Οι θεατρικοί ρόλοι κακών οντοτήτων

[ifigenia]

Γεια σας, είμαι καινούργια στην παρέα σας. Θα ήθελα να σας εκθέσω ένα πρόβλημα που με απασχολεί και να ζητήσω τη γνώμη σας.

Η κόρη μου Μαίρη, Α΄Δημοτικού, και στο σχολείο της, θα ανεβάσουν για τα Χριστούγεννα, μία θεατρική παράσταση. Το story του έργου είναι πως το καλό υπερισχύει τελικά με τη δύναμη της αγάπης, του κακού. Πολύ ωραίο. Το μελανό σημείο αυτής της παράστασης είναι ότι σε παιδάκια 6-6,5 ετών ανατέθηκε να παίξουν το ρόλο του κακού δηλαδή: της σκοτεινής θύελλας και των παιδιών της Μίσους, Φθόνου, Στέρησης και Μοναξιάς. Τα λόγια που λένε οι ρόλοι αυτοί :

-Με μένα τη Στέρηση νοιώθει ο κόσμος πόσο του λείπουν αυτά που είχε και έχασε. Μ΄αρέσει να βλέπω τα παιδιά να πεινάνε, γέροντες να στερούνται την αγάπη και τη φροντίδα ακόμη και των ίδιων τους των παιδιών. Χαίρομαι να βλέπω τους ανθρώπους ρακένδυτους ζητιάνους ακόμη και για ένα κομμάτι ψωμί.

-Είσαι κακιά

-Το ξέρω και μ΄αρέσει.

-Εγώ είμαι ακόμη πιο φοβερός. Με λένε Φθόνο. Αλίμονο όταν μπω στις ψυχές των ανθρώπων. Τότε ζηλεύει ο ένας τον άλλον και θέλει ο ένας το κακό του αλλουνού.

...

-Με λένε Μίσος και με τη δύναμη που έχω καταστρέφω ότι πιο ωραίο έχουν οι άνθρωποι. Με μένα γίνονται σκοτωμοί, πόλεμοι ...

...

-(Μοναξιά)... όταν φθάσουν τα γηρατειά θα καταλάβετε. Ρωτήστε όπου πέρασα εγώ πόσο ωραίο κακό τους έκανα.

Ο σύζυγος μίλησε με τη διεύθυνση του σχολείου που απάντησε ότι πρόκειται για ένα πολύ αξιόλογο θεατρικό που παίζεται στα Δημοτικά. Τη Δευτέρα θα πάω η ίδια να μιλήσω στη Δ/νση. Το έργο μπορεί να είναι πολύ αξιόλογο και να βγαίνει ένα μήνυμα αγάπης αλλά δε δέχομαι το παιδί μου σε τόσο μικρή ηλικία να παραστήσει την κακιά και να λέει τόσο χαιρέκακα λόγια. Πιστεύω ότι είναι αντιπαιδαγωγικό και σίγουρα όχι ωφέλιμο για την ψυχολογία του. Τι πιστεύετε εσείς;

[angela]

Μιας και μιλάμε για φυσιολογικά παιδιά ηλικίας γύρω στα 7 , αρκετά ώριμα για την ηλικίας τους πλέων τα παιδάκια, πιστεύω ότι καλό είναι να τα μαθαίνουν όλα , άσχημα και καλά , που υπάρχουν στη ζωή και μετά από μια συζήτηση μαζί τους θα καταλάβουν τι ακριβώς είναι το κάθε τι.

Το θεατρικό το έχω ξανακούσει που παίχτηκε πρόπερσυ σε άλλο δημοτικο πάλι από την πρώτη τάξη και όλα ηταν όμορφα και τα παιδιά διδάχτηκαν μέσα από αυτό πολλές ηθικές αξίες.

