Jump to content
➔ ParentsCafe.gr
  • Tell a friend

    Είναι ενδιαφέρον αυτό το θέμα συζήτησης στο Parents.org.gr; Μοιράσου το με μια φίλη ή έναν φίλο!

Αναπτυξη ομιλιας


Recommended Posts

Λίγα πράγματα προσδίδουν τέτοια μαγεία στη ζωή όση η πρώτη λεξούλα που θα βγει από το στόμα του μωρού μας. Από τη μια στιγμή στην άλλη, το μωρό μεταμορφώνεται σε ένα λιλιπούτειο ανθρωπάκο ικανό να επικοινωνήσει τα «θέλω» και τις ανάγκες του μέσα από τη γλώσσα. Κι όμως, τελικά δεν είναι απλώς θέμα... μαγείας, αφού το μωρό δούλεψε σκληρά όλο αυτό τον καιρό, προπονήθηκε συστηματικά για πολλούς μήνες μέχρι να κατακτήσει τον υπέροχο κόσμο των λέξεων και της επικοινωνίας. Αμέσως μόλις γεννηθεί το μωράκι σας, το πρώτο κλάμα σηματοδοτεί την έναρξη της ικανότητας επικοινωνίας με τον έξω κόσμο. Πρέπει όμως να περάσει ένας χρόνος για να καταφέρει να πει την πρώτη του λεξούλα - έναν ήχο κατανοητό από τους ανθρώπους γύρω του. Πρώτα προσπαθεί να επικοινωνήσει μέσα από το κλάμα, στη συνέχεια χρησιμοποιεί τις εκφράσεις του προσώπου και τις κινήσεις των χεριών του μέχρι να παράγει τον πρώτο του ήχο. Το μωρό σας είναι ένα πλάσμα πολύ κοινωνικό και απορροφά σαν σφουγγάρι τις πληροφορίες και τα ερεθίσματα που το βομβαρδίζουν καθημερινά μέσα από αυτή την υπέροχη συμβίωση με τους γονείς του. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά τους.

Ο ήχος οδηγεί στη λέξη!

 

Για να μιλήσει, το παιδί μιμείται. Και για να μιμηθεί, πρέπει να ακούει καλά. Οι επιστήμονες δέχονται ότι το αυτί αναπτύσσεται πρώτο από τα υπόλοιπα αισθητήρια όργανα. Το έμβρυο ακούει και ανταποκρίνεται στους ήχους της μαμάς του. Κατά συνέπεια, το γέλιο, η τρυφερή ομιλία και τα νανουρίσματα που τραγουδάτε στο αγέννητο μωράκι σας, βρίσκουν πάντα το στόχο τους. Με τη γέννησή του, το μωρό μπαίνει δυναμικά στον πλούσιο κόσμο των ήχων! Τα δύο του αυτάκια τρέφουν, από τώρα και στο εξής τον εγκέφαλό του με όλους τους ήχους από το περιβάλλον του. Εφόσον δεν παρουσιάζει προβλήματα ακοής, αρχίζει να εξοικειώνεται με τους ήχους και να τους ξεχωρίζει. Ας δούμε πως γίνεται αυτό.

 

Μόλις γεννηθεί: Το μωρό ξυπνάει με έναν δυνατό θόρυβο, τινάζεται και ανοιγοκλείνει τα ματάκια του. Πολύ γρήγορα συνειδητοποιεί ότι το κλάμα έχει νόημα στους ανθρώπους γύρω του και ότι αυτό είναι το πιο αποτελεσματικό μέσο για να τους πείσει να ανταποκριθούν στις ανάγκες και τα συναισθήματά του. Μέχρι το τέλος της πρώτης εβδομάδας αναγνωρίζει τη φωνή της μητέρας του, ενώ μέχρι το τέλος της δεύτερης αυτήν του πατέρα του. Ανταποκρίνεται στον ήρεμο και συνεχή ήχο, παραμένοντας ήσυχο στην κούνια του.

 

2 - 4 μηνών: Το μωρό σταματάει να κλαίει ή χαμογελάει όταν ακούει τη φωνή σας, αρκεί να μην έχει κάποιο λόγο να είναι ανήσυχο. Μπορεί να στρέψει το βλέμμα ή ακόμη και το κεφαλάκι του προς τη μεριά απ' όπου έρχεται η φωνή ή ο θόρυβος.Το... λεκτικό ρεπερτόριο του μωρού σας μπορεί να ποικίλλει, από σύντομες χαριτωμένες κραυγούλες μέχρι πιο μακρόσυρτους και εκφραστικούς ήχους που απαρτίζονται αποκλειστικά από φωνήεντα όπως «α» και «ο». Αυτό το απαλό λατρεμένο μουρμούρισμα που κάνει το μωρό σας όταν ξυπνά το πρωί ισοδυναμεί με το κλασικό «καλημέρα μπαμπά και μαμά», είναι η πρώτη έκφραση ευτυχίας του μικρού ανθρώπου. Και όταν εσείς απαντάτε στο μικρό σας, ίσως έχετε διαπιστώσει ότι ενστικτωδώς προφέρετε τις λέξεις πιο αργά, υπερβάλλοντας στους ήχους και τις εκφράσεις του προσώπου σας. Μερικοί γονείς μάλιστα προχωρούν ακόμα περισσότερο: έχουν την τάση να σταματούν, να κάνουν μια μικρή παύση σαν να περιμένουν ότι το μωρό θα τους απαντήσει.

 

5 - 6 μηνών: Το μωράκι ξεχωρίζει τη φιλική φωνή από την αυστηρή. Όταν του μιλάτε, στρέφεται προς το μέρος σας, σε όποιο σημείο του δωματίου και αν βρίσκεστε. Αρχίζει να αντιλαμβάνεται τα «μη» και τα «όχι» σας και δίνει προσοχή σε παιχνίδια που παράγουν διάφορους ήχους. Στην ηλικία αυτή, τα μωρά πειραματίζονται με τις ώρες χρησιμοποιώντας διαφορετικά κινήσεις της γλώσσας και του στόματος για να προκαλέσουν διαφορετικούς ήχους. Το μωρό αρχίζει να προφέρει και τα πρώτα του σύμφωνα. Τα χείλη έρχονται σε επαφή, το στόμα ανοιγοκλείνει και το αρχικό «α» γίνεται τώρα «αμ». Το μωρό ενθουσιασμένο με το κατόρθωμά του συνειδητοποιεί ότι μπορεί να παράγει καινούργιους ήχους και αρχίζει να τους επαναλαμβάνει διαρκώς. Ετσι το «αμ» γίνεται «αμ αμ αμ» ή «αμπ αμπ αμπ». Αυτό είναι το περιβόητο «μπαμπάλισμα», το οποίο αποτελεί το πρώτο λεξιλόγιο του μωρού σας και αποτελείται από μια επανάληψη συλλαβών που έχουν φωνήεντα και σύμφωνα, χωρίς όμως να αποτελούν μια πραγματική λέξη. Το σημαντικό στη φάση αυτή είναι ότι το παιδί έχει αποκτήσει τον έλεγχο των ήχων που κάνει και τους επαναλαμβάνει συχνά.Μπορεί μάλιστα να παρατηρήσετε ότι έχει αρχίσει να συνδέει ήχους με διάφορα γεγονότα χρησιμοποιώντας ένα συναρπαστικό «εεεε» για να δείξει τη χαρά του όταν, για παράδειγμα, αντικρύζει ένα καινούργιο παιχνίδι. Προσπαθήστε να ανοίξετε συζήτηση μαζί του επαναλαμβάνοντας τους ήχους που βγάζει. Αυτό θα προκαλέσει στο μικρούλι σας ένα τεράστιο χαμόγελο ευτυχίας και θα ενθαρρύνει τις προσπάθειές του για επικοινωνία.

