εμπειριών με εικόνες, υλικά και τεχνικές, απο όλους τους κλάδους πχ την τέχνη, την τεχνολογία, την ιστορία και την επιστήμη.
Μπορεί επίσης να είναι ένας τρόπος γνωριμίας με νέες παρέες, και τρόπος επικοινωνίας με άτομα τα οποία έχουν πολύ διαφορετική κουλτούρα και έθιμα. Κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον και μόνο προσθέτει στην σφαιρική γνώση και εικόνα για το περιβάλλον, τους λαούς, τις χώρες, και τα πιστεύω των ανθρώπων. Υπάρχουν οδηγίες και συμβουλές για τόσα πολλά χόμπι και τρόπους χρήσης εργαλείων, ακόμα και τρόπους καλλιέργειας φυτών ή συνταγές μαγειρικής.
Η απόκτηση γνώσης είναι πλέον ελεύθερη και απίστευτα απολαυστική.
Μάλιστα κάποιοι παλεύουν να θεσπίσουν ότι η πρόσβαση στο διαδίκτυο είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα στο οποίο όλοι θα πρέπει να έχουν πρόσβαση.
Τα ηνωμένα έθνη ψήφισαν το Άρθρο 19
UN: Human Rights Council adopts resolution on human rights on the Internet
Τέτοια είναι η θετική δύναμη και η σημασία που έχει το διαδίκτυο. Συμφωνούμε απολύτως με αυτό: το διαδίκτυο μπορεί να είναι υπέροχο, υπάρχουν όμως κάποιες προϋποθέσεις που συντελούν σε αυτό.
Τι μπορεί να πάει στραβά; Kρύβει το διαδίκτυο, τεχνικούς, ψυχολογικούς, ηθικούς κινδύνους για εσάς και το παιδί σας; Η αλήθεια είναι ότι ναι – κρύβει κινδύνους κάποιες φορές μικρούς αλλά και κάποιες φορές μεγάλους.
Σε τι διαφέρει απο τα άλλα μέσα;
Πώς είναι το διαδίκτυο; Τι είναι το διαδίκτυο;
Σε τι διαφέρει από τα άλλα μέσα;
Το διαδίκτυο είναι ένας ενεργός χώρος. Δεν είναι παθητικός όπως η τηλεόραση και το ραδιόφωνο – όπου ο μόνος έλεγχος ή “δραστηριότητα” είναι η αλλαγή των καναλιών και το άνοιγμα ή κλείσιμο της συσκευής.
Στο διαδίκτυο, ο χρήστης εισχωρεί στην δράση και συμμετέχει, παράγοντας περιεχόμενο απευθείας χωρίς καμία άλλη έγκριση, αυτόματα. Ο οποιοσδήποτε μπορεί να παράγει και να δημοσιεύσει κείμενα, φωτογραφίες και βίντεο, προς κατανάλωση. Ο οποιοσδήποτε έχει επίσης πρόσβαση σε αυτά τα στοιχεία. Αυτό οδηγεί στην απόλυτη ελευθερία έκφρασης, χωρίς λογοκρισία και χωρίς αυτόματο έλεγχο.
Επίσης ο οποιοσδήποτε μπορεί να συμμετέχει σε εργαλεία επικοινωνίας (πχ msn mirc ) για να επικοινωνήσει με ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και να υποδύεται τον οποιονδήποτε χωρίς κανένας να μπορεί να τον ελέγξει. Κάποιος που βρίσκεται στην Ελλάδα μπορεί να υποδύεται κάποιον που μένει στην Αυστραλία (και ανάποδα) κάποιος που είναι άντρας μπορεί να υποδύεται την γυναίκα, κάποιος που είναι 50 χρονών μπορεί να υποδύεται οτι είναι 15 ετών.
Προφανώς αυτή η έλλειψη αυτόματου ελέγχου, ενέχει κινδύνους όσον αφορά την καταλληλότητα του υλικού, που ο χρηστης επιλέγει να “καταναλώσει” ή τα άτομα με τα οποία μπορεί να έρθει σε επαφή, και τα υλικά που ο χρήστης επιλέγει να δημοσιεύσει.