Δεν είμαι παιδαγωγός, είμαι απλά μια μητέρα και μάλιστα με παιδί με ειδικές ανάγκες που ίσως ποτέ να μην μπορέσει το δικό μου να πάρει μέρος σε θεατρικό και ίσως ποτέ να μην μπορέσει να κατανοήσει όλα αυτά όμως δεν θα πάψω ποτέ να του τα εξηγώ με μοναδικο και απλοικό τρόπο γιατί αυτά κάποια στιγμή θα τα αντιμετωπίσει στη ζωή και θα ήθελα να είναι όσο το δυνατών πιο νωρίς ευαισθητοποιημένο. Αλλωστε ο χαρακτήρας τους από νωρίς διαπλάθετε με βάση τα ερεθίσματα και τα παραδείγματα που εισπράτει από το περιβάλλον του που είναι η οικογένεια και το σχολείο του!

Αυτή είναι απλά η γνώμη μου.

[Olg@]

Με κάλυψε η Angela !!!

[Jean]

Θα συμφωησω κι εγω οτι ειναι καλο τα παιδια να μαθαινουν από μικρα οτι δεν ζουμε σ' εναν ομορφο κόσμο αγγελικά πλασμενο. Το να μαθουν τι ειναι ο φθονος, η μοναξια και αλλα κακα που υπαρχουν στον κόσμο ειναι χρησιμο για το μελλον. Κι αφου το καλο υπερισχυει στο τέλος δεν βλεπω να υπαρχει καποιο πρόβλημα. Τα θεατρικά που παιζουν τα παιδάκια στο σχολειο ειναι απο εκεινες τις αναμνησεις που δεν σβηνουν με το περασμα του χρονου γιατι συνυπαρχουν η εικονα, ο ήχος, η κίνηση, συνδιασμος μεσων εκφρασης που εντυπωνονται πολύ ευκολα στη μνημη. Αυτο που θα θυμαται πολύ καλα ειναι το μηνυμα που θα εισπραξει απο το όλο concept κι αυτο ειναι καλο.

[Μαρια Στυλιανακη]

είναι πολύ σημαντικό να ευαισθητοποιούνται τα παιδιά για όλα τα συναισθήματα που μπορεί να νιώσει ένας άνθρωπος, απο νωρίς.

 

νωρίς εννοώ απο την ηλικία των 2 ετών όπου η περιέργειά τους για το περιβαλλον και τους ανθρώπους είναι αρκετά έντονη.

 

στους παιδικούς σταθμούς με το να τραγουδιούνται τραγούδια με χαμογελαστή, λυπημένη θυμωμένη φωνή

 

(μαθαίνουν και τους διάφορους τρόπους έκφρασης)

 

ή με διάφορα παιχνίδια και δραστηριότητες που τα ευασθητοποιούν για τα διάφορα συναιθήματα. (φωτογραφίες παιδιών κτλ.)

 

εάν ένα παιδί έχει ευαισθητοποιηθεί απο νωρίς για τέτοια συναισθήματα τότε δεν έχει πρόβλημα να παίξει ένα τέτοιο ρόλο, ίσα ίσα το απολαμβάνει.

 

εάν όμως ένα παιδί δεν έχει αυτή την άνεση, τότε σίγουρα είναι πιο δύσκολο να κατανοήσει τι ρόλο παίζει, να μην νιώσει άσχημα ή περίεργα κτλ.

 

εάν στην περίπτωσή σας έχει συμβεί κάτι τέτοιο, θα μπορούσατε να ζητήσετε να αλλαχτεί ο ρόλος στο παιδί σας, εάν παρατηρήσατε ότι το έχει ενοχλήσει κάπως.

σίγουρα με το ζόρι, δεν γίνεται να γίνει αυτή η ευαισθητοποίηση στα γρήγορα.

 

καλό θα ήταν όμως, να μιλήσετε για τα διάφορα συναισθήματα, να επισκεφτείτε άλλα θεατρικά έργα, να μιλήσετε για τον ρόλο του καλού και του κακού.

 

απο την άποψη της ψυχολογίας, δεν είναι κακό να υπάρχει ένας κακός ρόλος τον οποίον τα παιδιά καλούνται να μισήσουν να κάνουν σχέδια εναντίων του κτλ (μέσα στο μυαλό τους) μιάς και κινητοποιεί την θέλησή τους να αμυνθούν και να πολεμήσουν το κακό.