 

7 - 9 μηνών: Τα περισσότερα μωρά έχουν διευρύνει το λεξιλόγιό τους. Ενώ αρχικά παράγουν ήχους που κάνουν με τα χείλη όπως είναι το «μπα», τώρα οι ήχοι προέρχονται από τη γλώσσα, όπως το «ντα». Το μπαμπάλισμα του μωρού θα έχει το ρυθμό και τον κυματισμό μιας αληθινής πρότασης. Μπορεί μάλιστα να λέει «μπαμπά» και «μαμά», αλλά μην περιμένετε ότι έχει ακόμα την ικανότητα να συνδέσει τη λέξη που λέμε με το πρόσωπο στο οποίο απευθύνεται.

 

10 - 12 μηνών: Τα περισσότερα μωρά δεν λένε πολλά πριν από τα πρώτα τους γενέθλια. Η κατανόηση όμως των όσων ακούνε είναι πολύ πιο αναπτυγμένη. Προς το παρόν λοιπόν περιορίζονται στο να ακούνε και να μαθαίνουν. Για να πάρετε μια ιδέα τού τι καταλαβαίνει το μικρό σας, απλώς διπλασιάστε τον αριθμό των λέξεων που εσείς νομίζετε ότι αναγνωρίζει. Ακόμα και αν δεν μιλάει, η γλώσσα του σώματος του μωρού σας έχει ένταση και εύρος σαν να... συζητάει πραγματικά. Αν εσείς ανταποκρίνεστε στις χειρονομίες και τις κινήσεις του (κάθε φορά, για παράδειγμα, που σας ζητά ένα αντικείμενο με το δαχτυλάκι του), αυτό θα του διδάξει ότι υπάρχουν καλύτεροι τρόποι από το κλάμα για να αποκτήσει αυτό που θέλει τη στιγμή που το θέλει. Τώρα, οι κουβεντούλες του έχουν μια μουσικότητα, σαν να πρόκειται για αληθινές λέξεις, σαν να μιλάει μια ξένη γλώσσα την οποία έχει δημιουργήσει μόνο του από μια αναπαραγωγή σκόρπιων ήχων της μητρικής του γλώσσας. Λίγο πριν από τους 12 μήνες το μωρό αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι δεν χρειάζεται να επαναλαμβάνει τις ίδιες συλλαβές πολλές φορές. Αντί για «μπα μπα μπα μπα», αρκεί το «μπα μπα», ένας δισύλλαβος σταθερός ήχος, και δεν περνάει καιρός που τον απευθύνει στον πατέρα του, αφού τώρα πλέον έχει κάνει τη μεγάλη ανακάλυψη: κατάφερε να συνδέσει τη λέξη με το πρόσωπο! Οταν πλέον έρθει αυτή η πολυαναμενόμενη πρώτη λεξούλα πιθανότατα θα αρχίζει με το γράμμα «μ» (μαμά) ή «μπ» (μπαμπά). Στην ίδια ηλικία, το μωρό αναγνωρίζει το όνομά του και άλλες καθημερινές λέξεις, κι ανταποκρίνεται στο άκουσμά τους. Προτιμάει μια ζωηρή και πλούσια φωνή από μια άχρωμη και άτονη και αρχίζει να παίζει εύκολα παιχνίδια με τραγούδια. Ανταποκρίνεται σε φράσεις όπως: «έλα εδώ», «θέλεις κάτι άλλο;». Επίσης, το μωρό έχει συνειδητοποιήσει την έννοια του «όχι» κάθε φορά που το αποτρέπετε από μια καινούρια... περιπέτεια. Το αν θα υπακούσει είναι άλλο θέμα...

 

2 ετών: το μωρό εκτός από τις κουβέντες που του απευθύνονται, ακούει και συζητήσεις άλλων, από απόσταση. Υπακούει πια σε απλές εντολές, όπως π.χ. «πέταξε την μπάλα!» Αν του το ζητήσετε, μπορεί να δείξει μερικά από τα μέρη του σώματός του ή συγκεκριμένες εικόνες σε ένα βιβλίο.

 

3 ετών: Ολοι αυτοί οι μήνες του ατέλειωτου μονόλογου από μέρους σας πλησιάζουν στο τέλος τους και η ώρα της ανταμοιβής για τις προσπάθειές σας πλησιάζει. Οταν το μικρό σας θα σβήσει τα δύο του κεράκια, θα κάνει ένα ακόμα μεγάλο βήμα: θα αρχίσει να απαντά στις ερωτήσεις σας. Ο μέσος όρος των παιδιών λέει περίπου 200 λέξεις στην ηλικία των 2 ετών και όταν πλέον γίνει 3 χρόνων θα ξέρει 1.000 λέξεις.

Σ' αυτή την ηλικία το μωρό τρελαίνεται να ακούει παραμύθια και θυμάται τα αγαπημένα του. Βλέποντας εικόνες ζώων και αντικειμένων μπορεί να τα κατονομάσει. Ανταποκρίνεται σε δύο συνεχόμενες εντολές, όπως: «πάρε την μπάλα και βάλε την στο τραπέζι». Δείχνει ενδιαφέρον για ήχους όπως το κουδούνισμα του τηλεφώνου ή το χτύπημα στην πόρτα. Καταλαβαίνει αντιθετικές έννοιες όπως: εμπρός-πίσω, πάνω-κάτω, μικρό-μεγάλο, μέσα-έξω.

 

3 - 4 ετών: Το μικρό μπορεί να απαντήσει σε απλές ερωτήσεις (ποιος, που, πότε, γιατί). Ακούει τους ήχους από την τηλεόραση και το ραδιόφωνο στην ίδια ένταση με εσάς και σας ακούει, όταν το καλείτε από άλλο δωμάτιο.

 

4,5 - 5 ετών: Ακούει προσεκτικά την ιστορία που του λέτε και κάνει ερωτήσεις. Καταλαβαίνει σχεδόν όλα όσα λέγονται στο σπίτι, το νηπιαγωγείο ή τον παιδικό σταθμό. Χρησιμοποιεί προτάσεις με 10 λέξεις. Ισως ακόμη δεν προφέρει δύσκολους φθόγγους όπως «σ», «δ», «θ» και «ρ».