Πολλές εταιρείες, στην προσπάθειά τους να εξηγήσουν στους γονείς και στα παιδιά, την σημασία που έχει η κατάλληλη προετοιμασία ενός παιδιού/εφήβου, πριν την πρόσβαση στην απόλυτη ελευθερία χρήσης του διαδικτύου, έχουν δημιουργήσει αξιόλογα υλικά τα οποία θα παρουσιάσουμε σε αυτό το άρθρο.
Θεωρούμε απαραίτητο ο γονέας να εξοικειωθεί με όλα αυτά τα υλικά – όσο περισσότερα, τόσο καλύτερα.
Λεξιλόγιο: Στο τέλος του άρθρου παραθέτουμε ένα γρήγορο λεξιλόγιο το οποίο θα βοηθήσει του γονείς που δεν γνωρίζουν πολλά για το διαδίκτυο, έτσι ώστε να καθοδηγηθούν, και άλλους συνδέσμους που δείχνουν το λεξιλόγιο που χρησιμοποιούν οι έφηβοι για διάφορες λειτουργίες του διαδικτύου.
Πώς είναι το διαδίκτυο; Τι είναι το διαδίκτυο;
Τα εξής βίντεο έχουν να κάνουν γενικότερα με τα προβλήματα τα οποία υπάρχουν στην σχολική προεφηβική και εφηβική ηλικία, που πλέον εκφράζονται και σε μεγάλο ποσοστό μέσω του διαδικτύου και των μέσων δικτύωσης. Τα προβλήματα που ήδη υπάρχουν (παρενόχληση: bullying), μεγενθύνονται στα μάτια των παιδιών, όταν προβάλλονται εκτός απο την σχολική αυλή, και στο διαδίκτυο – αυτό ονόμαζεται πλέον cyber bullying:
Η αντιμετώπιση των παραπάνω καταστάσεων είναι ακόμα πιο μεγάλη πρόκληση απο ότι η αντιμετώπισή τους σε πραγματικό χώρο και χρόνο.
Δεν είναι λοιπόν περίεργο ένας γονέας να έχει μεγάλη ανησυχία όσον αφορά την πρόσβαση του παιδιού του, σε ένα τέτοιο άτακτο πλήρθος υλικού και μηνυμάτων.
Ο έμπειρος χρήστης του διαδικτύου γνωρίζει και έχει βρεί την δική του συνταγή, οργάνωσης και ταξινόμησης αυτού του “χάους” και διαθέτει κριτήρια σύμφωνα με τα οποία απορρίπτει ή αποδέχεται, τα μηνύματα και τα υλικά που βρίσκει. Γνωρίζει ποιά μηνύματα μπορεί να είναι επικίνδυνα, ή αμφισβητίσιμα και δεν ασχολείται με αυτά.
Ένα παιδί όμως, το οποίο έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο χωρίς καθοδήγηση και χωρίς κάποιον έμπειρο χρήστη του διαδικτύου δίπλα του, για να του δείξει κάποια σημαντικά κριτήρια και κανόνες, δεν γνωρίζουμε πόσο θα εκτεθεί σε επιβλαβή μηνύματα, μέχρι να βρεί αυτή την συνταγή η οποία θα το οδηγεί σε ασφαλές για την ηλικία του, ποιοτικό και διασκεδαστικό περιεχόμενο.
Δείτε τα βίντεο που παραθέσαμε πιο πάνω, αρχικά μόνοι σας, για να κατανοήσετε το ότι το διαδίκτυο απαιτεί ενασχόληση απο εσάς, πριν δώσετε την πρόσβαση σε αυτό, στο παιδί σας. Όσο νωρίτερα θέσετε τις σωστές βάσεις τόσο καλύτερα. Όσο καθυστερείτε την δική σας ενημέρωση τόσο πιο δύσκολη θα είναι η επαφή με το παιδί σας, για ένα μέσο που θα έχει ήδη μάθει να χρησιμοποιεί όπως εκείνο πιστεύει οτι μπορεί.