για τον ίδιο λόγο, παραμύθια τα οποία έχουν περίεργες κακές εξελίξεις αλλά καλό τέλος, θεωρουνται πολύ σημαντικά παιδαγωγικά εργαλεία.

 

Δίνουν στο παιδί την αίσθηση της αισιοδοξίας όταν κληθεί να περάσει κάποια δυσκολία μεγάλη ή μικρή.

Η δυσκολία μπορεί να έχει πολλά συναισθήματα όπως αυτά που έχει και το θεατρικό.

Το όλο θέμα είναι και αρκετά το πώς τελειώνει το θεατρικό και τι μύνημα στέλνει.

 

 

Πάντως το να μιλάει ένα παιδί παίζοντας ένα ρόλο μπορεί να είναι και με "θεατρικά " παιγμένο το θυμό και την κακία,

κάτι που τα περισσότερα παιδιά απολαμβάνουν όταν ξέρουν την διαφορά του "παίζω ένα ρόλο" και στην ουσία παίζω με τα συναισθήματα που μπορώ να εκφράσω, με το να είναι αυτά τα συναισθήματα ή να τα νιώθει το ίδιο για τον εαυτό του.

 

είναι και θέμα θεατρικής εξοικοίωσης δηλαδή...

[ifigenia]

Τελικά αφού μίλησα και εγώ με τη Δ/νση του σχολείου αλλά και με τη δασκάλα της Μαίρης αποφάσισα να μην το κάνω πλέον θέμα και να δεχθώ να παίξει την κακιά τονίζοντας της βέβαια ότι δεν είναι πραγματικά κακιά αλλά ότι υποκρίνεται το ρόλο αυτό, όπως πραγματικά συμβαίνει.

 

Βέβαια όταν ένα άλλο κοριτσάκι θα τη ρωτήσει τι είσαι στη γιορτή του σχολείου σου η Μαίρη θα απαντήσει η κακιά Στέρηση και το άλλο κοριτσάκι θα της πει π.χ. εγώ είμαι το καλό ξωτικό ή κάτι άλλο όμορφο χριστουγεννιάτικο και τότε να δω πως θα αισθανθεί το παιδί μου.

 

Τέλος πάντων μη σας ζαλίζω είναι απλά μία παράσταση και είναι για μια βραδιά και τίποτε περισσότερο. Σας ευχαριστώ για τις γνώμες σας με βοήθησαν να δω τα πράγματα από άλλη γωνία ...

[roxanne]

Προσπαθώντας να διαβασω στο παιδί μου τα ίδια παραμυθια που απολάμβανα εγω μικρη ανακαλυψα:

1) Χανσελ και Γκρέτελ η κακια μαγισσα παχαίνει τον Χάνσελ για να τον φάει

2) Οι γονείς του κοντορεβυθούλη εγκαταλείπουν αθωα παιδάκια στο δάσος

3) Η κατσίκα με ψαλίδι ανοίγει την κοιλιά του λύκου

4) Το κοριτσάκι με τα σπίρτα πεθαίνει απο το κρύο και την πείνα

κλπ

κλπ

 

Οπως καταλαβαίνετε φρίκαρα! Δεν ήθελα να διαβάσω κανενα απο αυτα τα παραμυθια αλλα ο γιος μου τα ξέρει ήδη απο τον παιδικό σταθμο.

 

Έτρεξα αμέσως να ρωτήσω παιδοψυχολόγο

 

Μου είπε πολλά αυτα που τελικά κατάλαβα είναι τα εξής:

Τα παιδιά δεν αντιλαμβάνονται το κακό όπως εμείς. Πρέπει να μάθουν για την ύπαρξη του κακού πρέπει να μισήσουν τους κακούς και να χαρούν όταν στο τέλος υπερισχύσει το καλό.

Το ζήτημα είναι η τελική νίκη του καλού.