 

 

Αντιλαμβάνεται τα πάντα

 

Με τη βοήθεια των γονιών, το παιδί μαθαίνει από μικρό όχι μόνο να εκφράζεται σωστά αλλά και να κατακτά διάφορες έννοιες, ανάλογα με την ηλικία του. Θα φροντίσετε λοιπόν, ώστε οι δραστηριότητες του παιδιού να είναι ευχάριστες και δημιουργικές, αν ξέρετε ότι:

 

  • Ως τον πρώτο του χρόνο ή λίγο αργότερα, το μωρό σας λέει τα πρώτα του λογάκια. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι πρώτες τους λεξούλες αναφέρονται σε:

  • ανθρώπους του περιβάλλοντός του: μαμά, μπαμπά,
    αντικείμενα της καθημερινής του ζωής: παπί,
    επιρρήματα χώρου: εδώ,
    ενέργειες: μαμ, νάνι, έλα,
    κοινωνική συμπεριφορά: γεια,
    προσδιορισμός: μου, αυτό.
  • Από τα δύο ως τα έξι χρόνια κατακτά τις έννοιες του: μέσα, έξω, ζεστό, κρύο, βρώμικο, καθαρό, χαρούμενο, λυπημένο, όπως και την έννοια της μονάδας.
  • Ως τα τρία του έχει καταλάβει τα πέντε βασικά χρώματα και έννοιες όπως ψηλό, όλα, απαλό, μαλακό, βαρύ, πάνω, μακριά, μαζί.
  • Στα τρεισήμισι ξέρει αρκετά από τα δευτερεύοντα χρώματα, αλλά και τις έννοιες: σκληρό, γρήγορα, ίδιο, στην κορυφή, χωριστά, άδειο.
  • Ως τα τέσσερα έχει ανακαλύψει τις έννοιες: μικρό, γεμάτο, πρωί, βράδυ, ελαφρύ, αργά, διαφορετικό, όμορφο, άσχημο, φασαρία, ησυχία, μπροστά από, δίπλα στο. Καταλαβαίνει την έννοια του πληθυντικού, που εκφράζουν οι αριθμοί 2, 3, 4.
  • Ως τα τεσσεράμισι ξέρει πια τι σημαίνει: πίσω από, κοντό, χοντρό, λεπτό, μακρύ.
  • Στα πεντέμισι καταλαβαίνει το θα πει: φαρδύ, στενό, ανάμεσα, από κάτω, στη μέση, στο κέντρο, δεξιά, αριστερά, ξεχωριστά, μετά, στη σειρά, πρώτος, σκοτεινά αλλά και την έννοια του πληθυντικού, που αντιπροσωπεύει ο αριθμός 5.
  • Ως τα εφτά του γνωρίζει το σημαίνει: ολόκληρο, μισό, κάθε, μερικά, σχεδόν, ίσα, δεύτερος, τρίτος, τελευταίος.

Η παραγωγή των λέξεων

 

Ηλικία Πρόοδος 1,5 μηνών Κλαίει, χαμογελάει, ανταποκρίνεται στους ήχους. Γουργουρίζει -από τις πρώτες κιόλας ημέρες της ζωής του-, συνήθως όταν είστε κοντά του. Οι κινήσεις του σώματός του φανερώνουν την ευχαρίστηση ή την αναστάτωσή του. 3 μηνών «Κουβεντιάζει» μαζί σας με γουργουρητά. 4 μηνών Γελάει και συσπάει τα χειλάκια και τη γλώσσα του, σαν να προσπαθεί να μιμηθεί τον τρόπο που μιλάτε. 6 μηνών Παράγει διάφορους ήχους που θυμίζουν κουβεντούλα. Χρησιμοποιεί, επιπλέον, κραυγούλες και τσιρίδες. Επαναλαμβάνει φθόγγους ή φωνήεντα, ή ήχους με τα χείλη και τη γλώσσα. Προφέρει συλλαβές, όπως: α-α, μπα, γκα, μα. 12 - 18 μηνών Αρχίζει να χρησιμοποιεί σύντομες λεξούλες, αν και δεν τις προφέρει καθαρά. 18 μηνών εώς 2 ετών Καταλαβαίνει τα περισσότερα από όσα του λέτε και αρχίζει να χρησιμοποιεί μικρές προτάσεις. Παρακολουθεί τη συζήτησή σας με άλλους. 2 - 3 ετών Διηγείται γεγονότα που συμβαίνουν στο παρόν. Μαθαίνει να συζητάει. Απαντά σε ερωτήσεις και υπακούει σε εντολές. 3 - 5 ετών Κάνει προτάσεις και διηγείται ιστορίες. Έχει πλούσιο λεξιλόγιο και χρησιμοποιεί προτάσεις από οκτώ ή περισσότερες λέξεις. Μπορεί να αναφέρεται στο παρελθόν και το μέλλον.

 

Τα δίδυμα

 

Αναμφισβήτητα, η γέννηση διδύμων φέρνει σε σας, τους γονείς τους, διπλή ευτυχία. Ωστόσο, διπλή είναι και η φροντίδα που θα τους προσφέρετε, ειδικότερα στο θέμα της ομιλίας. Η εξέλιξη του λόγου στα δίδυμα συμβαδίζει, βέβαια, με αυτήν των άλλων παιδιών. Ωστόσο, ενώ ένα μεγαλύτερο -κατά δύο περίπου χρόνια- αδελφάκι συμβάλλει ώστε το μικρότερο, χάρη στα κοινά τους παιχνίδια και την παρέα που κάνουν, να μιλήσει γρηγορότερα, τα δίδυμα, επειδή αναπτύσσονται μαζί, δεν βοηθάνε το ένα το άλλο στην εξέλιξη του λόγου τους. Οι έρευνες, άλλωστε, έχουν δείξει ότι η γλωσσική ανάπτυξη στα δίδυμα είναι πιο αργή, ακριβώς γιατί το ένα ακούει το άλλο. Συχνά, μάλιστα, υιοθετούν έναν δικό τους κώδικα επικοινωνίας, που δεν έχει καμία σχέση με τις λέξεις.

 

Ωστόσο, αυτό συμβαίνει όταν περνούν πολλές ώρες μόνα τους χωρίς να επικοινωνούν με ενηλίκους. Όταν, λοιπόν, βλέπετε τα δίδυμά σας να παίζουν μεταξύ τους χαρούμενα, μην επαναπαύεστε. Να θυμάστε ότι η παρουσία σας τους είναι απαραίτητη, όπως και όλες οι κουβέντες που τους απευθύνετε, γιατί έτσι θα τα βοηθήσετε να αναπτύξουν -εκτός των άλλων- την ομιλία τους χωρίς καθυστερήσεις.

 

http://www.mamadesonline.gr/portal/index.php?option=com_content&view=article&id=110:-----1&catid=38:allages&Itemid=85

</U>

 

Βοηθήστε το να μιλήσει

 

Ο σωστά διαρθρωμένος και πλούσιος λόγος είναι τέχνη. Επομένως, μαθαίνεται και καλλιεργείται. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει άμεση σχέση ανάμεσα στο πόσο πολύ μιλάτε στο παιδί σας και πόσο γρήγορα εξελίσσεται η γλωσσική του ικανότητα. Οι δρόμοι της επικοινωνίας με ένα μωρό είναι ατέλειωτοι και κάθε γονέας... ταξιδεύει με το δικό του τρόπο. Ορίστε μερικές συμβουλές για το πιο ευχάριστο και αποτελεσματικό ταξίδι που θα οδηγήσει το μωρό σας στο θαυμαστό κόσμο των λέξεων.