Όπως θα είδατε απο τα βίντεο, ένα παιδί είναι εντελώς εκθετειμένο απέναντι στους κινδύνους του διαδικτύου εάν δεν καθοδηγηθεί κατάλληλα, αλλά και μπορεί να προκαλέσει και κακό σε άλλους, εάν δεν γνωρίζει την αρνητική επίδραση που μπορεί να έχει το διαδίκτυο.
Η πρόκληση τρόμου/εκφοβισμός, στο παιδί, για το διαδίκτυο (“πρόσεχε γιατι το ίντερνετ είναι επικίνδυνο!”), δεν είναι επιθυμητή, γιατί όπως και στα περισσότερα πράγματα λειτουργεί με αντίθετα αποτελέσματα χωρίς να δίνει αιτιολογίες ή οδηγίες στην πράξηί.
Έτσι, προτείνουμε τα εξής:
Η γη είναι επίπεδη – στα Ελληνικά!
Η συμβουλή μας :
Προετοιμαστείτε, με το να εξοικειωθείτε οι ίδιοι με το διαδίκτυο και διαβάζοντας για όλα τα ρίσκα που υπάρχουν και την διάστασή που μπορούν να πάρουν, αλλά κυρίως δοκιμάστε τα στην πράξη.
Όσο καλά και να ενημερωθείτε, δεν μπορείτε να προστατέψετε το παιδί σας απο κάτι το οποίο δεν γνωρίζετε.
Πότε απο ποιά ηλικία να ξεκινήσετε με την καθοδήγηση του παιδιού σας: δείξτε την σωστή χρήση & παράδειγματα απο την πρώτη στιγμή που δίνετε στο παιδί σας Η/Υ με πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Θυμηθείτε, ότι όπως και με τα περισσότερα διδάγματα που επιθυμείτε να μεταδώσετε στο παιδί σας, δεν αρκεί μια μεμονωμένη καθοδήγηση ή ενημέρωση.
Η διαδικασία της εξοικείωσης και της εκπαίδευσης του παιδιού σας στην καλύτερη και ασφαλή χρήση του διαδικτύου, είναι μια υπόθεση για την οποία θα χρειαστεί να αφιερώσετε χρόνο όχι μόνο τώρα, αλλά και σε βάθος χρόνου.
Μην δώσετε ή χαρίσετε στο παιδί σας υπολογιστή με πρόσβαση στο διαδίκτυο εάν δεν γνωρίζετε εσείς, ή εάν δεν γνωρίζετε κάποιο άτομο εμπιστοσύνης το οποίο να μπορεί να το καθοδηγήσει και να είναι σημείο αναφοράς για το παιδί σας όσον αφορά την χρήση του υπολογιστή. Το διαδίκτυο μπορεί να κρύβει πολλούς κινδύνους.
Εάν το παιδί σας, ξεκινήσει την πλοήγηση χωρίς οδηγίες αρκετά πιθανό μετά να θεωρήσει τις οδηγίες σας περιττές και ότι δεν τις χρειάζεται.
Εάν βρεί απαγορευμένες ιστοσελίδες και τις απαγορέψετε μετά, πιθανό να προσπαθήσει να τις βρεί με άλλα μέσα (σπίτια φίλων).
Εάν εκείνο αισθανθεί ότι ξέρετε λιγότερα απο όσα λέτε ότι ξέρετε, πιθανώς να θεωρήσει ότι είσαστε υπερβολικοί και να αγνοήσει εντελώς τις συμβουλές σας.