 

Αν ψάξω πίσω στα παιδικά μου χρόνια ανακαλύπτω ότι

α) Ποτε δεν είδα εφιάλτες απο παραμυθι ή ταινία

Οι εφιάλτες μου ήταν απο τις ειδήσεις της τηλεόρασης και απο συζητησεις για κακα γεγονοτα ατυχήματα κλπ που συζητούσαν οι γονείς μου.

 

β) το...ανθρωποφαγικό μύνημα του τραγουδιού: "Ηταν ενα μικρο καραβι" το αντιλήφθηκα περίπου στα 17-18 . Μεχρι τότε το τραγουδάγαμε στις εκδρομες του σχολείου χαρούμενοι δίνοντας έμφαση στα κορίτσια που ήταν σαν βασίλισσες και στα αγόρια που ήταν σαν σκυλόψαρα!

[Μαρια Στυλιανακη]

εγώ θα έλεγα για αυτό το πράγμα ότι

παλιά, οι γονείς δεν μεγάλωναν τα παιδιά με την ίδια αντίληψη/ευαισθησία που υπάρχει για τα παιδιά σήμερα.

παλιότερα δηλαδή δεν εξηγούσαν ή άφηναν στο περιθώριο, αυτές τις λέξεις, και τα παιδιά έμεναν με απορία - και αυτό δεν ήταν κάτι το αξιοσημείωτο.

 

το πρόβλημα αυτών των παραμυθιών είναι στο ότι αν τους τα διαβάσεις

ή πρέπει να τα εξηγήσεις

ή να αφήσεις τα παιδιά με την απορία του τι σημαίνουν όλα αυτά.

 

παλιότερα η διαπαιδαγώγηση, δεν γινόταν παιδοκεντρικά.

Γινόταν σύμφωνα με κάποιους κανόνες που ήταν αρκετά αυστηροί.

Τώρα όμως αρκετοί γονείς θέλουν να διαπαιδαγωγούν τα παιδιά τους σύμφωνα με την ίδια την ανάγκη των παιδιών, για συζήτηση, επεξήγηση, κατανόηση, ευαισθησία.

 

όταν λοιπόν κάποιος διαλέγει αυτό το τρόπο διαπαιδαγώγησης,

δεν γίνεται να παραβλέψει την αντίθεση που κάνουν αυτά τα παραμύθια, και έτσι πρέπει καπως να αντιμετωπίσει αυτό το θέμα συζητώντας το με το παιδί του, ότι αυτές οι ιστορίες, έχουν γραφτεί άλλες εποχές, όπου ο θάνατος, η βία, ο φόβος, ήταν συναισθήματα πολύ πιο συνήθη,

και δεν υπήρχε η ευμάρεια και η άνεση ζωής που υπάρχει σήμερα.

 

σε εποχές πολέμου φτώχειας και αρρώστειας, αυτά τα παραμύθια θα ακουγόντουσαν πιο φυσιολογικά, και ήταν και ενδεχομένως μέσα στην καθημερινότητα των παιδιών του τι άκουγαν κτλ.

τώρα όμως, είναι εκτός τόπου και χρόνου, τα παιδιά ζουν σε ένα πιο προστατευμένο περιβάλλον με σεβασμό για το παιδί, και όλα αυτά έρχονται σε πλήρη αντίθεση, με τα όσα περιγράφουν αυτά τα παραμύθια - το πιο φυσιολογικό είναι να δημιουργήσουν σύγχυση, την οποία το παιδί πιθανώς να κρατήσει μέσα του εάν δεν γίνει συζήτηση για αυτό.

 

η νίκη του καλού ενάντια στο κακό δεν είναι απαραίτητο να εξιστορηθεί, περνώντας τα παιδιά απο συναισθήματα πλήρης σύγχυσης -

απόδειξη για αυτό είναι τα τόσα παραμύθια που έχουν γραφτεί απο σύγχρονους / μεταγενέστερους συγγραφείς τα οποία δεν περιέχουν βία ή αν την περιέχουν είναι με πολύ πολύ πιο ήπιο τρόπο και περνουν το δίδαγμά τους με έναν πολύ πιο παιδοκεντρικό τρόπο.