 

Το πρώτο εξάμηνο

  • Μιλάτε του συνεχώς από τη στιγμή που θα γεννηθεί. Εκτός από τη συναισθηματική επικοινωνία που θα αναπτύξετε με αυτό τον τρόπο, θα το βοηθήσετε να ενισχύσει και το πρώτο του λεξιλόγιο.
  • Να χρωματίζετε τη φωνή σας και να κάνετε τις ανάλογες γκριμάτσες, όταν του μιλάτε, γιατί έτσι προσελκύετε περισσότερο την προσοχή και το ενδιαφέρον του.
  • Αφήστε το να διασκεδάζει με δραστηριότητες που παράγουν ήχους. Να πλατσουρίζει, ας πούμε, στην μπανιέρα, να μιμείται τις φωνές των ζώων, να γελάει.
  • Να απευθύνετε στο μωρό σας ολοκληρωμένες προτάσεις αργό και καθαρό. Παρόλο που δεν συλλαμβάνει το νόημά τους, το μικρό σας απολαμβάνει την προσοχή που του δείχνετε, καταγράφει ότι λέτε στο μυαλουδάκι του, κι αργότερα θα σας μιμηθεί.
  • Του πιάνετε το χεράκι -ήδη όταν το μωρό σας είναι δύο τριών μηνών-και το καθοδηγείτε σε απλές κινήσεις συνδυασμένες με λέξεις, όπως: «Γεια σου!» καθώς χαιρετάει, «όπα, όπα!» καθώς χτυπάει παλαμάκια.
  • Μην κάνετε καμιά κίνηση (τουλάχιστον όταν είστε κοντό στο μωρό) χωρίς να του την εξηγήσετε. Με κάθε ευκαιρία δείξτε στο παιδί σας τι κάνετε τη στιγμή που το κάνετε. Εξηγήστε του, για παράδειγμα, τη διαδικασία του ντυσίματος: «Τώρα θα βάλουμε την πάνα», «Να και το μπλουζάκι που θα μπει πάνω από το κεφαλάκι σου» ή «Ηρθε η ώρα να κουμπώσουμε το παντελονάκι». Οταν είστε στην κουζίνα περιγράψτε τα φαγητά, το μπιμπερό με το γάλα και τα σκεύη που χρησιμοποιείτε. Οταν φτάσει η ώρα για το μπανάκι του δείξτε του ένα-ένα τα αντικείμενα που βρίσκονται εκεί. Δεν πειράζει που δεν καταλαβαίνει ακόμα. Με τον τρόπο αυτό, το μωρό σας μαθαίνει να ακούει, κάτι το οποίο ισοδυναμεί με την έναρξη της κατανόησης.
  • Δώστε όνομα στα πράγματα που αγαπά. Οταν παίζει με την αγαπημένη του κούκλα ή το πάνινο αρκουδάκι θα μάθει πιο γρήγορα τη λέξη «κούκλα» ή «αρκούδα» από μια άλλη λέξη, η οποία εκπροσωπεί ένα μακρινό αντικείμενο.
  • Κάνετε διαρκώς ερωτήσεις. Μην περιμένετε να έχει το μωρό σας τις απαντήσεις για να αρχίσετε να το ρωτάτε. Σκεφτείτε τον εαυτό σας σαν έναν επίμονο δημοσιογράφο, ο οποίος παίρνει συνέντευξη από την οποίος παίρνει συνέντευξη από την αυτού μεγαλειότητα: το μωρό! Φροντίστε να έχετε μεγάλη ποικιλία ερωτήσεων του στιλ: «Θέλεις να φορέσεις την μπλε φόρμα ή το ροζ φουστανάκι;», «προτιμάς να φας πατάτες ή μακαρόνια;» Αφού διατυπώσετε την ερώτηση, κάντε μια παύση σαν να περιμένετε την απάντηση. Το μωρό σας τώρα συλλέγει πληροφορίες και μια μέρα θα σας εκπλήξει ευχάριστα χαρίζοντάς σας την πολυπόθητη απάντηση. Προς το παρόν πάντως την απάντηση θα τη δίνετε εσείς.
  • Χρησιμοποιείτε λέξεις απλές και οικείες στο παιδί. Δεν χρειάζεται να εντρυφήσετε πάνω στον... πληθωρισμό και να κάνετε διάλογο για την οικονομία ή την πολιτική. Οι προτάσεις σας θα περιοριστούν στο «Κοίτα το σκυλάκι» ή «Τι ωραία μπάλα!».
  • Αποφύγετε τις αντωνυμίες. Είναι δύσκολο για ένα μωρό να καταλάβει την έννοια του «εγώ», «εσύ», «εμένα», γιατί κάθε φορά εξαρτάται από το ποιος μιλάει. «Εγώ» είναι ο παππούς, «εγώ» είναι ο μπαμπάς, «εγώ» και η μαμά. Είναι λοιπόν προτιμότερο να αναφέρεστε στον εαυτό σας ως «η μαμά» και να προσφωνείτε το μωρό στο τρίτο πρόσωπο με το όνομά του.
  • Χρησιμοποιείτε τον ενεστώτα χρόνο. Προς το παρόν παραμείνετε στο «τώρα», σε ό,τι βλέπει το μωρό αυτή τη στιγμή. Δεν έχει ακόμα μνήμη για να θυμάται τι έγινε στο παρελθόν και βέβαια δεν έχει αίσθηση του μέλλοντος.
  • Μιμηθείτε το μωρό σας. Τα παιδιά λατρεύουν αυτό το αίσθημα αυτοπεποίθησης και... αυταρέσκειας που συνεπάγεται η μίμηση. Κάθε φορά που μπαμπαλίζει κάντε κι εσείς το ίδιο, όταν βγάζει κραυγούλες χαράς μιμηθείτε το. Η μίμηση αυτή γρήγορα θα γίνει ένα ευχάριστο και εποικοδομητικό παιχνίδι που θα ενθουσιάσει μικρούς και μεγάλους. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι θα βάλει τα θεμέλια για να μιμηθεί και το παιδί σας με τη σειρά του τη δική σας γλώσσα.
  • Τραγουδήστε, κατά προτίμηση με τη συνοδεία κινήσεων και με άλλες χειρονομίες που θα το εκπλήξουν ευχάριστα. Διαλέξτε χαρούμενα παιδικά τραγουδάκια και πολύ γρήγορα θα μάθετε ποιες είναι οι αγαπημένες του μελωδίες.
  • Διαβάστε. Διαλέξτε βιβλία με μεγάλες εικόνες, πολύχρωμες και χαρούμενες. Δεν είναι ποτέ νωρίς για να ξεκινήσετε.
  • Ακολουθήστε τον... αρχηγό. Ανάλογα με τον τρόπο που αντιδρά κάθε φορά το παιδί, εσείς θα συνεχίσετε να του μιλάτε, να του τραγουδάτε ή να του διαβάζετε. Αν δείτε ότι βαριέται και δυσανασχετεί, μην συνεχίζετε.
  • Κάνετε πραγματική συζήτηση και διάλογο. Ρωτήστε: «Τι έκανε το μωρό μου σήμερα;» Κάντε παύση για να ακούσετε την απάντηση του παιδιού (αν και δεν την περιμένετε πραγματικά). Αυτό αυξάνει την αυτοπεποίθηση και τη γλωσσική ικανότητα του παιδιού.
  • Ψάξτε για το κρυμμένο νόημα των ήχων που βγάζει. Αναρωτιέστε αν το εύηχο "μπα" σημαίνει «μπάλα» ή «μπαμπά» ή απλώς είναι ένας ήχος χωρίς νόημα; Δεν πειράζει. Βάλτε εσείς νόημα στη λέξη. Το μωρό θα καταλάβει ότι "μπα" είναι ένας ήχος που χρησιμοποιούμε για να δείξουμε την μπάλα και θα το ενθαρρύνετε να συνεχίσει τις προσπάθειες.