Θυμηθείτε ότι εάν δεν δώσετε τις σωστές βάσεις σε μικρή ηλικία, αργότερα, όταν το παιδί σας έχει ευκαιρία να σερφάρει σε άλλα σημεία (internet cafe & κινητό), δεν θα μπορείτε να το καθοδηγήσετε ή να το επηρεάσετε. Αρκετά πιθανό φίλοι του να προσπαθήσουν να το επηρεάσουν στο να επισκεφθεί απαγορευμένες ιστοσελίδες. Δεν θα έχετε πιά την ευκαιρία να του εξηγήσετε ότι υπάρχουν κακόβουλοι χρήστες, κακόβουλα site όπως και πορνογραφικά site.
Είναι καλύτερο να έχετε καθοδηγήσει ενημερώσει εσείς, παρά να απευθυνθεί σε κακόβουλα site θεωρώντας ότι πρόκειται για κάποια cool δραστηριότητα.
Όσο νωρίτερα σχεδιάσετε την εξοικείωση του παιδιού σας με το διαδίκτυο με τους δικούς σας όρους, τόσο λιγότερες οι πιθανότητες να συμβούν τα παραπάνω. Το διαδίκτυο μπορεί να είναι κάτι εξαιρετικά χρήσιμο – εάν εσείς γνωρίζετε τις χρησιμότητες και τα ωφέλη, θα μπορέσετε να τις μεταδώσετε στο παιδί σας με έναν θετικό και ευχάριστο τρόπο.
Τώρα ήρθε η ώρα να ενημερωθείτε για τα εργαλεία που υπάρχουν στην διάθεσή σας για να βοηθήσετε το παιδί σας να πλοηγηθεί με ασφάλεια στο διαδίκτυο:
Εργαλεία για ασφαλή πλοήγηση στο διαδίκτυο
(Ασφάλεια στο διαδίκτυο μέρος 2ο, θα δημοσιευτεί προσεχώς)
Ρυθμίσεις για παιδιά, για υπολογιστή Apple/Mac:https://parents.org.gr/health/a505
Παλιότερα άρθρα που έχουμε δημοσιεύσει, με θέμα την ασφάλεια στο διαδίκτυο:
Συνέδριο νέων με θέμα την ασφάλεια στο διαδίκτυο
Όλοι οι σχετικοί φορείς:
http://www.saferinternet.gr/ SaferInternet: Δράση Ενημέρωσης και Επαγρύπνησης του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
https://internetsafety.pi.ac.cy/ Ασφάλεια στο Διαδίκτυο: Υπουργείο Παιδείας & Πολιτισμού, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου
http://internet-safety.sch.gr/ Ασφάλεια στο Διαδίκτυο: Ενημερωτικός Κόμβος Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου
http://www.cyberkid.gov.gr/ Mία πρωτοβουλία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας και της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος
ΜΟΝΑΔΑ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (Μ.Ε.Υ.) Β΄ Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων “Παν. & Αγλ. Κυριακού”
Η ευρωπαϊκή «Γραμμή στήριξης παιδιών και εφήβων 116 111» είναι μια νέα συμβουλευτική τηλεφωνική γραμμή αποκλειστικά για παιδιά και εφήβους
http://www.google.com/familysafety/ Google Family Safety Center
https://www.microsoft.com/el-gr/microsoft-365/family-safety
Η/Υ: Ηλεκτρονικός Υπολογιστής, PC, Πι-σι, κομπιούτερ
browser: περιηγητής, το πρόγραμμα που επιτρέπει την πλοήγηση στο διαδίκτυο
διαδίκτυο: internet, web, www
cyber: διαδικτυακό, αλλά και “ψεύτικο”, “φανταστικό”, “μη πραγματικό”. Σε εισαγωγικά – καθώς κάτι που για έναν ενήλικα φαντάζει ως ψεύτικο και ακίνδυνο, για το παιδί και τον έφηβο μπορεί να μην είναι καθόλου ψεύτικο ή μή πραγματικό.
Άλλοι σύνδεσμοι με γλωσσάρια / λεξιλόγια του διαδικτύου:
Internet Glossary – Γλωσσάρι Internet
Επιμέλεια: Μ.Στυλιανάκη, Ε.Πατέρα
Πρώτη δημοσίευση 2012, Update & linkcheck 2022
Διαφημίσεις (5)