 

επίσης το κακό, την σήμερον ημέρα δεν συμβολίζεται πια μόνο με την βία, οπότε υπάρχουν και άλλοι τρόποι να απεικονιστεί/εξιστορηθεί.

για να μισήσουν δηλαδή το κακό, δεν χρειάζεται ο κακός να σφάζει και να δολοφονεί, να έγκαταλείπει παιδάκια στο δάσος κτλ.

 

Αρκτεά απο αυτά τα παραμύθια γράφτηκαν σε μια εποχή όπου τα συναισθήματα, ο πλούτος δηλαδή των συναισθημάτων δεν είχε ακόμα βγεί σε παραμύθια παιδικά. Έκαναν μια αρχή - Περιγράφουν βασικά συναισθήματα φόβου, βίας, πανικού, μοναξιάς, αλλά δεν εμβαθύνουν.

Και στην Γερμανία υπάρχουν αντίστοιχα παραμύθια, τα οποία πλέον θεωρούνται βάρβαρα! και θυμάμαι που είχαμε ενα - είχε μάλιστα ένα σχέδιο όπου ο ένας χαρακτήρας έβαλε τον άλλον μέσα στην μηχανή του κιμά και τον έκανε κομματάκια! (είχε και το σκίτσο) και ήταν αστείο υποτίθεται! (και είχε πολλά τέτοια!)

 

νομίζω ότι ή πρέπει καποιος να τα αποφύγει, ή να τα εξηγήσει.

δεν νομίζω δηλαδή ότι θα είναι καλό απλώς να τα διαβάσει και αυτό ήταν.

 

εγώ θα τα απέφευγα τελείως, και στον παιδικό που εργάζομαι αλλά και σε άλλους απο ότι έχω ακούσει, ξέρω ότι επίσης τα αποφεύγουν.

 

τα περισσότερα σύγχρονα παραμύθια, είναι φτιαγμένα σύμφωνα με τις συνθήκες που υπάρχουν τώρα, τις γνώσεις και τις θεωρίες, και αξίζουν 1000 φορές περισσότερο το να μάθουν τα παιδιά, απο ότι να μάθουν τις ιστορίες αυτές οι οποίες κατά την γνώμη μου είναι σημαντικές σαν ιστορικά δεδομένα, αλλά είναι ακατάλληλες παιδαγωγικα αυτή την εποχή που ζούμε έτσι όπως είναι γραμμένες ....

 

κανονικά, θα έπρεπε να μην επιτρέπονται σε παιδιά κάτω απο μια συγκεκριμένη ηλικία, αυτη είναι η απολύτως προσωπική μου άποψη.

δεν έχω όμως διαβάσει έρευνα κάπου για αυτό.

 

νομίζω ότι χρησιμοποιούνται ακόμα σε όσους παιδικούς χρησιμοποιούνται λόγω μη σωστής ενημέρωσης των υπευθύνων, και μη αναζήτησης του πόσοι θησαυροί υπάρχουν αυτή τη στιγμή για τα παιδιά που είναι αντίστοιχοι με τα παιδαγωγικά δεδομένα της εποχής μας....

 

δεν ξέρω αν η άποψή μου είναι απόλυτη, αλλά θεωρώ ότι είναι χάσιμο χρόνου για παιδιά προσχολικής ηλικίας να διαβάζουν και να ξαναδιαβάζουν αυτές τις ιστορίες την στιγμή που υπάρχουν παραμύθια που διδάσκουν καταπληκτικά πράγματα (και το κακό και το καλό και τη συμπόνοια και τα πάντα)χωρίς να τα συγχύζουν..

 

θα είναι πολύ χρησιμο να ακούσουμε και την άποψη της oh mamy που έχει βιβλιοπωλείο αλλά έχει καιρό να μπεί νομίζω....! κάπου όμως το είχαμε ξανασυζητήσει το θέμα...