Το δεύτερο εξάμηνο

  • Μιλήστε αργά και καθαρά για να δώσετε στο παιδί την ευκαιρία να αποκωδικοποιήσει τη γλώσσα και να αρχίσει να καταλαβαίνει τις πρώτες του λεξούλες.
  • Εστιάστε σε συγκεκριμένες λέξεις. «Θέλεις να κάνουμε τώρα μπάνιο;» Δώστε έμφαση στη λέξη μπάνιο.
  • Δώστε περισσότερη έμφαση στη μίμηση. Τώρα που ο αριθμός των ήχων που βγάζει το μικρό σας αυξάνει, αυξάνει και η χαρά της μίμησης. «Μπα μπα μπα», «ντα ντα ντα», συνεχίστε όσο και οι δύο απολαμβάνετε το παιχνίδι.
  • Μην φοβάστε να δίνετε διαταγές. Είναι σημαντικό για το μωρό να μάθει να ακολουθεί απλές οδηγίες που του έδωσε η μαμά και ο μπαμπάς. Προς Θεού όμως μην δείξετε απογοήτευση αν στην αρχή δεν ανταποκριθεί.

Για τις πρώτες λέξεις και μετά...

  • Όταν το μικρό σας πρωταρχίσει να μιλάει, είναι πολύ πιθανό να μην μπορεί να αρθρώνει μεμιάς σωστά την κάθε λέξη. Μην του κάνετε την παραμικρή παρατήρηση, αλλά ξαναπείτε την λέξη αμέσως -ήρεμα και καθαρά, δίνοντάς του την ευκαιρία να συγκρίνει ό,τι άκουσε με αυτό που είπε. (Όταν πηγαίνουν στο σχολείο για πρώτη φορά, τα παιδιά πρέπει οπωσδήποτε να έχουν μάθει να αρθρώνουν σωστά τους ήχους της ελληνικής γλώσσας. Πιθανότατα, η δυσκολία στην άρθρωση τους δημιουργεί κι άλλες μαθησιακές δυσκολίες.
  • Αν δεν μπορεί, μην το πιέζετε προφέρει μια συγκεκριμένη λέξη. Θα την προφέρει από μόνο του όταν θα είναι έτοιμο.
  • Να ενθαρρύνετε το μικρό (στην προσπάθειά του να εκφραστεί, ακόμα κι αν δεν καταλαβαίνετε τι επιχειρεί να σας πει. Να το ρωτάτε, για παράδειγμα: «Αλήθεια έτσι νομίζεις;», ώστε να το παροτρύνετε να σας απαντήσει.
  • Όταν αρχίσει να αρθρώνει συνειδητά τις πρώτες του λεξούλες, να το παίρνετε αγκαλιά και να του διηγείστε μικρές ιστορίες, όσο μπορείτε πιο παραστατικά. Μια «ζωντανή» διήγηση είναι ο καλύτερος τρόπος να ενισχύσετε τη γλωσσική του έκφραση και να το βοηθήσετε να αντιληφθεί με ποιο τρόπο οι λέξεις μπαίνουν στη σειρά δημιουργώντας λόγο.
  • Το παιχνίδι είναι ένα σημαντικό μέσο για να ενθαρρύνετε το μικρό σας να χρησιμοποιήσει σωστά το λεξιλόγιό του -που καθημερινά με μεγαλώνει- και για να ενισχύσετε την αυτοπεποίθησή του στην ομιλία.
    Μπορείτε, για παράδειγμα, να δείξετε στο παιδί σας ορισμένα σημεία του σώματος κατονομάζοντάς τα. Αφού επαναλάβετε τη διαδικασία μερικές φορές, ζητήστε του να σας δείξει τη μύτη του, π.χ., ή το αυτί του. Μπορείτε, επίσης, να προσκαλέσετε σε πάρτι όλες τις κούκλες και τα αρκουδάκια του και να αρχίσετε μαζί τους έναν φανταστικό αλλά πλουσιότατο διάλογο! Δώστε, λοιπόν, σε όλα τα αρκουδάκια από ένα ποτήρι χυμό κι ένα κουλουράκι, ρωτώντας τα -εσείς και το μικρό σας- κάθε τόσο: «θέλεις κι άλλο χυμό;» ή «θέλεις κι άλλο κουλουράκι;».

Τον δεύτερο χρόνο...

  • Να του μιλάτε ήρεμα. Καλό θα ήταν να κλείνετε την τηλεόραση, το ραδιόφωνο ή άλλες πηγές ήχου, όταν θέλετε να του πείτε κάτι. Αν το μικρό σας δεν ακούσει παρά έναν δυσάρεστο σαματά, δεν θα συγκεντρωθεί σε όσα του λέτε.
  • Μιλήστε πολύ. Για να χρησιμοποιήσει το παιδί σας τη γλώσσα πρέπει πρώτα να την κατανοήσει. Και για να την κατανοήσει πρέπει να την ακούσει.
  • Να κουβεντιάζετε για τα θέματα που ξέρετε ότι το ενδιαφέρουν περισσότερο, αλλά και για έννοιες που έχει πια κατακτήσει, γιατί τότε θα σας προσέχει ιδιαίτερα.
  • Ακούστε τι έχει να σας πει. Ακόμα κι αν δεν είναι πραγματικές λέξεις, ακούστε προσεχτικά τι σας λέει το παιδί και απαντήστε του. Να δείχνετε τον ενθουσιασμό σας, κάθε φορά που χρησιμοποιεί νέες λέξεις ή σας διηγείται οτιδήποτε. Να το επαινείτε και να το χαϊδεύετε. Ο τόνος της φωνής και το χαμόγελό σας τονώνουν την αυτοπεποίθησή του καθώς και τη διάθεσή του για περαιτέρω επικοινωνία.
  • Μιλήστε ως ενήλικας. Αν χρησιμοποιείτε απλές λέξεις του δικού μας λεξιλογίου αντί για τη μωρουδίστικη διάλεκτο, το μωρό θα μάθει να μιλάει νωρίτερα και σωστά από την αρχή.
  • Αποφεύγετε να το βομβαρδίζετε με ερωτήσεις. Αλλωστε όσες απαιτούν μονολεκτική απάντηση δεν είναι ιδιαίτερα χρήσιμες. Δώστε του, όμως, να καταλάβει ότι, όταν το ρωτάτε κάτι, περιμένετε απάντηση. Να αφήνετε στο παιδί όσο χρόνο χρειάζεται για να απαντάει στις ερωτήσεις σας.
  • Μην επιμένετε να σας μιλήσει αν δεν δείχνει καμία διάθεση να σας κάνει... επίδειξη των ρητορικών του ικανοτήτων. Η πίεση μόνο αντίθετα αποτελέσματα μπορεί να φέρει.
  • Δώστε απλές οδηγίες. Στην ηλικία αυτή τα παιδιά δεν μπορούν να παρακολουθήσουν περίπλοκες οδηγίες. Αποφύγετε λοιπόν να τα μπερδεύετε λέγοντας: «Πήγαινε στην κουζίνα, φέρε το ποτήρι και δωσ' το στον πατέρα σου». Πείτε του καλύτερα: «Μπορείς να μου φέρεις το ποτήρι;»
  • Διορθώνετε προσεκτικά. Αποφύγετε το δασκαλίστικο ύφος γιατί η κριτική θα απογοητεύσει το παιδί και θα εγκαταλείψει την προσπάθεια που κάνει να μιλήσει. Αντιθέτως, επαναλάβετε όσα σας λέει με σωστό τρόπο ώστε το μικρό σας να ξέρει ότι καταλαβαίνετε τι σας λέει, ενώ ταυτόχρονα έχετε την ευκαιρία να το διορθώσετε χωρίς να το κρίνετε.
  • Ο καλύτερος τρόπος να ξεκινήσετε μια συζήτηση μαζί με το παιδί, είναι να περιγράφετε και να σχολιάζετε ό,τι κάνετε εσείς ή εκείνο τη συγκεκριμένη στιγμή. Με τη σειρά του, θα αρχίσει τότε να σας μιλάει.
  • Δώστε του κίνητρα για να σας απαντήσει. Φροντίστε να ρωτάτε συχνά: «Θέλεις να παίξουμε ή να πάμε βόλτα;», «Προτιμάς να φορέσεις το κόκκινο παντελόνι ή το πράσινο σορτ;»
  • Μην κουράζεστε να δείχνετε στο παιδί σας πόσο πολύ απολαμβάνετε την κουβέντα μαζί του. Να λέτε μαζί τραγουδάκια και απλά ποιηματάκια με ομοιοκαταληξία.
  • Βοηθήστε το μικρό σας να εκφράζει τα συναισθήματά του. Να του δείχνετε εικόνες, για παράδειγμα, με ένα αρκουδάκι που φαίνεται χαρούμενο, λυπημένο, θυμωμένο, έκπληκτο και να του εξηγείται πώς αισθάνεται το αρκουδάκι κάθε φορά.
  • Επεκτείνετε τις εμπειρίες του. Βόλτες στο σούπερ-μάρκετ ή την παιδική χαρά προσδίδουν πέρα από ερεθίσματα την καλύτερη ευκαιρία για να συζητήσετε παρέα όσα θαυμαστά πράγματα βλέπετε γύρω σας.
  • Αρχίστε να του μαθαίνετε τις έννοιες όπως, για παράδειγμα, ζεστό και κρύο. Για να κατανοήσει καλύτερα δώστε του να πιάσει το φλυτζάνι με το ζεστό καφέ ή ένα ποτήρι με κρύο νερό. Με τον ίδιο παραστατικό τρόπο θα μάθει έννοιες όπως: πάνω και κάτω, μέσα και έξω, άδειο και γεμάτο, στεγνό και βρεγμένο, μικρό και μεγάλο.
  • Αρχίστε να του δείχνετε τα χρώματα. Αν και είναι ακόμα νωρίς για να μάθει να τα ξεχωρίζει, δεν είναι νωρίς για μια πρώτη γνωριμία με το γοητευτικό κόσμο των χρωμάτων.
  • Αρχίστε να χρησιμοποιείτε αντωνυμίες. Αν και ακόμα το παιδί δεν μπορεί να τις χρησιμοποιήσει σωστά, θα του γίνουν πιο οικείες. Αρχικά λοιπόν πείτε: «η μαμά θα δώσει στο Νικόλα το φαγητό του», στη συνέχεια επαναλάβετε: «εγώ θα δώσω σε σένα το φαγητό σου».

Τον τρίτο χρόνο...

  • Βάλτε λέξεις στο στόμα του παιδιού κι αυτό γρήγορα θα μάθει να λέει περισσότερα. Κάθε φορά που σας δείχνει εντυπωσιασμένο ένα σκύλο χρησιμοποιώντας την τηλεγραφική φράση «κοίτα σκύλο», εσείς συμπληρώστε με μια φράση: «ναι, είδες ένα μεγάλο μαύρο σκύλο;»
  • Αρχίστε σιγά-σιγά να το δυσκολεύετε. Χρησιμοποιήστε πιο μεγάλες προτάσεις, πιο δύσκολες λέξεις, περισσότερα επίθετα, αντωνυμίες, ρήματα. Είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος για να βελτιώσει τις λεκτικές του ικανότητες.
  • Παίξετε με τους ήχους. Σε μια κόλα χαρτί, π.χ. κολλήστε αντικείμενα ή εικόνες, που η πρώτη τους συλλαβή ακούγεται το ίδιο, όπως για παράδειγμα, γάτα, γάλα, γαρίδα κλπ.

Τα ΝΑΙ

  • Χρησιμοποιήστε λέξεις για να δείξετε αντικείμενα και πράξεις.
  • Ανταποκριθείτε με λέξεις στους ήχους και τις κινήσεις του παιδιού.
  • Ακούτε το υπομονετικά όταν σας μιλά. Πρέπει να έχετε οπτική επαφή και να περιμένετε μέχρι να τελειώσει για να του απαντήσετε.
  • Επαναλάβετε ό,τι σας λέει χρησιμοποιώντας τη σωστή λέξη.
  • Ανακαλύψτε τις κατάλληλες ευκαιρίες για να μάθει καινούριες λέξεις αλλά και για να κάνει προπόνηση των λέξεων που έμαθε.
  • Κάνετε διάλογο αποκλειστικά πάνω σε θέματα που αφορούν το παιδί.

Τα ΟΧΙ

  • Μην υποτιμάτε τις λέξεις που καταλαβαίνει το παιδί σας.
  • Μην επιμένετε να μιλάει σωστά.
  • Μην διακόπτετε και μην βιάζετε το παιδί όταν μιλάει.
  • Μην το πιέζετε να τελειώσει.
  • Μην κρίνετε τα λάθη που κάνει.
  • Μην νομίζετε ότι ξέχασε μια λέξη επειδή έπαψε να τη χρησιμοποιεί.
  • Μην το πιέζετε να συζητήσει θέματα που δεν το ενδιαφέρουν.

Η δεύτερη γλώσσα

 

Θα έχετε ίσως διαβάσει ότι τα παιδιά μπορούν από πολύ μικρά να γίνουν πολύγλωσσα. Ίσως, μάλιστα, έχετε μπει στον πειρασμό να δώσετε την ευκαιρία και στο δικό σας μικρό να αξιοποιήσει τη συγκεκριμένη δυνατότητα.

 

Ωστόσο, οι ειδικοί θα σας συνιστούσαν να μη βιαστείτε και να μην πιέσετε το μικρό σας να μάθει μια δεύτερη γλώσσα από πολύ νωρίς. Οι επιφυλάξεις τους στηρίζονται σε δύο κυρίως λόγους. Αφενός πιστεύουν ότι, αν το πολύ μικρό παιδί δέχεται ταυτόχρονα ερεθίσματα από διαφορετικά γλωσσικά συστήματα, υπάρχει κίνδυνος να μπερδευτεί τόσο στην κατονομασία όσο και στη σύνθεση προτάσεων. Αφετέρου, δεν πρόκειται να κερδίσει -σε γλωσσικό επίπεδο- περισσότερο από ένα άλλο παιδί που θα αρχίσει αργότερα την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας, όταν θα έχει πια κατακτήσει τη μητρική του. Οι ρυθμοί ανάπτυξης της ομιλίας φαίνεται πως δεν έχουν σταθερή επιτάχυνση κι έτσι σε μια ορισμένη ηλικία θα βρεθούν και τα δύο στο ίδιο επίπεδο προόδου. Το μόνο πλεονέκτημα του παιδιού που θα μάθει τη δεύτερη γλώσσα από πολύ μικρό, είναι ότι πιθανότατα η προφορά του θα είναι πολύ καλύτερη.

 

Ας περιμένετε λοιπόν, ώσπου να γιορτάσει το μικρό σας τα τέταρτα ή πέμπτα γενέθλιά του. Τα φωνολογικά πρότυπα της ελληνικής γλώσσας θα έχουν πλέον εδραιωθεί για τα καλά και το παιδί θα είναι έτοιμο να γνωρίσει και άλλες γλώσσες.

 

 

Oταν υπάρχει πρόβλημα

 

Αν ανησυχείτε για τη γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού σας, πρέπει να γνωρίζετε ότι τα πλαίσια του φυσιολογικού είναι πολύ ευρεία. Πολλοί είναι οι παράγοντες εκείνοι που επηρεάζουν το πότε ακριβώς το παιδί σας θα πει την πρώτη του λέξη: η κληρονομικότητα, η σειρά γέννησης του παιδιού (το πρώτο παιδί της οικογένειας συνήθως μιλάει νωρίτερα), το φύλο (συνήθως τα κοριτσάκια μιλάνε νωρίτερα από τα αγοράκια), το περιβάλλον (τα μωρά μιλάνε νωρίτερα όταν είναι εκτεθειμένα σε ένα πλούσιο λεκτικό περιβάλλον). Οπως συμβαίνει με όλα τα στάδια της ανάπτυξης του παιδιού, τα παιδιά κατακτούν τη γλώσσα με διαφορετικούς ρυθμούς. Αν λοιπόν το παιδί σας δεν λέει τόσες λέξεις όσες το ξαδερφάκι του ή το συνομήλικό του παιδάκι στην παιδική χαρά, αλλά ο παιδίατρος σας λέει ότι δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε, το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να τον ακούσετε και να πάψετε να συγκρίνετε το παιδί σας με άλλα παιδάκια. Παρ' όλ' αυτά, μια καθυστέρηση στην ομιλία πρέπει πάντα να είναι αντικείμενο συζήτησης με τον γιατρό του παιδιού, ο οποίος θα σας πει τι πρέπει να κάνετε.

 

Ένα παιδί παρουσιάζει πρόβλημα στην άρθρωση για δύο κυρίως λόγους. Ο πρώτος λόγος είναι οργανικός, δηλαδή το παιδί εμφανίζει διαταραχή στο κεντρικό ή περιφερειακό νευρικό του σύστημα, με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να παράγει ήχους. Ο δεύτερος λόγος δεν σχετίζεται με οργανική δυσκολία, αλλά με τον συναισθηματικό κόσμο του παιδιού: με τον τρόπο, δηλαδή, που αντιλαμβάνεται το περιβάλλον και αντιδρά σε αυτό. Και στις δύο περιπτώσεις, πάντως, η ομιλία του παιδιού βελτιώνεται με την κατάλληλη αντιμετώπιση.

 

Η αντιμετώπιση των προβλημάτων του παιδικού λόγου πρέπει να αρχίσει από νωρίς. Συνήθως, δεν αφορά μόνο το μικρό αλλά και το οικογενειακό και ευρύτερο περιβάλλον του. Εκπαιδεύονται, δηλαδή, η οικογένεια και οι οικείοι του παιδιού, προκειμένου να ενισχύσουν τη γλωσσική του ανάπτυξη. Ωστόσο, οι γονείς δεν πρέπει να χάνουν την ψυχραιμία τους, γιατί τις πιο πολλές φορές τα προβλήματα λόγου των μικρών παιδιών είναι συνηθισμένα και παροδικά. Αλλωστε, το φωνολογικό σύστημα ολοκληρώνεται μετά τα τεσσεράμισι περίπου χρόνια. Λένε ότι ο Aλμπερτ Αϊνστάιν άρχισε να μιλάει όταν έγινε τριών χρονών! Αν, ωστόσο, η ομιλία του μικρού σας παρουσιάζει προβλήματα, φροντίστε να συμβουλευτείτε εγκαίρως έναν ειδικό.

 

Οι πιο κοινές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα μικρά στην ομιλία τους είναι:

 

Το τραύλισμα Η συγκεκριμένη διαταραχή αφορά το ρυθμό της ομιλίας. Στα πολύ μικρό παιδιά -τριών ή τριάμισι χρονών- εμφανίζεται ο λεγόμενος «φυσιολογικός» τραυλισμός. Κι αυτό συμβαίνει, γιατί η γνωστική ανάπτυξη του παιδιού προηγείται της λεκτικής. Ο τραυλισμός είναι δυνατόν να κρατήσει μερικές εβδομάδες ή και δύο με τρεις μήνες. Αν δεν υποχωρήσει ως τότε, καλό είναι να ζητήσετε τη γνώμη ενός λογοθεραπευτή.

Ο μόνιμος τραυλισμός εμφανίζεται στην ηλικία των τριών χρονών ή και αργότερα. Η παρέμβαση του ειδικού γίνεται -και- στο περιβάλλον του παιδιού, ώστε να ενισχυθεί η επικοινωνία του με τους δικούς του ανθρώπους, οι οποίοι θα το βοηθήσουν και με τις κατάλληλες ασκήσεις λόγου. Καθώς το μικρό μεγαλώνει, ο τραυλισμός μπορεί να δυσκολέψει τις συναναστροφές του με τους συνομηλίκους του και τους ενήλικες, δημιουργώντας πιθανότατα ψυχολογικό προβλήματα. Κι αυτό είναι ακριβώς που οι ειδικοί επιδιώκουν να αποτρέψουν.

 

Το ψεύδισμα Το μικρούλι δεν μπορεί να αρθρώσει καθαρό ορισμένους φθόγγους ή δεν χρησιμοποιεί όλους τους φθόγγους της γλώσσας του. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχει ακόμα την ωριμότητα να χρησιμοποιεί όλο το ρεπερτόριο των ήχων και να τους συνδυάζει. Δεν υπάρχει, δηλαδή, οργανική βλάβη στους μηχανισμούς της άρθρωσης.

Έτσι, σιγά-σιγά, καθώς ωριμάζει το νευρομυικό του σύστημα, το παιδί μπορεί να χρησιμοποιεί σωστά όλο και περισσότερους ήχους. Ωστόσο, ώσπου να γίνει τεσσεράμισι με πέντε χρονών , η φωνολογική του ανάπτυξη πρέπει να έχει ολοκληρωθεί.

 

 

Τι να προσέξετε

 

Το κάθε παιδί, βέβαια, έχει το δικό του ρυθμό, και στην ανάπτυξη του λόγου του. Η γλώσσα σε ορισμένα παιδιά λύνεται πιο γρήγορα από όσο σε άλλα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα πρώτα είναι πιο έξυπνα και ξεχωριστά. Ωστόσο, αν το παιδί σας υστερεί σημαντικά στην ομιλία σε σύγκριση με τα συνομήλικά του, μην αμελήσετε να επισκεφτείτε κάποιον ειδικό. Ο παρακάτω πίνακας ίσως σας βοηθήσει να αποφασίσετε πότε πρέπει να ρωτήσετε:

 

12 μηνών: Τα μωρά λένε μια-δυο λέξεις και καταλαβαίνουν γύρω στις 25. Ακόμα και αν το δικό σας δεν μιλάει, μπορεί να σας ζητήσει κάτι δείχνοντάς το με το δαχτυλάκι του ή προσεγγίζοντάς το. Μιλήστε με τον γιατρό αν το παιδί δεν δείχνει τα παιχνίδια ή τα αντικείμενα που θέλει.

 

18 μηνών: Τα περισσότερα παιδιά λένε 30 λέξεις και ακολουθούν απλές οδηγίες του στιλ: «Ελα εδώ». Αν το δικό σας δεν μπορεί να πει πάνω από 5 λέξεις, συζητήστε το με τον γιατρό. Επίσης αν προφέρει μόνο φωνήεντα, αλλά καθόλου σύμφωνα. Αν χρησιμοποιεί την ίδια λέξη για να δηλώσει διαφορετικά πράγματα. Βλέπει εσάς, για παράδειγμα, τη μητέρα του και προφέρει «μαμά», αλλά επαναλαμβάνει την ίδια λέξη αντικρίζοντας κι άλλα πρόσωπα, όπως τον πατέρα ή το αδελφάκι του.

 

20 μηνών: Μπορεί να βάλει δύο λέξεις στη σειρά για να κάνει μια τηλεγραφική πρόταση: «Θέλω γάλα». Μπορεί να ακολουθήσει οδηγίες, για παράδειγμα, «κλείσε την πόρτα» και σας μιμείται όταν λέτε μερικές λέξεις. Συζητήστε το με τον γιατρό αν το παιδί δεν μπορεί να ακολουθήσει απλές οδηγίες όπως «Ελα στον μπαμπά». Μπορεί το πρόβλημα να είναι απλό όπως μια ωτίτιδα που ταλαιπωρεί το παιδί ύστερα από ένα κρυολόγημα και το υγρό που έχει μαζευτεί στο αφτί δεν του επιτρέπει να ακούει καθαρά.

 

24-36 μηνών: Πρέπει να συζητήσετε με τον γιατρό αν το παιδί δεν ενώνει τις λέξεις σε μικρές προτάσεις και δεν καταλαβαίνετε περισσότερο από τις μισές φορές τι σας λέει. Αν το λεξιλόγιό του είναι περιορισμένο, περιλαμβάνει σχεδόν μόνο ουσιαστικά και ελάχιστα ή καθόλου ρήματα. Δεν χρησιμοποιεί άρθρα, επίθετα, επιρρήματα και προθέσεις. Δεν αναφέρει πληθυντικό αριθμό, και δεν είναι σε θέση να σχηματίζει απλές προτάσεις, π.χ. «η Λένα πίνει γάλα». Επίσης, αν δεν παίζει με άλλα παιδιά και δεν απαντάει σε απλές ερωτήσεις ή δεν ονομάζει ακόμα τα καθημερινά αντικείμενα.

 

4 χρονών Μιλήστε με το γιατρό αν σχηματίζει μικρές ασύντακτες προτάσεις. Αντί να πει, δηλαδή, «Δε θέλω να φάω», λέει, «όχι φάω». Επιπλέον, αν δεν μιλάει πάντα με τρόπο κατανοητό. Αφαιρεί, για παράδειγμα, συλλαβές από πολυσύλλαβες λέξεις, και δεν μπορεί να προφέρει όσες περιέχουν απλά συμπλέγματα συμφώνων; όπως «κλαίω» ή «πλένω». Δεν μπορεί να διηγηθεί απλό γεγονότα, έστω κι αν έχουν συμβεί πρόσφατα.

 

5 χρονών Αν οι προτάσεις του, όχι μόνο εξακολουθούν να είναι μικρές, αλλά είναι και φτωχές σε περιεχόμενο. Δεν καταφέρνει να εξιστορήσει ένα γεγονός, ακόμα και στις γενικές του γραμμές. Ωστόσο, ένα παιδί πέντε χρονών πρέπει να μπορεί να σχηματίζει προτάσεις με δέκα ή έντεκα λέξεις. Όσο για την προφορά των φθόγγων, μην ανησυχήσετε αν το μικρό σας δεν προφέρει ακόμα, σωστό το σίγμα, το δέλτα, το θήτα και το ρο. Ο χρόνος είναι με το μέρος του!

 

http://www.mamadesonline.gr/portal/index.php?option=com_content&view=article&id=111:-----2&catid=38:allages&Itemid=85

 

Συγνωμη που εβαλα ολο το ποστ αλλα επειδη θεωρω οτι ειναι ενα σημαντικο αρθρο και εχει τυχει να χασω ιστοσελιδες (μη λειτουργικο link)....

Σιγουρα ο γυαλος ειναι στραβος.. δεν εξηγειτε αλλοιως!!

Link to comment
Share on other sites


Διαφημίσεις


Λάβετε μέρος στην συζήτηση

Μπορείτε να δημοσιεύσετε το κείμενό σας τώρα και να ολοκληρώσετε την εγγραφή σας αργότερα. Εάν έχετε ήδη όνομα/λογαριασμό χρήστη, συνδεθείτε τώρα για να δημοσιεύσετε με το όνομα χρήστη σας.
Προσοχή: Η δημοσίευσή σας θα χρειαστεί να εγκριθεί από τους διαχειριστές πριν αναρτηθεί στο φόρουμ.

Guest
Απάντηση σε αυτό το θέμα...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Ο σύνδεσμος εμπεδώθηκε αυτόματα.   Εμφάνιση URL ως απλό σύνδεσμο

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Δημιουργία νέου...